«Աբեղյան Մհեր Մանուկի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
(Նոր էջ «{{Person | name-am = Աբեղյան Մհեր Մանուկի | name-am-aliases = | name-ru = Абехян Мгер Манукович | name-ru-aliases = | name...»:) |
(→Տե՛ս նաև) |
||
| (16 intermediate revisions by 3 users not shown) | |||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Person | {{Person | ||
| − | | name-am = | + | | name-am = Աբեղյան Մհեր Մանուկի |
| name-am-aliases = | | name-am-aliases = | ||
| − | | name-ru = | + | | name-ru = Абегян Мгер Манукович |
| name-ru-aliases = | | name-ru-aliases = | ||
| name-lat = | | name-lat = | ||
| Տող 9. | Տող 9. | ||
| image = 64775583.jpg | | image = 64775583.jpg | ||
| birth-date = 13.01.1909 | | birth-date = 13.01.1909 | ||
| − | | birth-place = Վաղարշապատ,Հայաստան | + | | birth-place = Վաղարշապատ, Հայաստան |
| death-date = 20.11.1994 | | death-date = 20.11.1994 | ||
| − | | death-place = Երևան,Հայաստանի Հանրապետություն | + | | death-place = Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն |
| description = Նկարիչ: | | description = Նկարիչ: | ||
}} | }} | ||
=Կենսագրություն= | =Կենսագրություն= | ||
| − | Ծնվել է | + | Ծնվել է 1909թ. հունվարի 13 –ին Հայաստանի Վաղարշապատ քաղաքում: |
| − | |||
==Կրթություն== | ==Կրթություն== | ||
| − | *1922-1927թթ.սովորել է Երևանի գեղարվեստաարդյունաբերական տեխնիկումում: | + | *1922-1927թթ. սովորել է Երևանի գեղարվեստաարդյունաբերական տեխնիկումում (դասատուներ՝ Ստեփան Աղաջանյան, Սեդրակ Առաքելյան): |
| − | *1927-1930թթ.սովորել է Մոսկվայի Վխուտեինում: | + | *1927-1930թթ. սովորել է Մոսկվայի Վխուտեինում (դաստուներ՝ Սերգեյ Գերասիմով, Ա. Դրևնին, Նադեժդա Ուդալցովա): |
| − | *1930-1931թթ.սովորել է Սանկտ Պետերբուրգի պրոլետարական կերպարվեստի ինստիտուտում: | + | *1930-1931թթ. սովորել է Սանկտ Պետերբուրգի պրոլետարական կերպարվեստի ինստիտուտում (դասատու՝ Ալեքսանդր Օսմյորկին): |
| − | |||
==Աշխատանքային գործունեություն== | ==Աշխատանքային գործունեություն== | ||
*1937-1945թթ. դասավանդել է Երևանի գեղարվեստի ուսումնարանում: | *1937-1945թթ. դասավանդել է Երևանի գեղարվեստի ուսումնարանում: | ||
| − | *1954-1959թթ. | + | *1954-1959թթ. դասավանդել է Երևանի գեղարվեստաթատերական ինստիտուտում: |
| − | *1939-1945թթ.,1967-1968թթ.՝ Հայաստանի նկարիչների միության վարչության նախագահ: | + | *1939-1945թթ., 1967-1968թթ.՝ Հայաստանի նկարիչների միության վարչության նախագահ: |
| + | |||
| + | ===Ցուցահանդեսներ=== | ||
| + | *1943թ., 1945թ., 1959թ., 1969թ.՝ Երևան: | ||
| + | *1969թ.՝ Մոսկվա: | ||
| + | *Տալլին: | ||
| + | *Կաունաս: | ||
| + | *Վիլնյուս: | ||
| + | *Լենինգրադ: | ||
| + | *Օդեսա: | ||
| + | *Թբիլիսի: | ||
| + | *Նմուշներ ցուցադրվել են Լոնդոնում, Բրյուսելում, Դրեզդենում, Նյու-Յորքում և այլ քաղաքներում: | ||
==Ձեռքբերումներ== | ==Ձեռքբերումներ== | ||
| − | * | + | *1960թ. ՀԽԱՀ ժողովրդական նկարիչ: |
| + | |||
| + | ==Այլ== | ||
| + | *[http://am.hayazg.info/Աբեղյան_Մանուկ_Խաչատուրի Մանուկ Աբեղյանի ]որդին և [http://am.hayazg.info/Աբեղյան_Սուրեն_Մանուկի Սուրեն Աբեղյանի] եղբայրը: | ||
| + | *1990թ. Էջմիածնում բացվել է Մհեր Աբեղյանի թանգարանը, որը Հայաստանի ազգային պատկերասրահի մասնաճյուղերից է: | ||
| + | *Մհեր Աբեղյանի ռեալիստական, ինքնատիպ արվեստը ձևավորվել է ազգային գեղանկարչության ավանդույթների, մասնավորապես Մարտիրոս Սարյանի արվեստի ազդեցությամբ։ Նրա բազմաժանր գործերին բնորոշ են էպիկական շունչը, վառ գունային և լուսային հագեցածությունը: Նրա գրաֆիկային, մասնավորապես լինոփորագրություններին հատուկ են մոնումենտալությունն ու արտահայտչականությունը: | ||
| + | *1939թ. նկարազարդել է «Սասունցի Դավիթ» դյուցազնավեպի համահավաք տեքստը: | ||
| + | *1940-ականներից ստեղծել է տարբեր ժանրի բազմաթիվ գործեր՝ կոմպոզիցիոն կտավներ, դիմանկարներ, Հայաստանը ներկայացնող բնանկարներ, որոնցից լավագույնները սեփականությունն են Երևանի, Մոսկվայի, Սանկտ-Պետերբուրգի թանգարանների: | ||
| + | *Աբեղյանի արվեստում առանձնահատուկ տեղ է գրավում Հայաստանն իր բնությամբ, մարդկանցով, բարիքներով։ Աբեղյանի բնանկարներին հատուկ է լուսավոր բներանգը, նատյուրմորտներին՝ պլաստիկ շոշափելիությունը և ընդգծված գունեղությունը։ Գրաֆիկայում Աբեղյանը առաջինը պատկերեց Հայաստանը՝ թեմատիկ լայն ընդգրկումով։ Հեղինակ է օֆորտների, ասեղնափոր գործերի և այլն: | ||
=Նկարներ= | =Նկարներ= | ||
<gallery> | <gallery> | ||
| − | Պատկեր:Մեսրոպ_Մաշտոց_Աբեղյանա.jpg | | + | Պատկեր:Մեսրոպ_Մաշտոց_Աբեղյանա.jpg |Մեսրոպ Մաշտոցի դիմանկարը |
| − | Պատկեր:Հայուհի.jpg | | + | Պատկեր:Հայուհի.jpg |«Հայուհի» |
| − | Պատկեր:Հայաստան_Աշխարհ.jpg| | + | Պատկեր:Հայաստան_Աշխարհ.jpg|«Հայաստան աշխարհ» |
| − | Պատկեր:Սայաթ_Նովա.jpg | | + | Պատկեր:Սայաթ_Նովա.jpg |«Սայաթ Նովա» |
| − | Պատկեր:Հաղթում_եմ_մահը.jpg | | + | Պատկեր:Հաղթում_եմ_մահը.jpg |«Հաղթում եմ մահը» |
| − | Պատկեր:Վերադարձ.jpg | | + | Պատկեր:Վերադարձ.jpg |«Վերադարձ» |
| − | Պատկեր:Արարատյան_դաշտավայրի_աղջիկները.jpg | | + | Պատկեր:Արարատյան_դաշտավայրի_աղջիկները.jpg |«Արարատյան դաշտավայրի աղջիկները» |
| − | Պատկեր:Աշնանային_բն.jpg | | + | Պատկեր:Աշնանային_բն.jpg |Աշնանային բնանկար |
| − | Պատկեր:Խաղող_չորացնելիս.jpg | | + | Պատկեր:Խաղող_չորացնելիս.jpg |«Խաղող չորացնելիս» |
| − | Պատկեր:Երևանյան_ն.jpg | | + | Պատկեր:Երևանյան_ն.jpg |Երևանյան նատյուրմորտ |
| − | Պատկեր:Դաշտային_ծաղիկներ.jpg| | + | Պատկեր:Դաշտային_ծաղիկներ.jpg|Դաշտային ծաղիկներով նատյուրմորտ |
| − | Պատկեր:Նատյ.jpg | | + | Պատկեր:Նատյ.jpg |Նատյուրմորտ |
| − | |||
| − | |||
</gallery> | </gallery> | ||
| + | =Տեսանյութեր= | ||
| + | *[https://www.youtube.com/watch?v=Ft1UGurUTjs ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄ ՄՀԵՐ ԱԲԵՂՅԱՆ ԹԱՆԳԱՐԱՆՈՒՄ:] | ||
| + | *[https://www.youtube.com/watch?v=fcUXJR3Uxl4 Мгер Манукович Абегян. Живопись. Художники Армении. 1982 г.] | ||
=Տե՛ս նաև= | =Տե՛ս նաև= | ||
| − | + | *Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005: | |
| − | *Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան,2005 | + | *Каменский А., Мегер Манукович Абегян М. 1966. |
| + | *[http://www.armeniaculture.am/am/Encyclopedia_abeghyan_mher ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Մհեր Աբեղյան:] | ||
| + | *[http://www.gallery.am/hy/database/authors/435/ Աբեղյան Մհեր Մանուկի, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ:] | ||
| + | *[http://worldartdalia.blogspot.am/2012/06/1909-19.html Абегян Мгер Манукович 1909-1994. Армянская живопись.] | ||
| + | *[https://www.armmuseum.ru/new-products/-1909-1994 Мгер Абегян (1909-1994) — Армянский музей Москвы и культуры ...] | ||
| + | *[http://www.armradio.am/ru/2018/01/26/%D0%B2%D1%81%D0%BF%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%8F-%D0%BC%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%B0-%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D0%B3%D1%8F%D0%BD%D0%B0/ Вспоминая народного художника Армении Мгера Абегяна.] | ||
| + | *[http://www.artpanorama.su/?category=artist&id=973&show=bio МГЕР АБЕГЯН - БИОГРАФИЯ.] | ||
| − | [[Category:Նկարիչներ]] | + | [[Category:Նկարիչներ]] [[Category:ՀԽԱՀ ժողովրդական նկարիչներ]] |
Ընթացիկ տարբերակը 12:20, 5 Մայիսի 2018-ի դրությամբ
| Աբեղյան Մհեր Մանուկի | |
| Абегян Мгер Манукович | |
| |
| Անգլերեն: | Abeghyan Mher |
| Հայերեն: | Աբեղյան Մհեր Մանուկի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 13.01.1909 |
| Ծննդավայրը: | Վաղարշապատ, Հայաստան |
| Մահվան տարեթիվը: | 20.11.1994 |
| Մահվան վայրը: | Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Համառոտ տվյալներ: Նկարիչ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1909թ. հունվարի 13 –ին Հայաստանի Վաղարշապատ քաղաքում:
Կրթություն
- 1922-1927թթ. սովորել է Երևանի գեղարվեստաարդյունաբերական տեխնիկումում (դասատուներ՝ Ստեփան Աղաջանյան, Սեդրակ Առաքելյան):
- 1927-1930թթ. սովորել է Մոսկվայի Վխուտեինում (դաստուներ՝ Սերգեյ Գերասիմով, Ա. Դրևնին, Նադեժդա Ուդալցովա):
- 1930-1931թթ. սովորել է Սանկտ Պետերբուրգի պրոլետարական կերպարվեստի ինստիտուտում (դասատու՝ Ալեքսանդր Օսմյորկին):
Աշխատանքային գործունեություն
- 1937-1945թթ. դասավանդել է Երևանի գեղարվեստի ուսումնարանում:
- 1954-1959թթ. դասավանդել է Երևանի գեղարվեստաթատերական ինստիտուտում:
- 1939-1945թթ., 1967-1968թթ.՝ Հայաստանի նկարիչների միության վարչության նախագահ:
Ցուցահանդեսներ
- 1943թ., 1945թ., 1959թ., 1969թ.՝ Երևան:
- 1969թ.՝ Մոսկվա:
- Տալլին:
- Կաունաս:
- Վիլնյուս:
- Լենինգրադ:
- Օդեսա:
- Թբիլիսի:
- Նմուշներ ցուցադրվել են Լոնդոնում, Բրյուսելում, Դրեզդենում, Նյու-Յորքում և այլ քաղաքներում:
Ձեռքբերումներ
- 1960թ. ՀԽԱՀ ժողովրդական նկարիչ:
Այլ
- Մանուկ Աբեղյանի որդին և Սուրեն Աբեղյանի եղբայրը:
- 1990թ. Էջմիածնում բացվել է Մհեր Աբեղյանի թանգարանը, որը Հայաստանի ազգային պատկերասրահի մասնաճյուղերից է:
- Մհեր Աբեղյանի ռեալիստական, ինքնատիպ արվեստը ձևավորվել է ազգային գեղանկարչության ավանդույթների, մասնավորապես Մարտիրոս Սարյանի արվեստի ազդեցությամբ։ Նրա բազմաժանր գործերին բնորոշ են էպիկական շունչը, վառ գունային և լուսային հագեցածությունը: Նրա գրաֆիկային, մասնավորապես լինոփորագրություններին հատուկ են մոնումենտալությունն ու արտահայտչականությունը:
- 1939թ. նկարազարդել է «Սասունցի Դավիթ» դյուցազնավեպի համահավաք տեքստը:
- 1940-ականներից ստեղծել է տարբեր ժանրի բազմաթիվ գործեր՝ կոմպոզիցիոն կտավներ, դիմանկարներ, Հայաստանը ներկայացնող բնանկարներ, որոնցից լավագույնները սեփականությունն են Երևանի, Մոսկվայի, Սանկտ-Պետերբուրգի թանգարանների:
- Աբեղյանի արվեստում առանձնահատուկ տեղ է գրավում Հայաստանն իր բնությամբ, մարդկանցով, բարիքներով։ Աբեղյանի բնանկարներին հատուկ է լուսավոր բներանգը, նատյուրմորտներին՝ պլաստիկ շոշափելիությունը և ընդգծված գունեղությունը։ Գրաֆիկայում Աբեղյանը առաջինը պատկերեց Հայաստանը՝ թեմատիկ լայն ընդգրկումով։ Հեղինակ է օֆորտների, ասեղնափոր գործերի և այլն:
Նկարներ
Մեսրոպ Մաշտոցի դիմանկարը
«Հայուհի»
«Հայաստան աշխարհ»
«Սայաթ Նովա»
«Հաղթում եմ մահը»
«Վերադարձ»
«Արարատյան դաշտավայրի աղջիկները»
Աշնանային բնանկար
«Խաղող չորացնելիս»
Երևանյան նատյուրմորտ
Դաշտային ծաղիկներով նատյուրմորտ
Նատյուրմորտ
Տեսանյութեր
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Каменский А., Мегер Манукович Абегян М. 1966.
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Մհեր Աբեղյան:
- Աբեղյան Մհեր Մանուկի, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ:
- Абегян Мгер Манукович 1909-1994. Армянская живопись.
- Мгер Абегян (1909-1994) — Армянский музей Москвы и культуры ...
- Вспоминая народного художника Армении Мгера Абегяна.
- МГЕР АБЕГЯН - БИОГРАФИЯ.
