08:54, 7 Մայիսի 2018-ի տարբերակ

Աբլղարիբ Արծրունի
Аблкариб Артцруни
Անգլերեն:	Ablgharib Artcruni
Հայերեն:	Աբլղարիբ Արծրունի
Մահվան տարեթիվը:	1080
Մահվան վայրը:	Պապեռոն, Լեռնային Կիլիկիա
Համառոտ տվյալներ: Պետական գործիչ:

Կենսագրություն

Մահացել է 1080թ.:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1050-ական թթ. Բյուզանդական արքունիքում վստահություն ձեռք բերելով՝ նշանակվել է Կիլիկիայի հայաշատ շրջանների կառավարիչ:
• 1071թ.-ից Դաշտային Կիլիկիայի` սկզբնապես Բյուզանդիայից, իսկ Փիլարտոս Վարաժնունու պետությունից կախյալ իշխանության կառավարիչ:

Ձեռքբերումներ

• Ունեցել է մագիստրոսի կոչում:

Այլ

• Իշխան Հասանի որդին է և Խուլ խաչիկի թոռը:
• Խնամիական կապեր է հաստատել նաև Կապադովկիա աքսորված Գագիկ առաջինի հետ:
• 1021թ. Սենեքերիմ-Հովհաննեսի հետ Վասպուրականից գաղթել է Սեբաստիա, ապա տեղափոխվել Կոստանդնուպոլիս:
• 1073թ. Լամբրոնը որպես ժառանգական կալվածք է նվիրել Գանձակից Կիլիկիա գաղթած Օշինյանների նախահայր իշխան Օշինին՝ կնության տալով նրան իր դստերը:
• Աբլղարիբ Արծրունին Կիլիկիայում ունեցել Է տնօրինման լայն իրավունքներ, հովանավորել հայերին և ըստ էության նախադրյալներ ստեղծել այնտեղ հայկական պետության հիմնադրման համար։ Մանազկերտի ճակատամարտի հետևանքով Ապլղարիբ Արծրունին անկախանում է։ Սակայն նրա պետությունը կարճ կյանք է ունենում. 1081-82 թթ. նրա պետությունը նվաճվում է սելջուկ-թուրքերի կողմից։
• Թաղվել է Լեռնային Կիլիկիայի Պապեռոն բերդում:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Ալիշան Ղ, Սիսուան, Վնետիկ, 1885, 46բ, 71ա, 74, 77, 248, 266:
• Մատթեոս Ուռհայեցի, «ժամանակագրություն», էջ 219:
• Սամուել Անեցի, «Հաւաքմունք ի գրոց պատմագրաց», էջ 116:
• Սմբատ Սպարապետ, «Տարեգիրք», էջ 86:
• Միքայել Չամչյան, «Պատմուիւն Հայոց», հատոր Բ, էջ 925, 995, 1005:
• Հրաչյա Աճառյան, Հայոց անձնանունների բառարան, 1942թ. Հատոր 1, Ցուցակ 1, Էջ 22:
• ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Աբլղարիբ Արծրունի: