Թեքեյան Վահան Գալուստի
| Թեքեյան Վահան Գալուստի | |
| Текеян Ваган Галустович | |
| |
| Անգլերեն: | Teqeyan Vahan |
| Հայերեն: | Թեքեյան Վահան Գալուստի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 21.01.1878 |
| Ծննդավայրը: | Կոստանդնուպոլիս, Թուրքիա |
| Մահվան տարեթիվը: | 04.04.1945 |
| Մահվան վայրը: | Կահիրե, Եգիպտոս |
| Համառոտ տվյալներ: Բանաստեղծ, հրապարակախոս: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1878թ. հունվարի 21-ին Թուրքիայի Կոստանդնուպոլիս քաղաքում:
Մահացել է 1945թ. ապրիլի 4-ին Եգիպտոսի Կահիրե քաղաքում:
Կրթություն
- Սովորել է Կոստանդնուպոլսի Ներսեսյան, Պերպերյան, Կեդրոնական վարժարաններում: :
Աշխատանքային գործունեություն
- Աշխատել է Կոստանդնուպոլսի ապահովագրական ընկերություններից մեկում:
- Եղել է առևտրական պաշտոնյա:
- 1905թ. Ալեքսանդրիայում Մ. Կյուրճյանի հետ հիմնել է «Շիրակ» հանդեսը (1909թ. Կոստանդնուպոլսում հրատարակվել է որպես շաբաթաթերթ):
- «Արև», «Ժողովուրդի ձայն» և այլ պարբերականների խմբագիր:
- Ուսուցչություն է արել Կոստանդնուպոլսի, Կիպրոսի և այլ հայկական գաղթավայրերի ազգային վարժարաններում:
Այլ
- Որպես առևտրական պաշտոնյա, մեկնել է Անգլիա, Ֆրանսիա, Գերմանիա, Եգիպտոս:
- Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո մասնակցել է որբահավաքման գործին:
- Վահան Թեքեյանի արևմտահայ դասական բանաստեղծության վերջին և սփյուռքահայ բանաստեղծության առաջին խոշոր դեմքն է:
- Վ. Թեքոյանի պոեզիան առանձնանում է ձևի հղկվածությամբ ու նրբությամբ: Նա հայ գրականության մեջ սոնետի խոշոր վարպետներից է:
- «Հրաշալի յարութիւն» ժողովածույի «Արարատի դաշտին մէջ», «Հայրենի զրոյցներով» շարքերում պատկերել է հայ ժողովրդի հերոսական անցյալը:
- «Կէս գիշերէն մինչեւ արշալոյս» ժողովածույում նկարագրել է Մեծ եղեռնի սարսափները:
- Երևանում և Գյումրիում կան Վ. Թեքեյանի անվան դպրոցներ:
- Նրա անունով է կոչվել Բեյրութում հիմնադրված Թեքեյան մշակութային միությունը, որը 1990թ.-ից գործում է նաև Հայաստանում:
Նկարներ
Վահան Թեքեյանին նվիրված ՀՀ փոստային նամականիշ
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
Մատենագիտություն
- Թեքեյան Վ. Գ., Երկ., Երևան, 1958:
- Թեքեյան Վ. Գ., Ամբողջական երկ., հ. 1-9, Կահիրե, 1949-50:
- Թեքեյան Վ. Գ., Հատընտիր, Երևան, 1978:
- Թեքեյան Վ. Գ., Նամականի, Լոս Անջելես, 1983:
- Թեքեյան Վ. Գ., Կաղանդը Կեսարիոյ մէջ, Կոստանդնուպոլսիս, «Հայրենիք» թերթ, 1894:
- Թեքեյան Վ. Գ., Հոգերը, բանաստեղծությունների ժողովածու, Փարիզ, 1901:
- Թեքեյան Վ. Գ., Հրաշալի յարութիւն, ժողովածու, 1914:
- Թեքեյան Վ. Գ., Սէր, բանաստեղծությունների ժողովածույ, 1933:
- Թեքեյան Վ. Գ., Ներկայ Հայաստանին» շարքը:
- Թեքեյան Վ. Գ., Հայերգութիւն, ժողովոածու, 1943:
- Թեքեյան Վ. Գ., Տաղարան, ժողովոածու, 1945:
- Թեքեյան Վ. Գ., Եթէ Տէրը կամենայ, վեպը:
- Թեքեյան Վ. Գ., Մարի Ֆուրթունի արկածը, 1922:
Թարգմանություններ
- Վ. Շեքսպիր, սոնետներ:
- Շ. Բոդլեր:
- Պ. Վեռլեն:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Ասմարյան Լ.Ա., Վահան Թեքեյան, Երևան, 1971:
- Վահան Թեքեյան-100. Տարեգրություն:
- Մատենագիտություն, Երևան, 1978:
- Օշական Հ., Վահան Թեքեյան, Բեյրութ, 1985:
- Հովհաննիսյան Թ., Վահան Թեքեյանի սիրերգությունը, Ե., 1995:
- Հյուսյան Մ. Մեծ եղեռնի զոհ գրողները.Հյուսյան Մ. Էջեր արևմտահայ գրականության պատմությունից գրքում.- Երևան, 1977:
- Նորենց Վ. Վահան Թեքեյան.- Նորենց Վ. Հուշեր և արձագանքներ գրքում.- Երևան, 1968:
- Նորենց Վ., Տարոնցի Ս. Վահան Թեքեյան.Առաջաբան Թեքեյան Վ. Երկեր գրքում.- Երևան, 1958:
- Դավթյան Վ. Խոսք Թեքեյանի մասին.- Առաջաբան Թեքեյան վ. Իրիկվան խորհուրդներ գրքում.- Երևան, 1978:
- Զաքարյան Ա. Վահան Թեքեյան և Եղիշե Չարենց.Զաքարյան Ա. Ավանդների ուժը գրքում.- Երևան, 1981:
- Օշական Հ., Սփյուռքը և իրավ բանաստեղծությունը։ Վահան Թեքեյանի առթիվ, Օշական Հ.-Երուսաղեմ, 1945:
- Վահան Թեքեյան : Բանաստեղծություններ - Gisher:
- Բանաստեղծություններ:
- Վահան Թեքեյան:
- [http://www.armenianlanguage.am/am/Encyclopedia_vahan_teqeyan ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ:ծ
- Վահան Թեքեյան - Բանաստեղծություններ:
- Текеян Ваган Мигранович.
- Текеян Ваган Мигранович.
- ТРИДЦАТИЛЕТИЕ.