Բացել գլխավոր ցանկը

«Աթայան Արշակ Գևորգի»–ի խմբագրումների տարբերություն

(Նոր էջ «{{Person | name-am = Աթայան Արշակ Գևորգի | name-am-aliases = | name-ru = Атаян Аршак Геворгович | name-ru-aliases = | name-lat = | name-en...»:)
 
 
(11 intermediate revisions by 3 users not shown)
Տող 2. Տող 2.
 
| name-am = Աթայան Արշակ Գևորգի
 
| name-am = Աթայան Արշակ Գևորգի
 
| name-am-aliases =  
 
| name-am-aliases =  
−
| name-ru = Атаян Аршак Геворгович
+
| name-ru = Атаян Аршак Геворгевич
 
| name-ru-aliases =  
 
| name-ru-aliases =  
 
| name-lat =  
 
| name-lat =  
 
| name-en = Atayan Arshak
 
| name-en = Atayan Arshak
 
| name-fr =
 
| name-fr =
−
| image =  
+
| image = Arshak_Atayan.jpg
 
| birth-date = 20.06.1877
 
| birth-date = 20.06.1877
 
| birth-place = Մեծ Թաղլար, Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն
 
| birth-place = Մեծ Թաղլար, Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն
 
| death-date = 1938
 
| death-date = 1938
 
| death-place =  
 
| death-place =  
−
| description = գրող, թարգմանիչ, մանկավարժ
+
| description = Գրող, թարգմանիչ, մանկավարժ:
 
}}
 
}}
−
 
 
=Կենսագրություն=
 
=Կենսագրություն=
−
Ծնվել է 1877թ. հունիսի 20-ին Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Մեծ Թաղլար գյուղում: Մահացել է 1938թ.: Արմեն, Ռաֆայել և Ռոբերտ Աթայանների հայրը:
+
Ծնվել է 1877թ. հունիսի 20-ին Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Մեծ Թաղլար գյուղում:  
  
 
==Կրթություն==
 
==Կրթություն==
−
Սովորել է էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում:
+
*Սովորել է էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում:
−
Ներսիսյան և Շուշիի թեմական դպրոցներում:
+
*Սովորել է Ներսիսյան և Շուշիի թեմական դպրոցներում:
  
 
==Աշխատանքային գործունեություն==
 
==Աշխատանքային գործունեություն==
−
*Ուսուցչությամբ է զբաղվել Համադամում և Նոր Ջուղայում:
+
*1903-1904թթ. որպես սրբագրիչ աշխատել է «Մուրճ» ամսագրի (Թիֆլիս) խմբագրությունում։
 +
*1904-1907թթ. ուսուցչություն է արել Իրանի Սավրա գյուղի դպրոցում։
 +
*1907-1911թթ. ուսուցչություն է արել Նոր Ջուղայի դպրոցներում, ապա պաշտոնավարել ռուս-պարսկական բանկի Սպահանի բաժանմունքը։ Այդ տարիներին եղել է նաև քառաձայն երգչախմբի ղեկավար, մեներգիչ և դերասան՝ հյուրախաղերի եկած [[Սիրանույշի]] և [[Արմեն Արմենյանի]] խմբերում։
 +
*Ուսուցչություն է արել Երևանում, Լենինականում, Ստեփանակերտում։
 +
*Եղել է «Խորհրդային Հայաստան» թերթի պատասխանատու քարտուղար:
 +
*լԼուսժողկոմատի բաժնի վարիչ:
 +
*Գուղատնտեսական բանկի գլխավոր հաշվապահ:
 +
 
 +
==Ձեռքբերումներ==
 +
*1935թ.-ից՝ ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ:
  
 
==Այլ==
 
==Այլ==
−
* Առաջինը նա է թարգմանել Մ. Գորկու «Դանկոյի սիրտը», «Կլիմ Սամգինի կյանքը», «Սայրը», ինչպես նաև Օմար Խայամի քառյակներից:
+
*[http://am.hayazg.info/%D4%B1%D5%A9%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D6%80%D5%B4%D5%A5%D5%B6_%D4%B1%D6%80%D5%B7%D5%A1%D5%AF%D5%AB Արմեն Աթայանի], [http://am.hayazg.info/%D4%B1%D5%A9%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%8C%D5%A1%D6%86%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D5%AC_%D4%B1%D6%80%D5%B7%D5%A1%D5%AF%D5%AB Ռաֆայել Աթայանի] և [http://am.hayazg.info/%D4%B1%D5%A9%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%8C%D5%B8%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%BF_%D4%B1%D6%80%D5%B7%D5%A1%D5%AF%D5%AB Ռոբերտ Աթայանի] հայրը:
−
*1921թ.` Թեհրանում , Ալեքսանդրապոլում (1922) բեմադրվել է նրա «Սասունցի Ղավիթ» դրաման:
+
*1898-1902թթ. ծառայել է ցարական բանակում։
−
*Անհիմն բռնադատվել է, գնդակահարվել, հետմահու արդարացվել 1955թ.:
+
*Իրանի Սավրա գյուղում գրի է առել Սալմաստի բոլոր 23 հայկական գյուղերի վիճակագրությունը, հավաքել ու գրի առել ժողովրդական երգն ու բանահյուսությունը։
 +
*Առաջինը նա է թարգմանել Մ. Գորկու «Դանկոյի սիրտը», «Կլիմ Սամգինի կյանքը», «Սայրը», ինչպես նաև Օմար Խայամի քառյակներից:
 +
*Գրել է դրամատիկական երկեր, որոնցից «Սասունցի Դավիթ»-ը [[Արմեն Արմենյանը]] բեմադրել է նախ Թեհրանում (1922), ապա Ալեքսանդրապոլում (այժմ՝ Գյումրի)։
 +
*1923թ. ընտանիքով վերադարձել է Հայաստան։
 +
*Անհիմն բռնադատվել է, գնդակահարվել է 1938թ., հետմահու արդարացվել 1955թ.:
  
 
=Մատենագիտություն=  
 
=Մատենագիտություն=  
−
*1906թ.` «Աալմաստ» տեղագրական ուսումնասիրությունը:
+
*Աթայան Ա.Գ., Թույն (վեպ), Բաքու, 1897:
 +
*Աթայան Ա.Գ., Իրանա, Բաքու, 1898:
 +
*Աթայան Ա.Գ., Զգացմունք (երգիծական վիպակ), Բաքու, 1898:
 +
*Աթայան Ա.Գ., Սիրո հովիտը, Թիֆլիս, 1904:
 +
*Աթայան Ա.Գ., Հառաջաբան, Թեհրան, 1905:
 +
*Աթայան Ա.Գ., Սալմաստ (տեղագրություն), Նոր Ջուղա, 1906:
 +
*Աթայան Ա.Գ., Բանահյուսության տեսությունից, Նոր Ջուղա, 1907:
 +
*Աթայան Ա.Գ., Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունը և նրա կառավարությունը, Նոր Ջուղա, 1922:
 +
*Աթայան Ա.Գ., Սասունցի Դավիթ (դրամա հինգ գործողությամբ), Նոր Ջուղա, 1925:
 +
 
 +
==Թարգմանություններ  (ռուսերենից և պարսկերենից)==
 +
*Միխայիլ Լերմոնտով, Բելա, Բաքու, տպարան «Արոր», 1898, 103 էջ:
 +
*Միխայել Լերմոնտով, Մաքսիմ Մաքսիմիչ, Բաքու, տպարան ա. մ. Ղազարյանի, 1898, 30 էջ:
 +
*Լև Տոլստոյ, Երեք մահ (պատմվածք), Ալեքսանդրապոլ, տպարան Ստեփանյանի, 1903, 28 էջ:
 +
*Վլադիմիր Կորոլենկո, Մակարի երազը, Թիֆլիս, 1904:
 +
*Մաքսիմ Գորկի, Դանկոյի սիրտը, Թիֆլիս, տպարան Մովսես Վարդանյանի, 1904, 16 էջ:
 +
*Մաքսիմ Գորկի, Չարաճճի, Ս.Պետերբուրգ, Պուշկինյան տպարան, 1904, 45 էջ:
 +
*Մաքսիմ Գորկի, Իմ ուղեկիցը, 1904, Թիֆլիս, արտատպված «Մուրճից», տպարան Ա.Քութաթելաձեի, 63 էջ:
 +
*Լեոնիդ Անդրեև, Պատը, Թիֆլիս, 1904:
 +
*Ե. Յարոսլավսկի, Աստվածաշունչը հավատացյալների և ոչ հավատացյալների համար, Երևան, 1923:
 +
*Արկ-Ան., Բանվորական շարժման պատմությունն Անգլիայում, Ֆրանսիայում, և Գերմանիայում, Երևան, 1924:
 +
*Մաքսիմ Գորկի, Պատմվածքներ, 2 հատորով, հ. 1 (գրքում տեղ գտած «Իմ ուղեկիցը» գործը թարգմանել է Ա.Աթայանը), Երևան, Պետհրատ, 1928, 130 էջ:
 +
*Մաքսիմ Գորկի, Պատմվածքներ, 2 հատորով, հ. 2 (գրքում տեղ գտած «Չարաճճի» գործը թարգմանել է Ա.Աթայանը), Երևան, Պետհրատ, 1928, 109 էջ:
 +
*Եվգենի Խազին, Հեղափոխության թմբկահարը (վիպակ), Երևան, Պետհրատ, 1934, 191 էջ:
 +
*Ֆուկիգավա, Ճապոն-ամերիկյան ապագա պատերազմը, Երևան, 1934:
 +
*Նիկոլայ Գոգոլ, Քիթը, Երևան, Պետհրատ, 1934, 50 էջ:
 +
*Մաքսիմ Գորկի, Կլիմ Սամգինի կյանքը (քառասուն տարի), վեպ, մաս 1, Երևան - Մոսկվա, Պետհրատ, 1935, 576 էջ։
 +
*Լև Ռուբինշտեյն, Սամուրայների շավիղը (վիպակ), Երևան-Մոսկվա, Պետհրատ, 1935, 170 էջ:
 +
*Օմար Խայյամ, Քառյակներ, Երևան, Պետհրատ, 1936, 143 էջ:
 +
*Մաքսիմ Գորկի, Մայրը (վեպ), Երևան, Պետհրատ, 1938, 380 էջ:
 +
*Մաքսիմ Գորկի, Կլիմ Սամգինի կյանքը (քառասուն տարի), մասն 2, Երևան, Հայպետհրատ, 1945, 747 էջ:
 +
*Մաքսիմ Գորկի, Մայրը, Երևան, Հայպետհրատ, 1956, 420 էջ:
 +
*Օմար Խայյամ, Քառյակներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1959, 242 էջ:
 +
*Ռուս դասականների գրադարան։ Մաքսիմ Գորկի, Ընտիր երկեր (գրքի մեջ մտնող «Մայրը» վեպը թարգմանել է Ա.Աթայանը), Երևան, «Սովետական գրող», 1983, 624 էջ:
  
 
=Տե՛ս նաև=
 
=Տե՛ս նաև=
−
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
+
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
 +
*[http://www.armenianlanguage.am/am/Encylopedia_atayan_arshak ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Աթայան Արշակ:]
  
−
[[Category:Գրողներ]] [[Category:Թարգմանիչներ]] [[Category:Մանկավարժներ]]
+
[[Category:Գրողներ]] [[Category:Թարգմանիչներ]] [[Category:Մանկավարժներ]] [[Category:ԽՍՀՄ գրողների միության անդամներ]]

Ընթացիկ տարբերակը 09:46, 25 Սեպտեմբերի 2018-ի դրությամբ

Աթայան Արշակ Գևորգի
Атаян Аршак Геворгевич
Arshak Atayan.jpg
Անգլերեն: Atayan Arshak
Հայերեն: Աթայան Արշակ Գևորգի
Ծննդյան տարեթիվը: 20.06.1877
Ծննդավայրը: Մեծ Թաղլար, Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն
Մահվան տարեթիվը: 1938
Համառոտ տվյալներ:
Գրող, թարգմանիչ, մանկավարժ:

Բովանդակություն

Կենսագրություն

Ծնվել է 1877թ. հունիսի 20-ին Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Մեծ Թաղլար գյուղում:

Կրթություն

  • Սովորել է էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում:
  • Սովորել է Ներսիսյան և Շուշիի թեմական դպրոցներում:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1903-1904թթ. որպես սրբագրիչ աշխատել է «Մուրճ» ամսագրի (Թիֆլիս) խմբագրությունում։
  • 1904-1907թթ. ուսուցչություն է արել Իրանի Սավրա գյուղի դպրոցում։
  • 1907-1911թթ. ուսուցչություն է արել Նոր Ջուղայի դպրոցներում, ապա պաշտոնավարել ռուս-պարսկական բանկի Սպահանի բաժանմունքը։ Այդ տարիներին եղել է նաև քառաձայն երգչախմբի ղեկավար, մեներգիչ և դերասան՝ հյուրախաղերի եկած Սիրանույշի և Արմեն Արմենյանի խմբերում։
  • Ուսուցչություն է արել Երևանում, Լենինականում, Ստեփանակերտում։
  • Եղել է «Խորհրդային Հայաստան» թերթի պատասխանատու քարտուղար:
  • լԼուսժողկոմատի բաժնի վարիչ:
  • Գուղատնտեսական բանկի գլխավոր հաշվապահ:

Ձեռքբերումներ

  • 1935թ.-ից՝ ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ:

Այլ

  • Արմեն Աթայանի, Ռաֆայել Աթայանի և Ռոբերտ Աթայանի հայրը:
  • 1898-1902թթ. ծառայել է ցարական բանակում։
  • Իրանի Սավրա գյուղում գրի է առել Սալմաստի բոլոր 23 հայկական գյուղերի վիճակագրությունը, հավաքել ու գրի առել ժողովրդական երգն ու բանահյուսությունը։
  • Առաջինը նա է թարգմանել Մ. Գորկու «Դանկոյի սիրտը», «Կլիմ Սամգինի կյանքը», «Սայրը», ինչպես նաև Օմար Խայամի քառյակներից:
  • Գրել է դրամատիկական երկեր, որոնցից «Սասունցի Դավիթ»-ը Արմեն Արմենյանը բեմադրել է նախ Թեհրանում (1922), ապա Ալեքսանդրապոլում (այժմ՝ Գյումրի)։
  • 1923թ. ընտանիքով վերադարձել է Հայաստան։
  • Անհիմն բռնադատվել է, գնդակահարվել է 1938թ., հետմահու արդարացվել 1955թ.:

Մատենագիտություն

  • Աթայան Ա.Գ., Թույն (վեպ), Բաքու, 1897:
  • Աթայան Ա.Գ., Իրանա, Բաքու, 1898:
  • Աթայան Ա.Գ., Զգացմունք (երգիծական վիպակ), Բաքու, 1898:
  • Աթայան Ա.Գ., Սիրո հովիտը, Թիֆլիս, 1904:
  • Աթայան Ա.Գ., Հառաջաբան, Թեհրան, 1905:
  • Աթայան Ա.Գ., Սալմաստ (տեղագրություն), Նոր Ջուղա, 1906:
  • Աթայան Ա.Գ., Բանահյուսության տեսությունից, Նոր Ջուղա, 1907:
  • Աթայան Ա.Գ., Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունը և նրա կառավարությունը, Նոր Ջուղա, 1922:
  • Աթայան Ա.Գ., Սասունցի Դավիթ (դրամա հինգ գործողությամբ), Նոր Ջուղա, 1925:

Թարգմանություններ (ռուսերենից և պարսկերենից)

  • Միխայիլ Լերմոնտով, Բելա, Բաքու, տպարան «Արոր», 1898, 103 էջ:
  • Միխայել Լերմոնտով, Մաքսիմ Մաքսիմիչ, Բաքու, տպարան ա. մ. Ղազարյանի, 1898, 30 էջ:
  • Լև Տոլստոյ, Երեք մահ (պատմվածք), Ալեքսանդրապոլ, տպարան Ստեփանյանի, 1903, 28 էջ:
  • Վլադիմիր Կորոլենկո, Մակարի երազը, Թիֆլիս, 1904:
  • Մաքսիմ Գորկի, Դանկոյի սիրտը, Թիֆլիս, տպարան Մովսես Վարդանյանի, 1904, 16 էջ:
  • Մաքսիմ Գորկի, Չարաճճի, Ս.Պետերբուրգ, Պուշկինյան տպարան, 1904, 45 էջ:
  • Մաքսիմ Գորկի, Իմ ուղեկիցը, 1904, Թիֆլիս, արտատպված «Մուրճից», տպարան Ա.Քութաթելաձեի, 63 էջ:
  • Լեոնիդ Անդրեև, Պատը, Թիֆլիս, 1904:
  • Ե. Յարոսլավսկի, Աստվածաշունչը հավատացյալների և ոչ հավատացյալների համար, Երևան, 1923:
  • Արկ-Ան., Բանվորական շարժման պատմությունն Անգլիայում, Ֆրանսիայում, և Գերմանիայում, Երևան, 1924:
  • Մաքսիմ Գորկի, Պատմվածքներ, 2 հատորով, հ. 1 (գրքում տեղ գտած «Իմ ուղեկիցը» գործը թարգմանել է Ա.Աթայանը), Երևան, Պետհրատ, 1928, 130 էջ:
  • Մաքսիմ Գորկի, Պատմվածքներ, 2 հատորով, հ. 2 (գրքում տեղ գտած «Չարաճճի» գործը թարգմանել է Ա.Աթայանը), Երևան, Պետհրատ, 1928, 109 էջ:
  • Եվգենի Խազին, Հեղափոխության թմբկահարը (վիպակ), Երևան, Պետհրատ, 1934, 191 էջ:
  • Ֆուկիգավա, Ճապոն-ամերիկյան ապագա պատերազմը, Երևան, 1934:
  • Նիկոլայ Գոգոլ, Քիթը, Երևան, Պետհրատ, 1934, 50 էջ:
  • Մաքսիմ Գորկի, Կլիմ Սամգինի կյանքը (քառասուն տարի), վեպ, մաս 1, Երևան - Մոսկվա, Պետհրատ, 1935, 576 էջ։
  • Լև Ռուբինշտեյն, Սամուրայների շավիղը (վիպակ), Երևան-Մոսկվա, Պետհրատ, 1935, 170 էջ:
  • Օմար Խայյամ, Քառյակներ, Երևան, Պետհրատ, 1936, 143 էջ:
  • Մաքսիմ Գորկի, Մայրը (վեպ), Երևան, Պետհրատ, 1938, 380 էջ:
  • Մաքսիմ Գորկի, Կլիմ Սամգինի կյանքը (քառասուն տարի), մասն 2, Երևան, Հայպետհրատ, 1945, 747 էջ:
  • Մաքսիմ Գորկի, Մայրը, Երևան, Հայպետհրատ, 1956, 420 էջ:
  • Օմար Խայյամ, Քառյակներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1959, 242 էջ:
  • Ռուս դասականների գրադարան։ Մաքսիմ Գորկի, Ընտիր երկեր (գրքի մեջ մտնող «Մայրը» վեպը թարգմանել է Ա.Աթայանը), Երևան, «Սովետական գրող», 1983, 624 էջ:

Տե՛ս նաև

Ստացված է «http://am.hayazg.info/index.php?title=Աթայան_Արշակ_Գևորգի&oldid=30659» էջից