Գրիգորյան Գևորգ Ստեփանի
Hayazg-ից
| Գրիգորյան Գևորգ Ստեփանի | |
| Григорян Геворг Степанович | |
| |
| Այլ անուններ: | Ջիոտտո |
| Անգլերեն: | Grigoryan Gevorg |
| Հայերեն: | Գրիգորյան Գևորգ Ստեփանի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 12(24).11.1897 |
| Ծննդավայրը: | Թիֆլիս, Վրաստան |
| Մահվան տարեթիվը: | 23.11.1976 |
| Մահվան վայրը: | Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Համառոտ տվյալներ: Նկարիչ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1897թ. նոյեմբերի 12(24)-ին Վրաստանի մայրաքաղաք Թիֆլիսում:
Մահացել է 1976թ. նոյեմբերի 23-ին Հայաստանի Խորհրդային Հանրապետության մայրաքաղաք Երևանում:
Կրթություն
- 1916-1919թթ.՝ Սովորել է Թիֆլիսի Գեղարվեստը խրախուսող կովկասյան ընկերության նկարչության և քանդակագործության դպրոցում (դասատու՝ Ե. Թադևոսյան):
- 1921-1923թթ. սովորել է Մոսկվայի բարձրագույն գեղարվեստական արվեստանոցներում:
- 1924թ. ընդունվել է Լենինի անվան ՊՄԻ-ի ռուսական բանֆակ:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1922թ.-ից նկարչության դասեր է տալիս աշխատանքային դպրոցներում:
Աշխատանքներ
«Եղնիկներ», 1917: «Դերասան Աբովյանի դիմանկարը», 1921: «Բնանկար», 1922: «Նատյուրմորտ անձեռոցիկով», 1922: «Հայկուհու դիմանկարը», 1922: «Գրկախառնություն», 1925: «Երգահան Արմեն Տիգրանյանի դիմանկարը», 1925: «Մոր դիմանկարը», 1929: «Նատյուրմորտ: Մրգեր», 1929: «Հերոսի մահը», 1929: «Դիանայի դիմանկարը», 1945: «Երեք նկարիչ» (Լ. Գուդիաշվիլի, Վ. Խոջաբեկյան, Ն. Փիրումանի), 1959: «Նատյուրմորտ կիտրոններով», 1962: «Մայրս և ես», 1972:
Ձեռքբերումներ
- 1967թ.՝ ՀԽՍՀ վաստակավոր նկարիչ:
- Վրաստանի նկարիչների միության անդամ:
Այլ
- Յոթ տարեկանից ստիպված է եղել աշխատել. մանր ծառայություններ էր մատուցում մազութի պահեստում, վարսավիրանոցում, սուրհանդակություն էր անում, թերթեր բաժանում, կրպակում միրգ ու գրքեր վաճառում, ապակեգործությամբ զբաղվում և այլն:
- Ստեղծել է գունային և գծային ինքնատիպ կառուցվածքով դիմանկարներ, նատյուրմորտներ, բնանկարներ:
- Գործերում դրսևովրել է զուսպ գույներով խոր հույզեր արտահայտելու նրա գեղանկարչական հակումը:
- Թիֆլիսի մշակութային առանձնահատուկ մթնոլորտը, հայ ժողովրդի անցյալը, ռուսական, վրացական, հայկական մշակույթի ականավոր գործիչներդը տեղ են գտել Գրիգորյանի փոքրաչափ գործերում:
- Նրա նկարներն աչքի են ընկնում թիֆլիսահայ գեղանկարչական դպրոցին հատուկ զուսպ գեղեցկությամբ, կերպարային բազմազանությամբ:
- 1948թ. սկսվում են մոռացության տարիները: Հուսահատության և անելանելիության մեջ հայտնված նկարիչն այրում է 300 գեղանկարչական աշխատանք:
- 1948-1957թթ. հեռածված է եղել Վրաստանի նկարիչների միությունից:
- 1962թ. հայ որոշ մտավորականների ջանքերի շնորհիվ տեղափոխվում է Երևան։ Նրա մասին սկսում են հոդվածներ հայտնվել Հայաստանի և Վրաստանի թերթերում և ամսագրերում։
- 1977թ. Երևանում հիմնադրվել է Գևորգ Գրիգորյանի տուն-թանգարանը (1987թ.-ից՝ ՀԱՊ-ի մասնաճյուղ):
- Աշխատանքները գտնվում են Ջոտտոյի թանգարան-արվեստանոցում, Ժամանակակից արվեստի թանգարանում (Երևան), Հայաստանի Ազգային պատկերասրահում, Հայաստանի և աշխարհի տարբեր երկրների բազմաթիվ մասնավոր հավաքածուներում:
Ցուցահանդեսներ
- 1918թ.՝ դպրոցի աշակերտների հաշվետու ցուցահանդես:
- 1927թ.՝ թբիլիսյան նկարիչների ցուցահանդեսին, Հոկտեմբերյան հեղափոխության տասնամյակին նվիրված ԽՍՀՄ ժողովուրդների արվեստների ցուցահանդես (Մոսկվա):
- 1929-1948թթ. Երևանում և Թբիլիսիում կազմակերպված գրեթե բոլոր ցուցահանդեսները:
- 1965թ.՝ առաջին անհատական ցուցահանդեսը Հայաստանի նկարիչների միությունում (Երևան):
- 1972թ.՝ Անդրկովկասի նկարիչների ցուցահանդես (Մոսկվա):
Նկարներ
Ադելաիդ, 1917
Եղնիկներ, 1917
Նատյուրմորտ, 1917
Ընթերցելիս, 1918
Այգում, 1918
Զբոսանք, 1918
Ծաղրանկար, 1918
Նրա սիրեցյալը, 1918
Սիրելիս, 1918
Լողացող կին, 1918
Համբույր, 1918
Աղջնակ, 1918
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
Մատենագիտություն
- Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:
- Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Գևորգ Գրիգորյան (ալբոմ, առաջաբանը՝ Պ. Հայթայանի), Ե., 1981:
- Գևորգ Գրիգորյանի (Ջոտտո) արվեստանոց-թանգարան, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ:
- Գևորգ Գրիգորյան, Երևանի ժամանակակից արվեստի թանգարան:
- http://www.panorama.am/am/society/2013/08/21/jotto/ «Թիֆլիսյան դպրոցից»… Գևորգ Գրիգորյանի (Ջոտտո), Պանորամա:]
- Գևորգ Գրիգորյան, Շեդեվր:
- Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:
- Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:
- Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:
- Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:
