Արգիշտի Ա

Hayazg-ից
Արգիշտի Ա
Аргишти I
Argishti 1.jpg
Անգլերեն: Argishti I
Հայերեն: Արգիշտի Ա
Մահվան տարեթիվը: Ք.ա. 764
Համառոտ տվյալներ:
Ուրարտական արքա:

Կենսագրություն

Մահացել է Ք.ա. 764թ.:

Աշխատանքային գործունեություն

  • Ք.ա. 785թ. Ուրարտական թագավորությանն է միացրել Դիաուխի երկիրը:
  • Ք.ա. 785թ. արշավանքներ է ձեռնարկել և թագավորությանն է միացրել Աբունի, Կատարձա, Զաբախա երկրները:
  • Ք.ա. 784թ. Ուրարտական պետությանն է միացրել Վեդուրի-Էթիունի («Ջրային Էթիունի») երկրամասը:
  • Ք.ա. 782թ. հիմնել է Էրեբունի բերդաքաղաքը:
  • Ք.ա. 782թ. երկրին է միացնում Էթիունյան միության մաս կազմող Կեխունի (Գեղունի) «ծովային գավառը»:
  • Ք.ա. 786-781թթ. ստեղծել է Վանի աշխարհակալությունը:
  • Ք.ա. 781թ. Արգիշտին պարտության է մատնել ասորեստանյան զորքերին:
  • Ք.ա. 781-776թթ. կռիվներ է մղել Ասորետանի դեմ:
    • Ք.ա. 779թ. հեռավոր արշավանք է կատարել դեպի Հյուսիսային ծովակի ավազան:
    • Ք.ա. 779-777թթ. Ուրմիո լճից հարավ ընկած տարածքում պարտության է մատնել ասորեստանցիներին:
    • Ք.ա. 776թ. հիմնել է Արգիշտիխինիլի բերդաքաղաքը:
  • Ք.ա. 775-773թթ. ոչնչացրել է Ասորեստանի հետ համագործակցող ուժերին՝ հաստատվելով Ուրմիո լճից հարավ տարածվող շրջաններում:

Այլ

  • Արգիշտի Ա-ի կառավարման տարիների պատմության համար արժեքավոր աղբյուր են նրա անունով Հայկական լեռնաշխարհի զանազան վայրերում պահպանված ավելի քան 30 սեպագիր արձանագրությունները, մասնավորապես Վան քաղաքի միջնաբերդի Խորխոր կոչվող ժայռին փորագրված տարեգրությունը:
  • Հայկական լեռնաշխարհը միավորել է Ուրարտու պետության մեջ՝ վարելելով անհնազանդ ցեղային իշխանությունների կենտրոնախույս ձգտումները ճնշելու քաղաքականություն:
  • Արին-բերդում հայտնաբերված արձանագրությունների համաձայն Էրեբունի քաղաքում վերաբնակեցրել է 6600 մարդով՝ Խաթե և Ծուպա երկրներից:
  • Էրեբունի քաղաքի բերդն ունեցել է արքունի պալատներ և կրոնական տաճարներ, պահեստներում պահվել է զինամթերք և պարեն:
  • Էրեբունին եղել է ուրարտական պետության խոշոր ռազմա-վարչական կենտրոն:
  • Գտնվել են Արգիշտի Ա արքային վերաբերվող արձանագրությամբ պատկերազարդ բրոնզե սաղավարտներ, վահաններ և այլ իրեր, որոնց մի մասը պահվում է Էրեբունիի թանգարանում:

Նկարներ

Տե՛ս նաև