Ասաքի Գեորգե

Hayazg-ից
Ասաքի Գեորգե
Асаки Георге
Asaki Georgi.jpg
Անգլերեն: Asaki George
Հայերեն: Ասաքի Գեորգե
Ծննդյան տարեթիվը: 01.03.1788
Ծննդավայրը: Հերցա, Բուկովինա
Մահվան տարեթիվը: 12.11.1869
Մահվան վայրը: Յասսի, Ռումինիա
Համառոտ տվյալներ:
Գրող, լուսավորիչ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1788թ. մարտի 01(12)-ին Բուկովինայի Հերցա քաղաքում:

Կրթություն

  • 1796-1804թթ. սովորել է Լվովում, ապա Վիեննայում և Իտալիայում:

Աշխատանքային գործունեություն

  • Մոլդովայում բացել է առաջին ազգային դպրոցը և ճարտարագիտական ուսումնարանը:
  • 1816թ. կազմակերպել է ռումինական առաջին թատերական ներկայացումները:
  • 1835թ. Յասսիում հիմնել է փիլիսոփայության իրավունքի և աստվածաբանության Միհըյլյան ակադեմիան:
  • 1835թ. հիմնադրել է «Ալբինա» տպարանը:
  • 1836թ. Յասսիում հիմնել է երաժշտադրամատիկական դպրոց:
  • Գրել է պիեսներ, զբաղվել նկարչությամբ:

Ձեռքբերումներ

  • Փիլիսոփայության դոկտոր:

Այլ

  • Ասաքիի բանաստեղծությունները, առակները, պատմական նորավեպերը նշանակալի դեր են կատարել ռումինական և մոլդովական գրականության պատմության մեջ:
  • Իր հիմնադրած «Ալբինա» տպարանում տպագրել է իր խմբագրած լրագրերը և գիտական պարբերականները («Գազետ դը Մոլդովա» («Մոլդովական լրագիր»), «Ալբինա Ռոմընեասկը» («Մեղու Ռումինիո»)): Դրանցում լուսաբանել է հայկական մշակութային հարցեր, տպագրել նմուշներ հայ գրականությունից:
  • Կազմել «Ֆրանս-ռումինական հանրագիտարանը»:
  • Լույս է ընծայել «Վավերաթղթերի հավաքածու» ժողովածուն, որն արժեքավոր նյութեր է պարունակում մոլդովահայության մասին:
  • 1890թ. Յասսիում նրա պատվին կանգնեցրել է հուշարձան:

Նկարներ

Մատենագիտություն

  • Ասաքի Գեորգե, Ընտիր առակներ (ժողովածու), 1836:
  • Ասաքի Գեորգե, Բանաստեղծություններ (ժողովածու), 1836:
  • Ասաքի Գեորգե, Իշխանուհի Ռոքսանա, 1841:
  • Ասաքի Գեորգե, Մոլդովուհի Ելենան, 1851:
  • Ասաքի Գեորգե, Վեվերաթղթերի հավաքածու (ժողովածու, ռումիներեն), 1853:
  • Ասաքի Գեորգե, Ճերմակ հովիտը, 1955:

Տե՛ս նաև

  • Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
  • ՀՍՀ, հատոր 1, Ե., 1974, էջ 553-554:
  • Արծվի Բախչինյան, Ծագումով հայ են, Ե., «Ապոլոն», 1993, էջ 35: