Գրիգոր Դ Տղա
Григорий IV Тха
Boy.jpg
Անգլերեն: Grigor IV Tgha
Հայերեն: Գրիգոր Դ Տղա
Ծննդյան տարեթիվը: 1124
Մահվան տարեթիվը: 1193
Համառոտ տվյալներ:
Ամենայն հայոց կաթողիկոս:

Բովանդակություն

Կենսագրություն

Ծնվել է մոտ 1124թ.:

Մահացել է 1193թ.:

Կրթություն

  • Ուսանել է Հռոմկլայի կաթողիկոսարանում:

Աշխատանքային գործունեություն

  • Երիտասարդ տարիքում ձեռնադրվել է եպիսկոպոս, եղել Ներսես Շնորհալու օգնականն ու տեղակալը:
  • 1173թ.-ից՝ Ամանայն հայոց կաթողիկոս:

Ձեռքբերումներ

  • 2008թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու:
  • 2009թ.՝ Ակադեմիայի իսկական անդամ:
  • 2012թ.՝ շքանշան «Վիլյամ Սարոյան»:

Այլ

  • Հաջորդել է հորեղբորը՝ Ներսես Դ Կլայեցուն (Ներսես Շնորհալի):
  • Պահլավունիների կաթողիկոսական տոհմից է (1066-1203), Ներսես Շնորհալու ավագ եղբոր՝ Վասիլի որդին:
  • Օժանդակել է Կիլիկյան Հայաստանի իշխանապետ Լևոն Բ-ին՝ նրա քաղաքական ծրագրերն իրականացնելու գործում:
  • 1165-1173թթ. մասնակցել է հայ-բյուզանդական եկեղեցական բանակցություններին, որոնց առիթով հիշատակվում է բյուզանդական աստվածաբան Թեորիանոսի Տրամախոսություններում:
  • Գահակալության տարիներին շարունակել է բանակցություններն՝ ուղղված երկու եկեղեցիների միությանը, ինչը հանդիպել է արևելյան վարդապետների դիմադրությանը, մասնավորապես Գրիգոր Տուտեորդին խիստ մեղադրական նամակով դատապարտել է կաթողիկոսի միավորիչ ջանքերը:
  • Հայոց եկեղեցու և հայ ժողովրդի քաղաքական ինքնուրույնությունը վերացնելու նպատակով բյուզանդական կողմը պահանջել է ընդունել Քաղկեդոնի ժողովի (451) որոշումները, ծիսակատարության հունական ձևերը և կաթողիկոսի նշանակումը կայսեր հավանությամբ:
  • Գրիգոր Դ Տղան 1178թ. Հռոմկլայում գումարել է համահայկական եկեղեցական ժողով (մասնակցել են 33 հոգի), որը մերժել է եկեղեցիների միավորման բյուզանդական պայմանները:
  • Գրիգոր Դ Տղան, բացի դավանական, մեջեկեղեցական և ներեկեղեցական խնդիրներ բովանդակող թղթերից ու նամակներից (թվով 7), հեղինակել է չափածո գործեր, զարգացրել է հասարակական-քաղաքական պոեզինա, ավելի ընդարձակել միջնադարյան ողբերի ժանրի շրջանակները, հավաքել է արժեքավոր ձեռագրեր և գրքեր՝ Կիլիկիայի վարդապետարանների և դպրատների գրադարանները հարստացնելու համար: Նրա հովանավորությամբ են ստեղծվել Մխիթար Հերացու «Ջերմանց մխիթարությւնը», Մխիթար Գոշի «Դատաստանագիրքը» Ներսես Լամբրոնացու և այլոց մի շարք երկեր:
  • Աճյունն ամփոփվել է Կիլիկիայի հյուսիս-արևելքում գտնվող Դրազարկի վանքի գերեզմանատանը:

Նկարներ

Տեսանյութեր

Հրապարակումներ մամուլում

Մատենագիտություն

Տե՛ս նաև