Փիրուզյան Լև Արամի

Փիրուզյան Լև Արամի
Пирузян Лев Арамович
Անգլերեն:	Piruzyan Lev
Հայերեն:	Փիրուզյան Լև Արամի
Ծննդյան տարեթիվը:	16.07.1937
Ծննդավայրը:	Մանես, Հայաստանի Հանրապետություն
Մահվան տարեթիվը:	04.10.2013
Մահվան վայրը:	Մոսկվա, Ռուսաստան
Համառոտ տվյալներ: Կենսաֆիզիկոս:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1937թ. հուլիսի 16-ին Խորհրդային Հայաստանի Մանես գյուղում (այժմ՝ ք. Ալավերդի):

Կրթություն

• 1955թ. ավարտել է միջնակարգ դպրոց Երևանում:
• 1961թ. ավարտել է Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտը:
• 1963թ. ավարտել է ԽՍՀՄ Առողջապահության նախարարության փորձարարական վիրաբուժական սարքերի եւ գործիքների գիտահետազոտական ​​ինստիտուտի ասպիրանտուրան:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1965-1970թթ.՝ ԽՍՀՄ ԳԱ ՔՖԻ քաղցկեղի կենսաֆիզիկայի լաբորատորիայի վարիչ:
• 1970-1985թթ.՝ ԽՍՀՄ ԳԱ ՔՖԻ բժշկական կենսաֆիզիկայի բաժնի վարիչ:
• 1970-1984թթ.՝ ԽՍՀՄ բժշկական արդյունաբերության նախարարության, ԽՍՀՄ ԳԱ, ԽՍՀՄ առողջապահության նախարարության, ԽՍՀՄ ԲԳԱ քիմիական միացությունների կենսաբանական փորձարկումների միջգերատեսչային ՀԻ-ի տնօրեն, միաժամանակ` ԽՍՀՄ բժշկական արդյունաբերության նախարարության կոլեգիայի անդամ:
• 1985թ.-ից ՌԱ-ի Քիմիական ֆիզիկայի ինստիտուտի բժշկական կենսաֆիզիկայի լաբորատորիայի վարիչ:
• 2000թ.-ից՝ ֆիզիկո-քիմիական դեղաբանության տեսական հինահարցերի Կենտրոնի տնօրեն:

Ձեռքբերումներ

• 1964թ.՝ բժշկական գիտությունների թեկնածու:
• 1968թ.՝ բժշկական գիտությունների դոկտոր:
• 1971թ.՝ պրոֆեսոր:
• 1974թ.՝ ՌԳԱ ակադեմիայի թղթակից անդամ:
• 2000թ.՝ ՌԳԱ ակադեմիկոս:
• 1971թ.՝ ԱՄՆ–ի Օդագնացության-Կոսմիկական Ասոցիացիայի իսկական անդամ:
• 1976թ.՝ Աստղագնացության Միջազգային Ակադեմիայի իսկական անդամ:
• 2005թ.՝ ՀՀ ԳԱԱ արտասահմանյան անդամ:

Պարգևներ

• 1975թ.՝ Աշխատանքպյին կարմիր դրոշի շքանշան:
• 1981թ.՝ Հոկտեմբերյան հեղափոխության շքանշան:
• «Հայրենիքի առջև ծառայությունների համար» 2-րդ աստիճանի շքանշան:
• 2002թ.՝ «Հայրենիքի առջև ծառայությունների համար» 3-րդ աստիճանի շքանշան:
• 1997թ.՝ «Հայրենիքի առջև ծառայությունների համար» 4-րդ աստիճանի շքանշան:
• ԺՏՆՑ–ի ոսկե մեդալ։

Այլ

• ԽՍՀՄ-ում տեսական ու փորձարարական ֆիզիոլոգիայի և բժշկական կենսաֆիզիկայի հիմնադիրներից:
• Արամ Փիրուզյանի որդին:
• Անաստաս Փիրուզյանի հայրը:
• Էլեոնորա Փիրուզյանի ամուսինը:
• Աշխատանքները վերաբերում են կենսահամակարգերի վրա մագնիսական դաշտի, լազերային և այլ ճառագայթների ազդեցության մոլեկուլային և բջջային մեխանիզմներին:
• Փիրուզյանի ղեկավարությամբ մշակվել են օրգանիզմում քիմիական միացությունների թունավորության, մուտածնության և ուռուցքածնության որոշման համալիր եղանակներ:
• Առաջ է քաշել է էկոֆիզիոլոգիայի, կենսաքիմիայի վերաբերյալ տեսություններ, մշակել է հայեցակարգ՝ ախտաբանական անատոմիայում օգտագործվող ներկանյութերը բուժիչ նպատակներով կիրառելու մասին:
• Հաստատել է, որ էկոլոգիական գործոնների ու դեղանյութերի ազդեցության հանդեպ օրգանիզմի պատասխանը կախված է օրգանիզմի մետաբոլիզմի վիճակից:

Նկարներ

• 
• 

Հրապարակումներ մամուլում

• Սերժ Սարգսյանը ցավակցական հեռագիր է հղել Լև Փիրուզյանի մահվան կապակցությամբ:

Մատենագիտություն

• Пирузян Л.А., Действие физиологически активных соединений на биологические мембраны. М., 1974 (համահեղինակ):
• Пирузян Л.А., Пероксидазосомы, М., 1977 (համահեղինակ):
• Пирузян Л.А., Вопросы медицинской биофизики, М., 1988 (համահեղինակ):

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
• Փիրուզյան Լև Արամի - Գիտությունների ազգային ակադեմիա:
• Рокитянский Я.Г. Размышления над новой книгой. Последняя жертва репрессий против науки в СССР.
• Биография Ру.
• Интервью с Л.А. Пирузяном.
• Chem.msu.
• Архивы Российской академии наук.
• Счастливый человек Лев Пирузян.
• Академик Лев Пирузян: Свободу таланту!.
• «ПомниПро» виртуальный мемориал.