Արաքսմանյան Ալեքսանդր Արմենի

Hayazg-ից
Արաքսմանյան Ալեքսանդր Արմենի
Араксманян Александр Арменович
Araksmanyan Aleksandr.jpg
Այլ անուններ: Մանուկյան Ալեքսանդր Արմենի, Արաքսման Ալեքսանդր
Անգլերեն: Araksmanyan Aleksandr
Հայերեն: Արաքսմանյան Ալեքսանդր Արմենի
Ծննդյան տարեթիվը: 03.06.1911
Ծննդավայրը: Ալեքսանդրապոլ, Արևելյան Հայաստան
Մահվան տարեթիվը: 12.03.1982
Մահվան վայրը: Յալթա, Ուկրաինա
Համառոտ տվյալներ:
Դրամատուրգ, արձակագիր, թատերագետ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1911թ. հունիսի 3-ին Արևելյան Հայաստանի Ալեքսանդրապոլ (այժմ՝ ՀՀ Շիրակի մարզի Գյումրի) քաղաքում:

Մահացել է 1982թ. մարտի 12-ին Խորհրդային Ուկրաինայի Յալթա քաղաքում:

Կրթություն

  • Սովորել է Թիֆլիսի Լիսիցյանի մասնավոր դպրոցում:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1928թ. Լենինականում և շրջակա գյուղերում զբաղվել է ուսուցչությամբ:
  • 1943-1967թթ. աշխատել է Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոնում:
  • 1945թ. աշխատել է «Հայֆիլմ» կինոստուդիայում:
  • 1945թ. աշխատել է «Սովետական Հայաստան» թերթի խմբագրությունում:
  • 1968-1973թթ.՝ «Էկրան» հանդեսի խմբագիր:

Արաքսմանյանի պիեսների բեմականացումները

  • Կոմս Էմմանուել, Լենինական, 1937թ.:
  • Ատելություն, Արթիկ, 1939թ.:
  • Երրորդ հարկից գլխիվայր, Երևանի երաժշտական կոմեդիայի թատրոն, 1939թ.:
  • Արծվիկ, Լենինական, 1943թ.:
  • Անտառները շարժվում են, Լենինական, 1941թ.:
  • Հրաբխի վրա, Լենինական, 1942թ.:
  • Մեսրոպ Մաշտոց, Էջմիածին, 1945թ.:
  • Կյանքի երգը, Լենինական, 1946թ.:
  • Պաշտպանության չորրորդ գիծ, Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոն, 1950թ.:
  • Փիղը պարում է, Երևանի երաժշտական կոմեդիայի թատրոն, 1956թ.:
  • Երբ տանն աչքեր չկան, Երևանի պատանի հանդիսատեսի թատրոն, 1957թ.:
  • Վարդեր և արյուն, Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոն, 1957թ.:
  • Քո սրտի կրակը, Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոն, 1958թ.:
  • Այսպես անցնում էին տարիները, Երևանի պատանի հանդիսատեսի թատրոն, 1960թ.:
  • Արևն է միայն ջերմացնում, Կիրովական, 1962թ.:
  • Վաթսուն տարի և երեք ժամ, Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոն, 1965թ.:
  • Իմ մոխրոտը, Երևանի պատանի հանդիսատեսի թատրոն, 1967թ.:
  • Պատեր անդունդի եզրին, Երևանի Ստանիսլավսկու անվան ռուսական թատրոն, 1971թ.:
  • Մակագրություն ծառին, Երևանի պատանի հանդիսատեսի թատրոն, 1973թ.:
  • Զենիթում, Երևանի դրամատիկական թատրոն, 1973թ.:
  • Ժառանգորդներ, Երևանի Ստանիսլավսկու անվան ռուսական թատրոն, 1976թ.:
  • Հյուսիսայի ռապսոդիա, Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոն, 1980թ.:
  • Մարտիկի երզը, Լենինականի տիկնիկային թատրոն, 1980թ.:
  • Կարմիր գլխարկ, Լենինականի տիկնիկային թատրոն, 1980թ.:
  • Գառնիկ ախպեր, Երևանի տիկնիկային թատրոն,1980թ.:
  • Միհրանն ու Ցիբոն, Երևանի տիկնիկային թատրոն, 1980թ.:
  • Հինգ րոպե ճշմարտություն, Երևանի պատանի հանդիսատեսի թատրոն, 1980թ.:

Ձեռքբերումներ

  • 1936թ.՝ Խորհրդային Միության գրողների միության անդամ:
  • 1965թ.՝ Խորհրդային Հայաստանի արվեստի վաստակավոր գործիչ:
  • 1980թ.՝ Գաբրիել Սունդուկյանի անվան մրցանակ:
  • 1981թ.` Խորհրդային Միության ժողովուրդների բարեկամության շքանշան:

Այլ

Արաքսման-Մանուկյան Էմանվելի հայրն է:

Մատենագիտություն

  • Արաքսմանյան Ա., Ճանապարհ դեպի Կամիշին, գիրք Ա, Երևան, Հայպետհրատ, 1945թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Գյազբել լեռան գաղտնիքը, Երևան, Հայպետհրատ, 1946թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Ճանապարհորդություն ապակու աշխարհում, Երևան, Հայպետհրատ, 1951թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Պիեսների ժողովածու, գիրք Բ, Երևան, Հայպետհրատ, 1953թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Ազատությունն աքսորական, գիրք Ա, Երևան, Հայպետհրատ, 1954թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Ազատությունն աքսորական, գիրք Բ, Երևան, Հայպետհրատ, 1955թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Պիեսների ժողովածու, գիրք Դ, Երևան, Հայպետհրատ, 1955թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Դավիթ Մալյան, Երևան, Հայկական թատերական ընկերություն, 1957թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Պիեսների ժողովածու, գիրք Ե, Երևան, Հայպետհրատ, 1959թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Երկունք, Երևան, Հայպետհրատ, 1961թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Արուս Ասրյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1964թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Ճամփաներ, ճամփաներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1964թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Վարդուհի Վարդերեսյան, Երևան, «Հայաստան», 1972թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Արև Բաղդասարյան, Երևան, Հայկական թատերական ընկերություն, 1973թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Պատեր անդունդի եզրին, Երևան, «Հայաստան», 1974թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Թատրոնի արահետներով, Երևան, «Հայաստան», 1976թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Հրդեհ, Երևան, «Հայաստան», 1976թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Ազատությունն աքսորական, Երևան, «Սովետական գրող», 1979թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Ոստայն, Երևան, «Սովետական գրող», 1982թ.:
  • Արաքսմանյան Ա., Հրդեհ, Երևան, «Սովետական գրող», 1984թ.:

Տե՛ս նաև

  • Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005: