Ալիխանյան Իսահակ Սիմոնի

Ալիխանյան Իսահակ Սիմոնի
Алиханян Исаак Симонович
Անգլերեն:	Alikhanyan Isahak
Հայերեն:	Ալիխանյան Իսահակ Սիմոնի
Ծննդյան տարեթիվը:	07.02.1876
Ծննդավայրը:	Դուշեթ, Վրաստան
Մահվան տարեթիվը:	14.03.1946
Մահվան վայրը:	Թբիլիսի, Վրաստան
Համառոտ տվյալներ: Դերասան:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1876թ. փետրվարի 7(19)-ին Վրաստանի Դուշեթ քաղաքում:

Կրթություն

• 1896թ. ավարտել է Ներսիսյան դպրոցը:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1897-1909թթ.՝ Բաքվի, Նոր Նախիջևանի հայկական թատրոնների դերասան:
• 1910թ.-ից՝ Թիֆլիսի հայկական թատրոնի դերասան:

Դերեր

• Իշխան Մըշկին, Ֆ.Դոստոևսկու «Ապուշը», 1903:
• Օսվալդ, Հենրիկ Իբսենի «Ուրվականներ»:
• Ֆյոդոր արքա, Ա.Կ.Տոլստոյի «Ֆյոդոր Իոհանովիչ արքան»:
• Առնոլդ, Գ.Հաուպտմանի «Միքայել Կրամեր»:
• Չարսկի, Ս.Պշիբըշևսկու «Երջանկություն»:
• Յուստուս, Ֆուլդայի «Հիմարը»:
• Ռոբերտ, Գ.Հաուպտմանի «Հիվանդ մարդիկ»:
• Սատին, Աբեղա, Սեյրան, Պետրոնիուս, «Յո երթաս»:
• Նաղաշ, Դ.Դեմիրճյանի «Դատաստան»:
• Աբեղա, Լ.Շանթի «Հին աստվածներ»:
• Հայնրիխ, Գ.Հաուպտմանի «Ջրասույզ զանգ», 1922:
• Համլետ, Ու.Շեքսպիրի «Համլետ»:
• Աղաբեկով, Ա.Լունաչարսկու «Հրձիգներ»:
• Բերսենև, Բ.Լավրենյովի «Բեկում»:
• Բաբա, Ս.Բաղդասարյան «Արյունոտ անապատ»:
• Մարտինով, «Դատավճիռ»:
• Յարովոյ, Կ.Տրենյովի «Լյուբով Յարովայա»:
• Բեռնացկի, «Ֆոսֆորային շող»:
• Պլատոն Կրեչետ, Ա.Կորնեյչուկի «Պլատոն Կրեչետ»:
• Արսեն, Ս.Շանշիաշվիլիու«Արսեն», 1937:
• Պրինչիվալե, Մ.Մետերլինկ «Մոննա Վաննա», 1943:

Ձեռքբերումներ

• 1923թ.՝ ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ:
• 1941թ.՝ ՎԽՍՀ ժողովրդական արտիստ:

Այլ

• Սոս Ալիխանյանի հայրն է:
• Ներսիսյան դպրոցն ավարտելուն պես ընդունվել է Գրիգոր Ավետյանի ղեկավարած խումբ: Այդ, հետագայում և ուրիշ խմբերի հետ, երիտասարդ դերասանը շրջել է Անդրկովկասի և Հյուսիսային Կովկասի հայաշատ քաղաքներում: Նրա խաղընկերներն են եղել Սիրանույշը, Աբելյանը, Թրյանցը, Պետրոսյանը և ուրիշներ:
• 1902-1903թթ. հյուրախաղերով հանդես է եկել Բաքվում, 1906-1907թթ.` Դոնի Ռոստովում, 1912թ.` Մոսկվայում:
• Եղել է հայ թատրոնի «դժգոհներից» մեկը, ում չի գոհացրել ազգային թատրոնի և հայ դերասանի վիճակը` բարոյական և նյութական զրկանքները, հեռանկարի անորոշությունը և այլն:
• 1921թ. Հայաստանի Առաջին պետթատրոնում (այժմ՝ Սունդուկյանի անվան թատրոն) բեմադրել է թատրոնի առաջին ներկայացումը՝ Սունդուկյանի «Պեպոն»:
• Բեմադրել է շուրջ 25 ներկայացում:
• Իսահակ Ալիխանյանի դերասանական փորձի և ոճի խտացումը Աբեղայի (Շանթի «Հին աստվածներ») անձնավորումն է, որը հատուկ տեղ ունի հայ բեմարվեստի պատմության մեջ:
• Թաղված է Թբլիսիի Խոջիվանքի գերեզմանատանը:
• Նրա անունն է կրում փողոց Հավլաբարում (Թբիլիսի):

Նկարներ

• 
• 
• 

  Պեպոյի դերը (Գ.Սունդուկյանի «Պեպո»), 1922, Մայր թատրոնի առաջին Պեպոն

• 

  Աբեղայի դերը (Լ.Շանթի «Հին աստվածներ»)

• 

  Ալիխանյանի գերեզմանը Խոջավանքում

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Հայ Սովետական Թատրոնի Պատմություն, 1967:
• Աբաջյան Գ., Իսահակ Ալիխանյան, Ե., 1967:
• Հայրապետյան Ա., Իսահակ Ալիխանյան։ Մամուլի և հուշագրերի գնահատմամբ, Երևան, Հայկական թատերական ընկերություն, 1958:
• Դեմիրճյան Դ., Հուշեր և խոհեր հայ դրամատուրգիայի և թատրոնի մասին, Երկերի ժողովածու, VI հատոր, 1958:
• Իսահակ Ալիխանյանի գործունեության քսանհինգամյակին նվիրված ալբոմ, Թիֆլիս, 1923:
• Քալանթար Լ., Արվեստի մայրուղիներում:
• Աբաջյան Գ., Իսահակ Ալիխանյան, 1978:
• ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Ալիխանյան Իսահակ:
• Ալիխանյան Իսահակ, AV Production: