Գեորգ Դպիր Պալատացի

Գեորգ Դպիր Պալատացի
Георг Дпир Палатаци
Boy.jpg
Այլ անուններ: Գեորգ Տեր-Հովհաննիսյան
Անգլերեն: Georg Dpir Palatatsi
Հայերեն: Գեորգ Դպիր Պալատացի
Ծննդյան տարեթիվը: 1737
Ծննդավայրը: Կոստանդնուպոլիս, Օսմանյան կայսրություն
Մահվան տարեթիվը: 1812
Մահվան վայրը: Կոստանդնուպոլիս, Օսմանյան կայսրություն
Համառոտ տվյալներ:
Բառարանագիր, պատմաբան, թարգմանիչ:

Բովանդակություն

Կենսագրություն

Ծնվել է 1737թ. Օսմանյան կայսրության մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլսում:

Աշխատանքային գործունեություն

  • Գրել է բառարաններ:
  • Զբաղվել է պատմությամբ:
  • Ընդօրինակել է Մովսես Խորենացու և Եղիշեի պատմությունները, XIII դարի գրական հուշարձան «Գիրք վաստակոցը», Եվսեբիոս Կեսարացու «Քրոնիկոնը»:
  • Կատարել է թարգմանություններ պարսկերենից, հունարեից:

Այլ

  • Տիրապետել է մոտ 10 լեզվի:
  • Նրա պարսկերեն-հայերեն բառարանը բացի բառի բացատրությունից, ամփոփ տեղեկություններ է տալիս նաև իրանական դիցաբանության, առասպելաբանության, ժողովրդական սովորույթների ու բարքերի, վիպական հերոսների ու նշանավոր գրողների մասին: Բառարանի վերջում տրված է հայ և պարսկական նման բառերի ցանկ, դրանց ծագումը, փոխառության աղբյուրը:
  • Գեորգ Դպիրն առաջին հայ հոմերոսագետն է. «Իլիականի» հայերեն թարգմանության նախաբանում քննում է Հոմերոսին ու նրա պոեմներին վերաբերող բանասիրական ու գրականագիտական մի շարք հարցեր:
  • Գեորգ Դպիրի որոշ ձեռագրեր պահվում են Վենետիկի Մխիթարյան, Փարիզի Նուպարյան, Երևանի մատենադարաններում:

Մատենագիտություն

  • Գեորգ Դպիր, Հայելի գրոցն Հոմերոսի..., թարգմանություն հունարենից, 1783:
  • Գեորգ Դպիր, Գիրք մեծագին և պատուական ականց..., թարգմանություն պարսկերենից, 1807:
  • Գեորգ Դպիր, Պարսկերեն-հայերեն բառարան, 1826:
  • Գեորգ Դպիր, Գիրք պատմութեան արքայից Օսմանեան զարմին...», անտիպ:

Տե՛ս նաև

  • Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
  • Այվազյան Ա․, Շար հայ կենսագրությանց, հ․ 1, ԿՊ, 1893։
  • Աճառյան Հ․, Պատմություն հայոց նոր գրականության, պր․ 1, Նոր Նախիջևան, 1910։
  • Աղայան Է․ Բ․, Հայ լեզվաբանության պատմություն, հ․ 1, Ե․, 1958, էջ 135-139։
  • Չուգասզյան Բ․ Լ․, Հայ-իրանական գրական առնչություններ (V-XVIII դդ․), Ե․, 1963։
  • Գասպարյան Գ․, Հայ բառարանագրության պատմություն, Ե․, 1968, էջ 159-167։