«Դանիել Ա Սուրմառեցի»–ի խմբագրումների տարբերություն
| (15 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
| Տող 2. | Տող 2. | ||
| name-am = Դանիել Ա Սուրմառեցի | | name-am = Դանիել Ա Սուրմառեցի | ||
| name-am-aliases = | | name-am-aliases = | ||
| − | | name-ru = | + | | name-ru = Даниел А Сурмареци |
| − | | name-ru-aliases = | + | | name-ru-aliases = |
| name-lat = | | name-lat = | ||
| name-en = Daniel A Surmareci | | name-en = Daniel A Surmareci | ||
| name-fr = | | name-fr = | ||
| − | | image = | + | | image = Boy.jpg |
| birth-date = | | birth-date = | ||
| − | | birth-place = | + | | birth-place = Սուրմելի, Թուրքիա |
| death-date = 1808 | | death-date = 1808 | ||
| death-place = Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն | | death-place = Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն | ||
| − | | description = Ամենայն հայոց կաթողիկոս | + | | description = Ամենայն հայոց կաթողիկոս 1801-1802թթ. և 1807թ.: |
}} | }} | ||
=Կենսագրություն= | =Կենսագրություն= | ||
| − | Մահացել է | + | Ծնվել է Թուրքիայի Սուրմելի գյուղում (Երևանի խանության Սուրմալուի մահալ): |
| + | |||
| + | Մահացել է 1808–ի հոկտեմբերի 9–ին Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքում: | ||
| + | |||
| + | Աճյունն ամփոփվել է Ս. Էջմիածնի Մայր Տաճարի զանգակատան մոտ: | ||
==Կրթություն== | ==Կրթություն== | ||
| − | + | Ուսումնառությունն ստացել է Ս.Էջմիածնի Ժառանգավորաց դպրոցում: | |
==Աշխատանքային գործունեություն== | ==Աշխատանքային գործունեություն== | ||
| − | * | + | *Վարչական կարևոր պաշտոններ է զբաղեցրել Մայր Աթոռում: |
| − | ** | + | *1796թ. Ղուկաս Ա Կարնեցի կաթողիկոսի կողմից նվիրակ է ուղարկվել Զմյուռնիա և Ռումելի: |
| − | * | + | *1797–1799թթ.` Ռումելիի Հայոց հոգևոր առաջնորդ: |
| + | *1799–1800թթ.` Կ.Պոլսի Հայոց պատրիարք: | ||
| + | *1799թ. Սուրմառեցու ջանքերի շհորհիվ վերականգնվել է Ղալաթիայի` տարիներ ի վեր հրկիված եկեղեցին: | ||
| + | *1801-1802թթ.՝ Ամենայն հայոց կաթողիկոս: | ||
| + | *1807թ.-ից` Ամենայն հայոց կաթողիկոս: | ||
| + | *1808թ. հիմնել է Էջմիածնի բարձրագույն մարմինը` Սինոդ: | ||
| − | == | + | ==Այլ== |
| − | * | + | *Ընտրությամբ հաջորդել է Ղուկաս Ա Կարնեցուն: |
| − | * | + | *Գահակալությամբ հաջորդել Դավիթ Ե Էնեգեթցուն: |
| − | * | + | *Կաթողիկոսական գահին Դ.Ա Սուրմառեցուն հաջորդել է Եփրեմ Ա Ձորագեղցին: |
| + | *Ընտրվելով կաթողիկոս` Կ. Պոլսից (որտեղի պատրիարքն էր) մինչև Էջմիածին հասնելը` ռուսական իշխանությունների աջակցությամբ կաթողիկոսական աթոռը գրավել է Դավիթ Ե Էնեգեթցին: | ||
| + | *1802թ. մայիսի 25-ին Դ. Ա Սուրմառեցու կողմնակիցները Բագրևանդի Ս. Հովհաննես եկեղեցում նրան օծել են կաթողիկոս:Որտեղից էլ հայ եկեղեցու ներսում սկիզբ է առել Դավիթ-Դանիելյան վեճը` կաթողիկոսական գահի համար: | ||
| + | *1802թ. Դ. Ա Սուրմառեցին բռնությամբ տարվել է Էջմիածին և կալանավորվել: | ||
| + | *1805թ. շահի հրամանով աքսորվել է Մարաղա:Միայն 1807–ի մայիսի 14-ին, քաղաքական նոր իրապայմաններում, հետ է կանչվել աքսորից և հաստատվել կաթողիկոսական աթոռին: | ||
| + | *1808թ.–ի սեպտեմբերի ռուսական զորքերի երևանյան երկրորդ արշավանքի ժամանակ Երևանի Հյուսեին–ղուլի խանը Դանիել Ա Սուրմառեցուն տեղափոխել է իր մոտ: Այստեղ էլ` խանի պալատում, 1808–ի հոկտեմբերի 9–ին Դանիել Ա Սուրմառեցին կնքել է իր մահկանացուն: | ||
| + | *Ժամանակակիցը նրան բնութագրում է որպես «այր խոհեմազարդ եւ գովելի վարուք, միանգամայն եւ շքեղ կերպարանօք»: | ||
=Նկարներ= | =Նկարներ= | ||
<gallery> | <gallery> | ||
| − | + | Hayoc Hayrapety.jpg | |
| − | |||
</gallery> | </gallery> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
=Տե՛ս նաև= | =Տե՛ս նաև= | ||
| − | * | + | *Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ. 1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005: |
| − | * | + | *Նախշքարյան Ա., Հայոց Հայրապետը, Տ. Դանիել Ա Սուրմառեցի, 1804-1808: |
[[Category:Կաթողիկոսներ]] | [[Category:Կաթողիկոսներ]] | ||
Ընթացիկ տարբերակը 11:50, 16 Հունիսի 2014-ի դրությամբ
| Դանիել Ա Սուրմառեցի | |
| Даниел А Сурмареци | |
| |
| Անգլերեն: | Daniel A Surmareci |
| Հայերեն: | Դանիել Ա Սուրմառեցի |
| Ծննդավայրը: | Սուրմելի, Թուրքիա |
| Մահվան տարեթիվը: | 1808 |
| Մահվան վայրը: | Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Համառոտ տվյալներ: Ամենայն հայոց կաթողիկոս 1801-1802թթ. և 1807թ.: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է Թուրքիայի Սուրմելի գյուղում (Երևանի խանության Սուրմալուի մահալ):
Մահացել է 1808–ի հոկտեմբերի 9–ին Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքում:
Աճյունն ամփոփվել է Ս. Էջմիածնի Մայր Տաճարի զանգակատան մոտ:
Կրթություն
Ուսումնառությունն ստացել է Ս.Էջմիածնի Ժառանգավորաց դպրոցում:
Աշխատանքային գործունեություն
- Վարչական կարևոր պաշտոններ է զբաղեցրել Մայր Աթոռում:
- 1796թ. Ղուկաս Ա Կարնեցի կաթողիկոսի կողմից նվիրակ է ուղարկվել Զմյուռնիա և Ռումելի:
- 1797–1799թթ.` Ռումելիի Հայոց հոգևոր առաջնորդ:
- 1799–1800թթ.` Կ.Պոլսի Հայոց պատրիարք:
- 1799թ. Սուրմառեցու ջանքերի շհորհիվ վերականգնվել է Ղալաթիայի` տարիներ ի վեր հրկիված եկեղեցին:
- 1801-1802թթ.՝ Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
- 1807թ.-ից` Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
- 1808թ. հիմնել է Էջմիածնի բարձրագույն մարմինը` Սինոդ:
Այլ
- Ընտրությամբ հաջորդել է Ղուկաս Ա Կարնեցուն:
- Գահակալությամբ հաջորդել Դավիթ Ե Էնեգեթցուն:
- Կաթողիկոսական գահին Դ.Ա Սուրմառեցուն հաջորդել է Եփրեմ Ա Ձորագեղցին:
- Ընտրվելով կաթողիկոս` Կ. Պոլսից (որտեղի պատրիարքն էր) մինչև Էջմիածին հասնելը` ռուսական իշխանությունների աջակցությամբ կաթողիկոսական աթոռը գրավել է Դավիթ Ե Էնեգեթցին:
- 1802թ. մայիսի 25-ին Դ. Ա Սուրմառեցու կողմնակիցները Բագրևանդի Ս. Հովհաննես եկեղեցում նրան օծել են կաթողիկոս:Որտեղից էլ հայ եկեղեցու ներսում սկիզբ է առել Դավիթ-Դանիելյան վեճը` կաթողիկոսական գահի համար:
- 1802թ. Դ. Ա Սուրմառեցին բռնությամբ տարվել է Էջմիածին և կալանավորվել:
- 1805թ. շահի հրամանով աքսորվել է Մարաղա:Միայն 1807–ի մայիսի 14-ին, քաղաքական նոր իրապայմաններում, հետ է կանչվել աքսորից և հաստատվել կաթողիկոսական աթոռին:
- 1808թ.–ի սեպտեմբերի ռուսական զորքերի երևանյան երկրորդ արշավանքի ժամանակ Երևանի Հյուսեին–ղուլի խանը Դանիել Ա Սուրմառեցուն տեղափոխել է իր մոտ: Այստեղ էլ` խանի պալատում, 1808–ի հոկտեմբերի 9–ին Դանիել Ա Սուրմառեցին կնքել է իր մահկանացուն:
- Ժամանակակիցը նրան բնութագրում է որպես «այր խոհեմազարդ եւ գովելի վարուք, միանգամայն եւ շքեղ կերպարանօք»:
Նկարներ
Տե՛ս նաև
- Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ. 1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Նախշքարյան Ա., Հայոց Հայրապետը, Տ. Դանիել Ա Սուրմառեցի, 1804-1808: