Գևորգ Զ Չորեքչյան

Գևորգ Զ Չորեքչյան
Геворг VI Чорекчян
Անգլերեն:	Gevorg VI
Հայերեն:	Գևորգ Զ Չորեքչյան
Ծննդյան տարեթիվը:	02.12.1868
Ծննդավայրը:	Նոր Նախիջևան, Ռուսաստան
Մահվան տարեթիվը:	09.05.1954
Մահվան վայրը:	Էջմիածին, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ: Ամենայն հայոց կաթողիկոս:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1868թ. դեկտեմբերի 2-ին Ռուսաստանի Նոր Նախիջևան քաղաքում (այժմ՝ Դոնի Ռոստով քաղաքի շրջագծում):

Մահացել է 1954թ. մայիսի 9-ին Հայաստանի Խորհրդային Հանրապետության Էջմիածին քաղաքում:

Կրթություն

• Սովորել է Նոր Նախիջևանի ծխական դպրոցում, այնուհետև սեմինարիայում:
• 1879-1989թթ. ուսանել է Գևորգյան ճեմարանում:
• 1889-1994թթ. ուսանել է Լայպցիգի համալսարանում (աստվածաբանական և փիլիսոփայական բաժիններում) և կոնսերվատորիայում:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1913թ. ձեռնադրվել է վարդապետ:
• 1913թ. նշանակվել է Նոր Նախիջևանի առաջնորդական փոխանորդ:
• 1916թ.՝ հայկական կոտորածներից փրկված գաղթականների Եղբայրական օգնության կոմիտեի նախագահ:
• 1917թ. ձեռնադրվել է եպիսկոպոս:
• 1922-1927թթ.՝ Վրաստանի թեմի առաջնորդ:
• 1938-1941թթ. Խորեն Ա Մուրադբեկյան եղերական մահից հետո ղեկավարել է Հայ եկեղեցու գործերը:
• 1941-1945թթ.՝ կաթողիկոսական տեղապահ:
• 1945թ.-ից՝ Ամենայն հայոց կաթողիկոս:

Ամենայն հայոց կաթողիկոս

• Գևորգ Զ-ի օրոք վերածնունդ են ապրել ԽՍՀՄ-ում գտնվող հայոց թեմերը, հարատարակվել է «Էջմիածին» կաթողիկոսության պաշտոնական ամսագիրը, վերացվել է Էջմիածնի հոգևոր ճեմարանը, տպարանը, վերադարձվել է ճեմարանի գրադարանը, վանքապատկան շենքերի մի մասը, ինչպես նաև Ս. Գեղարդավանքը, Ս. Հռիփսիմե և Խոր Վիրապի վանքերը:
• 1945թ. ապրիլի Ի. Ստալինի հետ հանդիպման ժամանակ բարձրացրել է Արևմտյան Հայաստանի խնդիրը:
• 1945թ. հոկտեմբերի 25-ին կոնդակով դիմել է ԽՍՀՄ, ԱՄՆ և Մեծ Բրիտանիայի կառավարություններին՝ հայկական հողերը Թուրքիայից հետ ստանալու խնդրանքով:
• Կարևոր խնդիր է համարել Հայաստանի և սփյուռքահայության կապերի ամրապնդումը, սփյուռքի եկեղեցական և ազգային միասնության ապահովումը:
• Մեծ ավանդ ունի 1946-1948թթ. հայրենադարձության կազմակերպման գործում:
• 1947թ. ապրիլի 20-ին հրապարակել է ընդարձակ մի կոնդակ «Հայկական հարցի լուծման մասին»:
• 1947թ. ապրիլին ողջունել է Նյու Յորքում գումարված Հայկական համաշխարհային կոնգրեսը, որի նպատակն էր վերստին արծարծել Թուրքիայի բռնագաված հայկական տարածքների վերադարձման հարցը:

Ձեռքբերումներ

• 1927թ.՝ ԳՀԽ անդամ:

Այլ

• Հաջորդել է Խորեն Ա Մուրադբեկյանին:
• 1941-1945թթ. Հայրենական պատերազմի ժամանակ սփյուռքահայության շրջանում կազմակերպել է հանգանակություն «Սասունցի Դավիթ» և «Գեներալ Բաղրամյան» տանկային շարասյուների ստեղծման համար:
• Գևորգ Չորեքչյանը մեծ ուշադրություն էր դարձնում Նոր Նախիջևանի հայկական համանքի ազգային-մշակութային, եկեղեցական և հասարակիական կյանքի, մեծ ջանքեր է թափել դպրոցների քանակի շատացման համար, հատկապես ուշադրություն էր դարձնում հայոց լեզվի դասավանդմանը և հայրենասիրական դաստիարակությանը:
• Գևորգ Չորեքչյանը ժառանգություն է թողել բազմաթիվ քարոզներ, հոգևոր երգեր:
• Նրան հջորդել է Վազգեն Ա Պալճյանը:
• Աճյունն ամփոփված է Էջմիածնի Մայր տաճարի բակում:

Նկարներ

• 
• 
• 
• 

  Գևորգ Զ կաթողիկոսի շիրմաքարը Մայր տաճարի բակում

Հոդվածներ Գևորգ Զ կաթողիկոսի մասին

«Էջմիածին» ամսագրի 1954թ. մարտյան համարը

• 
• 
• 
• 

«Էջմիածին» ամսագրի 1954թ. հունիսյան համարը

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Տեսանյութեր

• Գեվորգ Զ Չորեքչյան:
• Գևորգ Չորեքչյան. քարոզներ և ելույթներ:
• Opening of the Catholicos Gevork VI Inter-Church Relations Center.

Հրապարակումներ մամուլում

• Մայր աթոռում Գևորգ Զ կաթողիկոսի անվան միջեկեղեցական կենտրոն է բացվել:

Մատենագիտություն

• Գևորգ Զ Չորեքչյան, Քարոզգիրք, Էջմիածին, 1918:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Ստեփանյանց Ս., Հայ առաքելական եկեղեցին ստալինյան բռնապետության օրոք, Ե., 1994:
• Վավերագրեր Հայ եկեղեցու պատմության պատմության (1938-1955թթ.), գիրք 6, Գևորգ Զ Չորեքչյան կաթողիկոս Ամենայն հայոց, Ե., 1999:
• Նշանավոր Ճեմարանականներ, Պրակ Ա, Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածին, 2005:
• Архиепископ Магакия Орманян. Армянская Церковь (прим. О.Г. Маиляна) Ер., 2005.
• Вартанян В.Г., Казаров С.С. История Армянской Апостольской церкви на Дону (ХVIII-ХХ в.в.). Ростов н/Д. 2004.
• Католикос всех армян Геворк VI Чорекчян (1938-1955). Ер., Воскан Ереванци, 1999 // Серия книг: Документальные материалы из истории Армянской Церкви. Составитель С.Бейбутян (1-15) Книга 6.
• Ноев Ковчег. Информационно-аналитическая газета армянской диаспоры стран СНГ. N 5 (39) Май 2001 года.
• Чистов Э. Геворк V1 – судьба великая и трагическая // Приазовский край, 1994, № 43.
• Գևորգ Զ, Գևորգյան ճեմարան:
• Գևորգ Զ, Dasaran.am:
• Պատմության այս օրը, Արա Նախշքարյան:
• Հայոց հայրապետը, Արա Նախշքարյան: