«Իշպուինի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
| (Միևնույն մասնակցի 8 միջանկյալ տարբերակներ թաքցրված է) | |||
| Տող 2. | Տող 2. | ||
| name-am = Իշպուինի | | name-am = Իշպուինի | ||
| name-am-aliases | | name-am-aliases | ||
| − | | name-ru = | + | | name-ru = Ишпуини |
| name-ru-aliases = | | name-ru-aliases = | ||
| name-lat = | | name-lat = | ||
| − | | name-en = | + | | name-en = Ishpuini |
| name-fr = | | name-fr = | ||
| − | | image = | + | | image = Ishpuini1.png |
| − | | birth-date = | + | | birth-date = |
| − | | birth-place = | + | | birth-place = |
| − | | death-date = | + | | death-date = |
| − | | death-place = | + | | death-place = |
| description = Արարատյան (Ուրարտուի) թագավորության թագավոր մ.թ.ա. մոտ 824-810թթ.: | | description = Արարատյան (Ուրարտուի) թագավորության թագավոր մ.թ.ա. մոտ 824-810թթ.: | ||
}} | }} | ||
==Աշխատանքային գործունեություն== | ==Աշխատանքային գործունեություն== | ||
| − | *Մ.թ.ա. 810թ.՝ երկրի գերագույն քրմապետ: | + | *մ.թ.ա. մոտ 824-810թթ.` Արարատյան (Ուրարտուի) թագավորության թագավոր: |
| + | *Մ.թ.ա. մոտ 810թ.՝ երկրի գերագույն քրմապետ: | ||
==Ձեռքբերումներ== | ==Ձեռքբերումներ== | ||
| Տող 21. | Տող 22. | ||
*«Տիեզերքի արքա» տիտղոս: | *«Տիեզերքի արքա» տիտղոս: | ||
*«Նաիրի» տիտղոս: | *«Նաիրի» տիտղոս: | ||
| − | * | + | *«Շուբելե» տիտղոս: |
| − | * | + | *«Բիաինա երկրների արքա» տիտղոս: |
==Այլ== | ==Այլ== | ||
*Հաջորդել է հորը՝ Սարդուրի Ա-ին: | *Հաջորդել է հորը՝ Սարդուրի Ա-ին: | ||
*Գահակալել է տարեց հասակում: Սկզբում իշխել է միահեծան, այնուհետև որդու՝ Մենուայի գահակցությամբ: | *Գահակալել է տարեց հասակում: Սկզբում իշխել է միահեծան, այնուհետև որդու՝ Մենուայի գահակցությամբ: | ||
| − | * | + | *Իշպունիի անունով մեզ հասած սեպագիր արձանագրությունները պատմում են նրա արշավանքների, թագավորության սահմանների ընդարձակման, ամրապնդման, Երկրի տարբեր շրջաններում կատարած շինարարական աշխատանքների (բերդեր, պալատներ, ամառանոցներ, ոռոգիչ առուներ և այլն) մասին: |
*Կյանքի վերջին տարիներին արքայական գահը հանձնելով Մենուային՝ նվիրվել է քրմապետական գործունեությանը: Վանի «Մհերի դուռ» կոչվող ժայռին պահպանված արձանագրությունը ներկայացնում է Իշփուինիի կազմած հաշտից ցուցակը՝ Խալդի աստծո գլխավորությամբ ավագ ու կրտսեր աստվածությունների դիցակարգությունը (նվիրապետությունը): | *Կյանքի վերջին տարիներին արքայական գահը հանձնելով Մենուային՝ նվիրվել է քրմապետական գործունեությանը: Վանի «Մհերի դուռ» կոչվող ժայռին պահպանված արձանագրությունը ներկայացնում է Իշփուինիի կազմած հաշտից ցուցակը՝ Խալդի աստծո գլխավորությամբ ավագ ու կրտսեր աստվածությունների դիցակարգությունը (նվիրապետությունը): | ||
=Նկարներ= | =Նկարներ= | ||
<gallery> | <gallery> | ||
| − | + | Ishpuini tagavor.jpg|Իշպուինին նստած Թեյշեբա դցի արբանյակ ցուլով զարդարված գահի վրա | |
| + | Ishpuini2.jpg|Մհերի դուռը կամ Հալդյան դարպասները | ||
| + | Ishpuini3.jpg|Արթինը նվաճելու առթիվ արված երկլեզու արձանագրությունը | ||
| + | 888888.png|Արքայացանկ | ||
</gallery> | </gallery> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
=Հրապարակումներ մամուլում= | =Հրապարակումներ մամուլում= | ||
| − | *[http://www. | + | *[[http://www.mayrhayastan.am/fromhayk/ishpuini.html ԻՇՓՈՒԻՆԻ:] |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
=Տե՛ս նաև= | =Տե՛ս նաև= | ||
| Տող 50. | Տող 47. | ||
*Пиотровский Б. Б.5 Ванское царство (Урарту) Москва 1959. | *Пиотровский Б. Б.5 Ванское царство (Урарту) Москва 1959. | ||
*[http://www.historyofarmenia.am/am/Encyclopedia_of_armenian_history_Ishpuini_gahakalutyuny ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ Իշպուինի:] | *[http://www.historyofarmenia.am/am/Encyclopedia_of_armenian_history_Ishpuini_gahakalutyuny ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ Իշպուինի:] | ||
| + | *[http://www.arqayagitaran.ga/Ishpuini.htm ԻՇՊՈՒԻՆԻ (Ք. ա. 828-810):] | ||
| + | *[http://all-generals.ru/index.php?id=1016 ИШПУИНИ.] | ||
| − | [[Category: | + | [[Category:Թագավորներ]] |
Ընթացիկ տարբերակը 18:15, 3 Սեպտեմբերի 2014-ի դրությամբ
| Իշպուինի | |
| Ишпуини | |
| |
| Անգլերեն: | Ishpuini |
| Հայերեն: | Իշպուինի |
| Համառոտ տվյալներ: Արարատյան (Ուրարտուի) թագավորության թագավոր մ.թ.ա. մոտ 824-810թթ.: | |
Բովանդակություն
Աշխատանքային գործունեություն
- մ.թ.ա. մոտ 824-810թթ.` Արարատյան (Ուրարտուի) թագավորության թագավոր:
- Մ.թ.ա. մոտ 810թ.՝ երկրի գերագույն քրմապետ:
Ձեռքբերումներ
- «Հզոր արքա» տիտղոս:
- «Տիեզերքի արքա» տիտղոս:
- «Նաիրի» տիտղոս:
- «Շուբելե» տիտղոս:
- «Բիաինա երկրների արքա» տիտղոս:
Այլ
- Հաջորդել է հորը՝ Սարդուրի Ա-ին:
- Գահակալել է տարեց հասակում: Սկզբում իշխել է միահեծան, այնուհետև որդու՝ Մենուայի գահակցությամբ:
- Իշպունիի անունով մեզ հասած սեպագիր արձանագրությունները պատմում են նրա արշավանքների, թագավորության սահմանների ընդարձակման, ամրապնդման, Երկրի տարբեր շրջաններում կատարած շինարարական աշխատանքների (բերդեր, պալատներ, ամառանոցներ, ոռոգիչ առուներ և այլն) մասին:
- Կյանքի վերջին տարիներին արքայական գահը հանձնելով Մենուային՝ նվիրվել է քրմապետական գործունեությանը: Վանի «Մհերի դուռ» կոչվող ժայռին պահպանված արձանագրությունը ներկայացնում է Իշփուինիի կազմած հաշտից ցուցակը՝ Խալդի աստծո գլխավորությամբ ավագ ու կրտսեր աստվածությունների դիցակարգությունը (նվիրապետությունը):
Նկարներ
Իշպուինին նստած Թեյշեբա դցի արբանյակ ցուլով զարդարված գահի վրա
Մհերի դուռը կամ Հալդյան դարպասները
Արթինը նվաճելու առթիվ արված երկլեզու արձանագրությունը
Արքայացանկ
Հրապարակումներ մամուլում
Տե՛ս նաև
- Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Գ. Ղափանցյան, Ուրարտուի պատմությունը, Երևան 1940:
- Пиотровский Б. Б.5 Ванское царство (Урарту) Москва 1959.
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ Իշպուինի:
- ԻՇՊՈՒԻՆԻ (Ք. ա. 828-810):
- ИШПУИНИ.
