Գարեգին Ա Սարգիսյան
| Գարեգին Ա Սարգիսյան | |
| Гарегин А Саргисян | |
| |
| Այլ անուններ: | Նշան Սարգիսյան |
| Անգլերեն: | Garegin A Sargisyan |
| Հայերեն: | Գարեգին Ա Սարգիսյան |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 27.08.1932 |
| Ծննդավայրը: | Քեսաբ, Սիրիա |
| Մահվան տարեթիվը: | 29.06.1999 |
| Մահվան վայրը: | Էջմիածին, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Համառոտ տվյալներ: Ամենայն հայոց կաթողիկոս: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1932թ. օգոստոսի 27-ին Սիրիայի Քեսաբ քաղաքում:
Մահացել է 1999թ. հունիսի 29-ին Հայաստանի Հանրապետության Էջմիածին քաղաքում:
Կրթություն
- 1946-1952թթ. ուսանել է Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսության Դպրեվանքում (Անթիլիաս, Լիբանան)
- 1957-1959թթ. ուսանել է Օքսֆորդի համալսարանում (Անգլիա):
Աշխատանքային գործունեություն
- 1952թ. ձեռնադրվել է քահանա (ի հիշատակ Գ. Հովեփյանի՝ վերկոչվել է Գարեգին աբեղա):
- 1964թ. ձեռնադրվել է եպիսկոպոս:
- 1971-1973թթ.՝ Կիլիկիո կաթողիկոսության Սպահանի (Նոր Ջուղա)թեմի առաջնորդ:
- 1973-1977թթ.՝ Ամերիկայի Արևելյան նահանգների և Կանադայի թեմի առաջնորդ:
- 1975թ. ԵՀԽ Նայրոբիի (Քենիա) համաժողովում ընտրվել է խորհրդի փոխատենապետ:
- 1977-1983թթ.՝ Մեծի Տանն Կիլիկիո աթոռակից կաթողիկոս:
- 1983թ.-ից՝ Մեծի Տանն Կիլիկիո Գարեգին Բ կաթողիկոս:
- 1995-1999թթ.՝ Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Ամենայն հայոց կաթողիկոս
- 1995թ. սեպտեմբերին Էջմիածնի Ս. Գայանե վանքում ստեղծել է Քրիստոնեական դաստիարակության և քարոզչության կենտրոն:
- 1996թ. հայաստանյան նախկին 4 թեմերը վերակազմավորվել են 8 թեմերի, հիմնվել են Ուկրաինայի և Հարավային Ռուսաստանի թեմերը:
- 1997թ. սեպտեմբերին, 80-ամյա ընդմիջումից հետո, վերաբացվել է Գևորգյան հոգևոր ճեմարանը:
- Կենսագործել է Վազգեն Ա-ի ծրագիրը. Օշականի Ս. Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցու հարևանությամբ վերակառուցված շենքում հաստատվել է Ս. Մեսրոպ Մաշտոցի անվան դպրատունը:
- Հայրապետը նոր թափ է հաղորդել Մայր աթոռ Ս. Էջմիածնի էկումենյան գործունեությանը, Մայր աթոռում ընդունել մի շարք եկեղեցական և էկումենիկ պատվիրակությունների:
- 1997թ. ապրիլի 7-ին կատարել է Երևանի Ս. Գրիգոր Լուսավորիչ մայր եկեղեցու հիմներկանքը:
Ձեռքբերումներ
- 1973թ.՝ արքության տիտղոս:
- 1992թ.՝ «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի հոգեբարձության խորհրդի անդամ:
- ՀՀ ԳԱԱ պատվավոր անդամ:
- Աշխարհի մի շարք կրոնական և գիտական հաստատությունների և համալսարանների պատվավոր դոկտոր:
Այլ
- Հաջորդել է Վազգեն Ա Պալճյանին:
- Գարեգին Ա-ի՝ Օքսֆորդի համալսարան ներկայացրած ավարտաճառը («Քաղկեդոնի ժողովը և Հայ եկեղեցին») 1965թ. հրատարակվել է անգլերեն, ապա բազմիցս վերահրատարակվել:
- Գործուն մասնակցություն է ունեցել ԵՀԽ միջեկեղեցական համաժողովներին:
- Ընդարձակել ու արդիականացրել է Անթիլիասի Դպրեվանքը (1977թ.-ից Անթիլիասից փոխադրվել է Բիկֆայա), խմբագրել է «Հասկ» գիտաաստվածաբանական տարեգիրքը, նախաձեռնել թանգարան մատենադարան շենքի շինարարությունը:
- 1988թ. դեկտեմբերի 7-ի Սպիտակի երկրաշարժից հետո մասնակցել է աղետի գոտու բնակավայրերի վերականգնմանը, կազմակերպել սփյուռքից օգնություն:
- Հեղինակ է աստվածաբանական, հայագիտական, փիլիսոփայական, բարոյագիտական և գրական բազում ուսումնասիրությունների և հոդվածների:
- Հաջորդել է Վազգեն Ա Պալճյանին:
- Նրան հաջորդել է Գարեգին Բ Ներսիսյանը:
Նկարներ
Գարեգին Ա և Վազգեն Ա
Գարեգին Ա և Վազգեն Ա
Գարեգին Ա և Հրաչուհի Տատուրյան
Տեսանյութեր
Մատենագիտություն
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Քաղկեդոնի ժողովը և Հայ եկեղեցին, Օքսֆորդ, 1965 (անգլերեն):
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Արեւելյան ուղղափառ եկեղեցիների վկայութիւնը, Անթիլիաս, 1968:
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հայ եկեղեցին այժմ, Նյու Յորք, 1970:
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Իրանը և հայերը, Թեհրան, 1971:
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հայկական քրիստոնեական աւանդոյթը Իրանում, Նոր Ջուղա, 1974:
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Անցյալը անցած չէ, Անթիլիաս, 1985:
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հայ մարդը հայ գրքի դիմաց, 1990:
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հոգեւոր կեանքի փնտրտուքի մէջ, Անթիլիաս, 1991:
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Յարութիւն և հայութիւն, Անթիլիաս, 1993:
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ հովուական աստուածաբանութեան, Ս. Էջմիածին, 1995:
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Զրուձներ Ջիովաննի Գուայտայի հետ, Ս. Էջմիածին, 2001:
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ վարդապետական աստուածաբանութեան:
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ ընդհանուր եկեղեցու պատմութեան:
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ քրիստոնեական բարոյագիտութեան:
- Karekin Sarkissian։ The Council of Chalcedon and the Armenian Church. Armenian Prelacy, New York, 1975.
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Քրիստոնյա Հայաստան հանրագիտարան, Ե., 2002:
- Գարեգին Ա կաթողիկոս, Նոյյան տապան:
- Գարեգին Ա Սարգիսյան, Արա Նախշքարյան:
- Գարեգին Ա կաթողիկոս` բացառիկ հոգևորական և մեծ մտավորական, որին ժողովուրդը չհասցրեց ճանաչել ու ընկալել, Անկախ նորություն:
- Գարեգին Ա, ՀՀ ԳԱԱ պաշտոնական կայք
- Գարեգին Ա. Վեհափառ Հայրապետի Վախճանման 15-րդ Տարելիցին Առիթով: