Իշխանյան Ռաֆայել Ավետիսի

Hayazg-ից
Իշխանյան Ռաֆայել Ավետիսի
Ишханян Рафаел Аветисович
Ishxanyan Rafayel.jpg
Անգլերեն: Ishxanyan Rafayel
Հայերեն: Իշխանյան Ռաֆայել Ավետիսի
Ծննդյան տարեթիվը: 09.03.1922
Ծննդավայրը: Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
Մահվան տարեթիվը: 06.02.1995
Մահվան վայրը: Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ:
Լեզվաբան, գրականագետ, մատենագետ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1922թ. մարտ 9-ին Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքում:

Մահացել է 1995թ. փետրվար 6-ին Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքում:

Կրթություն

  • 1939թ. ավարտել է Կրուպսկայայի անվան (այժմ՝ Նիկոլ Աղբալյան) դպրոցը:
  • 1949թ. ավարտել է ԵՊՀ:
  • 1954թ. ավարտել է Մոսկվայի գրադարանային ինստիտուտը:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1955-1963թթ. աշխատել է Հանրային գրադարանում (այժմ Ազգային) ավագ գրադարանավար, ենթաբաժնի վարիչ, ապա՝ բաժնի վարիչ:
  • 1955-1963թթ. աշխատել է Մաշտոցի անվան մատենադարանում՝ գիտական գրադարանի տնօրեն:
  • 1963-1992թթ.՝ ԵՊՀ դասախոս:
  • 1989-1990թթ.՝ «Լուսավորիչ» թերթի խմբագիր:
  • 1990-1995թթ.՝ Ազգզյին գրադարանի տնօրեն:
  • 1990-1995թթ.՝ Հայաստանի Հանրապետության ԳԽ պատգամավոր:

Ձեռքբերումներ

  • 1973թ.՝ բանասիրական գիտությունների դոկտոր:
  • 1978թ.՝ պրոֆեսոր:

Այլ

  • Ծնվել է հեղափոխականներ Ավետիս Մելքոնի Կիրակոսյանի (գնդակահարվել է 1937թ.) և Հայկանուշ Արսենի Իշխանյանի (1900-1933) ընտանքում:
  • 1940թ. զորակոչվել է բանակ, մասնակցել Հայրենական Մեծ Պատերազմին, վիրավորվել և գերի է ընկել, գերությունից ազատվելուց հետո կրկին մասնակցել է ռազմական գործողություններին: Պատերազմի ավարտից հետո զորացրվել է:
  • Աշխատությունները վերաբերում են արդի հայերին, հայոց լեզվի պատմությանը, հայոց պատմությանը, հայ գրականությանը, մատենագիտությանը:

Նկարներ

Տեսանյութեր

Հրապարակումներ մամուլում

Մատենագիտություն

  • Իշխանյան Ռ. Ա., Ակսել Բակունց. կենսագրություն և մատենագիտություն, «ՀՍՍՌ Ալ. Մյասնկիյանի անվ. պետական ռեսպուբլիական գրադարան»։ Երևան, 1960:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Բակունցի լեզվական արվեստը։ «Միտք», Երևան 1965:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Հայ հնատիպ գիրքը։ «Գիտելիք», Երևան, 1968:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Արդի հայերենի հոլովումը և խոնարհումը։ «Երևանի համալսարան», Երևան, 1971:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., 500 բառ, որոնք ուղղագրության տեսակետից դժվարություններ ունեն։ «Լույս», Երևան, 1971:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Տերյանի լեզվական արվեստը, Դասախոսություն, մաս 1։ «Երևանի համալսարան», Երևան, 1972:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Բակունցի կյանքն ու արվեստը։ «Հայաստան», Երևան, 1974:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Հայ գրքի պատմություն, հատոր 1. Հայ տպագիր գիրքը 16-17-րդ դարերում։ «Հայաստան», 1977:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Արևելահայ բանաստեղծության լեզվի պատմություն (17-րդ դարից մինչև 1920թ.)։ «Երևանի համալսարան», Երևան, 1978:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Նոր գրական հայերենը 17-18-րդ դարերում։ «Երևանի համալսարան», Երևան, 1979:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Ակնարկ հայերենի տերմինաշինության։ «Լույս», Երևան, 1981:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Հայ գիրքը. 1512-1920։ ՀՍՍՀ ԳԱ, Երևան, 1981:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Հակոբ Մեղապարտ։ «Հայաստան», Երևան, 1982:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Մեր ուղղագրության հիմնահարցը։ Նոր Ջուղա, 1983:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Հայերի ծագումն ու հնագույն պատմությունը։ Բեյրութ, 1984:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Արդի հայերենի շարահյուսություն. պարզ նախադասություն։ «Երևանի համալսարան», Երևան, 1986:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Մայրենին։ «Լույս», Երևան, 1986:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Հայ ժողովրդի ծագման ու հնագույն պատմության հարցեր։ «Հայաստան», Երևան, 1988:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Պատկերազարդ պատմություն հայոց. գիրք առաջին։ «Արևիկ», Երևան, 1990:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Բնիկ հայերեն բառեր և հնագույն փոխառություններ։ «Երևանի համալսարան», Երևան, 1989:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Տերյանն ինչպես որ կա։ «Գիտելիք», 1990:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Երրորդ ուժի բացառման օրենքը (հոդվածներ)։ «Ազատ խոսք», Երևան, 1991:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Դասական ուղղագրության կանոններ։ «Արևիկ», Երևան, 1991:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Մեր ինքնության գլխավոր նշանը (գրականագիտական հետազոտություններ)։ «Նաիրի», Երևան, 1991:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Պատկերազարդ պատմություն հայոց. գիրք երկրորդ։ «Արևիկ», Երևան, 1997:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Պատկերազարդ պատմություն հայոց. գիրք երրորդ։ «Հայաստան», Երևան, 2004:
  • Իշխանյան Ռ. Ա., Իրական պատմություններ (պատմվածքներ)։ «Վան Արյան», Երևան, 2004:
  • Ишханян Р. А., Создание библиографии армянской печати. Советская библография, Москва, 1959.
  • Ишханян Р. А., Аксел Бакунц։ Жизнь и вопросы творчества (Автореферат дисс. соиск. уч. ст. канд. филол. наук). Ереван, 1962.
  • Ишханян Р. А., Книгопечатание в Армении - В кн. 400 лет русского книгопечатания. Москва, 1964.
  • Ишханян Р. А., Очерки по истории языка новой армянской литературы (Автореф. дисс. на соиск. уч. ст. докт. филол. наук). Ереван, 1972.
  • Ишханян Р. А., Армянская книга. Ереван, Советакан грох, 1978.
  • Ишханян Р. А., Вопросы происхождения и древнейшей истории армянского народа, издательство «Грааль», Москва, 2002.
  • Ishxanyan R., On the Origin and Earliest History of the Armenian People, trans. N. Ouzounian, Montreal, 1989.
  • Ishxanyan R., Questions of origin and earliest history of Armenian people, Yerevan 1988.

Տե՛ս նաև