| Նիկոլ Դուման | |
| Никол Думан | |
| |
| Այլ անուններ: | Տեր-Հովհաննիսյան Նիկողայոս |
| Անգլերեն: | Nikol Duman |
| Հայերեն: | Նիկոլ Դուման |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 1867 |
| Ծննդավայրը: | Ղշլաղ, Լեռնային Ղարաբաղ |
| Մահվան տարեթիվը: | 23.09.1914 |
| Մահվան վայրը: | Բաքու, Ադրբեջան |
| Համառոտ տվյալներ: Հայ ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1867թ. Լեռնային Ղարաբաղի Ղշլաղ գյուղում (այժմ՝ գյուղ Ծաղկաշատ՝ ԼՂՀ Ասկերանի շրջանում):
Մահացել է 1914թ. սեպտեմբերի 23-ին Ադրբեջանի Բաքու քաղաքում:
Կրթություն
- 1887թ. ավարտել է Շուշիի թեմական դպրոցը:
Աշխատանքային գործունեություն
- Դասավանդել է Հյուսիսային Կովկասի հայկական դպրոցներում:
- 1892-1894թթ. դասավանդել է Թավրիզում:
Ձեռքբերումներ
- 1891թ.-ից՝ ՀՀԴ կուսակցության անդամ:
Այլ
- Բողասքյասանի մարտում վաստակել է Դուման անունը:
- Մասնակցել Է 1894-1896թթ. Դերիկի վանքի (Սալմաստի գավառ) կռիվներին: 1895թ. խմբով (50 հոգի) անցել է Վան: 1896թ. հղացել է Խանասորի արշավանքի (1897թ., մասնակցել է որպես հիսնապետ) գաղափարը: Հետագայում անցել է Կովկաս, ապրել Բաքվում:
- 1904թ. մասնակցել է Ռազիի (Վարագա լեռան մոտ) կռիվներին:
- 1905թ. հայ-թաթարական ընդհարումների ժամանակ կազմակերպել է հայերի ինքնապաշտպանությունը (Բաքվում, Երևանում և այլուր):
- Արևմտյան Հայաստանի ազատագրության հարցում կողմ էր կազմակերպված ընդհանուր ապստամբության:
- 1910թ. մասնակցել 12-րդ ինտերնացիոնալի Կոպենհագենի կոնգրեսին:
- 1911թ. եղել է Տրապիզոնում, Կարինում, Վանում, ապա Պարսկաստանում մասնակցել է հեղափոխական շարժումներին, հետագայում վերադարձել Կովկաս: *Թոքախտով հիվանդ Նիկոլ Դումանը, զգալով, որ չի կարող մասնակցել հայկական կամավորական շարժմանը (սկսվել էր Առաջին աշխարհամարտը), ինքնասպան է եղել:
Նկարներ
նկարի նկարագրության տեքստ
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
Մատենագիտություն
- Նիկոլ Դուման, Նախագիծ ժողովրդական ինքնապաշտպանութեան, Ժնև, 1907:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
- Նիկոլ Դուման (գիծեր իր կեանքէն), Բուխարեստ, 1933:
- Վարանդեան Միքայէլ, Հ. Յ. Դաշնակցութեան պատմութիւն, Երեւան, 1992։
- Ռուբէն, Հայ յեղափոխականի մը յիշատակները, հատ. Ա., Բ., Պէյրութ, 1979, Թեհրան, 1982, Երեւան, 1990:
- Գևորգյան Հ, Ազատագրական պայքարի հերոսապատումից, Երևան, 2006, 574 էջ:
- Սիմոնյան Հ., Ազատագրական պայքարի ուղիներում, գիրք 4, Երևան, ԵՊՀ, 2010, 1204 էջ:
- Ամուրեան Անդրէ, Հ.Յ. Դաշնակցութիւնը Պարսկաստանում 1890-1918 թթ., Թեհրան, 1950:
- Ամուրեան Վարանդեան Միքայէլ, Հ. Յ. Դաշնակցութեան պատմութիւն, Երեւան, 1992:
- Գեվորգյան Հ., Նիկոլ Դուման (Կյանքն ու գործը), Երևան, 2002:
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Նիկոլ Դուման:
- Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45: