Այվազյան Սերգեյ Արտեմի

Այվազյան Սերգեյ Արտեմի
Айвазян Сергей Артемьевич
Անգլերեն:	Ayvazyan Sergey
Հայերեն:	Այվազյան Սերգեյ Արտեմի
Ծննդյան տարեթիվը:	24.06.1934
Ծննդավայրը:	Մոսկվա, Ռուսաստան
Համառոտ տվյալներ: Մաթեմատիկոս:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1934թ. հունիսի 24-ին Ռուսաստանի Մոսկվա քաղաքում:

Կրթություն

• 1952թ. ոսկե մեդալով ավարտել է Մոսկվայի թիվ 186-րդ միջնակարգ դպրոցը:
• 1957թ. ավարտել է Մոսկվայի Լոմոնոսովի անվան պետական համալսարանի մեխանիկայի և մաթեմատիկայի ֆակուլտետը:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1957-1969թթ. աշխատել Է ԽՍՀՄ ԳԱ Մաթեմատիկայի ինստիտուտում:
• 1969-ից՝ ՌԳԱ Կենտրոնական տնտեսագիտական մաթեմատիկայի ինստիտուտում:
• 2000-ից՝ ՌԳԱ Կենտրոնական տնտեսագիտական մաթեմատիկայի ինստիտուտի փոխտնօրեն:
• ՌԳԱ Կենտրոնական տնտեսագիտական մաթեմատիկայի ինստիտուտի տնտեսաչափության և կիրառական վիճակագրության բաժնի, լաբորատորիայի գիտական ղեկավար:
• Միաժամանակ դասախոսում է ՄՊՀ-ում:
• «էկոնոմիկա և մաթեմատիկական մեթոդներ» հանդեսի գլխավոր խմբագրի տեղակալ:
• Այվազյանը համագործակցել է մի շարք երկրների բուհերի գիտաշխատողների հետ։ Նրա նախաձեռնությամբ և մասնակցությամբ Ռուս-հայկական համալսարանի հետ մշակվել է «Հայաստանի Հանրապետության մակրո էկոնոմոմետրիկական մոդելավորումը» նախագծի տեխնիկական առաջադրանքի հիմնական դրույթները:
• Զեկուցումներով և դասախոսություններով հանդես է եկել ինչպես Հայաստանի բուհերում, այնպես էլ Արցախի պետական համալսարանում։ Նա դասախոսություններ է ունեցել նաև Դիժոնի համալսարանի տնտեսա-մաթեմատիկական ինստիտուտում (Ֆրանսիա), Լոնդոնի Թագավորական համալսարանում (Մեծ Բրիտանիա) և այլն:

Ձեռքբերումներ

• 1967թ.՝ ֆիզմաթ գիտությունների թեկնածու:
• 1975թ.՝ Ֆիզմաթ գիտությունների դոկտոր:
• 1976թ.՝ պրոֆեսոր:
• 2002թ.՝ ՌԴ գիտության վաստակավոր գործիչ:
• 1986թ.՝ ԽՍՀՄ Նախարարների խորհրդի մրցանակ:
• 1986թ.՝ Ֆրանսիայի վիճակագիրների ազգային կոնգրեսի մեդալ:
• 1988թ.՝ Եվրոպական տնտեսաչափական կոնգրեսի պատվավոր մեդալ:
• 2017թ.՝ Կոնտորովի անվան մրցանակի դափնեկիր:

Անդամակցություն

• Բարձրագույն դպրոցի միջազգային ԳԱ անդամ:
• Ամերիկյան վիճակագրական ընկերության անդամ:
• 2008թ. ընտրվել է Հայաստանի ԳԱԱ արտասահմանյան անդամ:

Այլ

• ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիայի մաթեմատիկայի ինստիտուտում նրա նախաձեռնությամբ ստեղծվել է կիրառական եղանակներով հավանականության տեսության և մաթեմատիկական վիճակագրության լաբորատորիա։
• Նրա առաջին գիտական ղեկավարներն են եղել գիտնականներ, ակադեմիկոսներ Ա.Կոլմագորովը և Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Յու. Վ. Պրոխորովը:
• Այվազյանը գիտական ատենախոսությունը պաշտպանել է հավանականությունների տեսության մասնագիտությամբ՝ «Сравнение оптимальных свойств критериев Неймана Пирсона и Вальда» թեմայով: 1975 թվականին պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն մաթեմատիկական կիբեռնետիկա մասնագիտությամբ՝ «Вероятностностатистическое моделирование социально-экономических процессов и некоторые проблемы многомерного статистического анализа» թեմայով:
• Աշխատանքները վերաբերում են սոցիալ-տնտեսական գործընթացների տնտեսաչափական վերլուծության, բազմաչափ վիճակագրական վերլուծության տեսության և դրանց արդյունքների կիրառմանը, բնակչության կյանքի որակի ինտեգրալ (միասնական) հատկությունների չափմանը:
• Հեղինակ է մենագրությունների, դասագրքերի ու մեթոդական ձեռնարկների, որոնք տպագրվել են տարբեր երկրներում:

Մատենագիտություն

• Айвазян С.А., Топология потребления, М., 1978 (համահեղինակ).
• Айвазян С.А., Прикладная статистика: Классификация и снижение размерности. М., 1988 (համահեղինակ).
• Probabilistic-Statistical Modelling of the Relations in Society, Amsterdam-N. Y.-Oxford, 1976.
• Айвазян С.А., Мхитарян В.С. Прикладная статистика и основы эконометрики - М.: Юнити, 1998.
• Айвазян С.А., Прикладная статистика и основы эконометрики: Учебник для вузов.
• Айвазян С.А., Россия в межстрановом анализе синтетических категорий качества жизни населения: анализ российской траектории на стыке XX—XXI вв. (1995—2004 гг.).Мир России. 2005. Т. XIV. № 1. С. 62-88.

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
• Ս. Ա. ԱՅՎԱԶՅԱՆԻ ԿՅԱՆՔԻ ԵՎ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՌՈՏ ԱԿՆԱՐԿ:
• Экология, Социология, Менеджмент.
• НАН РА.
• Публикации.