Վարդանյան Գևորգ Անդրեյի

Վարդանյան Գևորգ Անդրեյի
Вартанян Геворк Андреевич
Այլ անուններ:	Գեորգի
Անգլերեն:	Vardanyan Gevorg
Հայերեն:	Վարդանյան Գևորգ Անդրեյի
Ծննդյան տարեթիվը:	17.02.1924
Ծննդավայրը:	Դոնի Ռոստով, Ռուսաստան
Մահվան տարեթիվը:	10.01.2012
Մահվան վայրը:	Մոսկվա, Ռուսաստան
Համառոտ տվյալներ: Հետախույզ, գնդապետ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1924թ. փետրվարի 17-ին Ռուսաստանի Դոնի Ռոստով քաղաքում:

Կրթություն

• 1942թ. սովորել է Թեհրանում բրիտանական հետախուզական դպրոցում:
• 1951թ. ավարտել է Երևանի պետական լեզվաբանական համալսարանի օտար լեզուների ֆակուլտետը։

Աշխատանքային գործունեություն

• ՌԴ Արտաքին հետախուզական ծառայության տնօրենի խորհրդական:

Հետախուզական գործունեություն

• 1940թ.-ից ղեկավարէ հատուկ խումբ, որն զբաղվել է Թեհրանում և այլ քաղաքներում ֆաշիստ գործակալների և գերմանացի հետախույզների բացահայտմամբ։ Երկու տարում նրա խումբը բացահայտել է ավելի քան 200 մարդու, որոնք ինչ-որ կերպ կապ ունեին գերմանական հետախուզության հետ։
• Գևորգ Վարդանյանի հետախուզական գործունեության պատմության մեջ հատկապես նշվում է 1943թ.-ը, երբ Թեհրանում կայանալիք կոնֆերանսին գործընկերների հետ պետք է ապահովեր 3 խոշոր տերությունների ղեկավարների (Իոսիֆ Ստալին, Ֆրանկլին Ռուզվելտ, Ուինսթոն Չերչիլ) անվտանգությունը։ Հայ հետախույզին և նրա գործընկերներին հաջողվել է կանխել այդ եռյակի դեմ ֆաշիստական Գերմանիայի ծրագրած մահափորձը։ Այդ իրադարձություններից տասնյակ տարիներ անց Գևորգ Վարդանյանին է հանդիպում Ուինսթոն Չերչիլի թոռնուհին և հատուկ շնորհակալություն հայտնում իր պապի կյանքը փրկելու համար։
• Երկար տարիներ աշխարհի տարբեր երկրներում շատ բարդ իրավիճակներում բազմաթիվ հետախուզական օպերացիաներ է իրականացրել։
• Գևորգ Վարդանյանի կողքին միշտ եղել է նրա կինը, համախոհն ու գործընկերը՝ Գոհար Լևոնի Վարդանյանը, ով հայրենիքին մատուցած հետախուզական ծառայությունների համար պարգևատրվել է Կարմիր դրոշի շքանշանով։ 2013թ. Գոհար Վարդանյանը պարգևատրվել է ՀՀ ՊՆ «Գևորգ Վարդանյան» գերատեսչական մեդալով: Հետախուզական վերջին գործուղումից Վարդանյան ամուսինները վերադարձել են 1986թ.։ Մի քանի ամիս անց Գոհար Վարդանյանը անցել է թոշակի, իսկ Գևորգ Վարդանյանն իր ծառայությունը շարունակել է մինչև 1992 թ.։ Նույնիսկ թոշակի անցնելուց հետո Գևորգ Վարդանյանը ակտիվորեն համագործակցել է արտաքին հետախուզության ծառայության հետ, հանդիպել է երիտասարդ գործընկերներին և նրանց է փոխանցել իր հարուստ կենսափորձը։

Ձեռքբերումներ

• 1975թ.՝ գնդապետ:
• 1984թ.՝ Խորհրդային Միության հերոս:
• ԽՍՀՄ պատվավոր չեկիստ:
• ԽՍՀՄ պետական ​​անվտանգության ծառայության պատվավոր աշխատակից:
• 2009թ.՝ Դոնի Ռոստովի պատվավոր քաղաքացի:

Ձեռքբերումներ

• Լենինի շքանշան:
• Կարմիր դրոշի շքանշան:
• Հայրենական պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան:
• «Ոսկե աստղ» մեդալ:
• «Կովկասի պաշտշանության համար» մեդալ:
• «1941-1945թթ. Հայրենական Մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալ:
• Лауреат Международной премии Андрея Первозванного (2006)
• Ռուս-հայկական (Սլավոնական) համալսարանի պատվավոր շքանշան:

ՌԴ «Հայրենիքի հանդեպ վաստակի համար 4-րդ աստիճանի», ՀՀ Պատվո շքանշաններով, «Կովկասի պաշտպանության համար» և «Գերմանիայի նկատմամբ հաղթանակի համար» մեդալներով:

Այլ

• Գոհար Վարդանյանի ամուսինը:
• Ծածկանուն` Ամիր:
• 1930թ. Վարդանյանների ընտանիքը տեղափոխվել է Իրան, երբ Գևորգ Վարդանյանը վեց տարեկան էր։ Հայրը՝ Անդրեյ Վասիլի Վարդանյանը, իրանական պաշտոնյա, ձիթհանի գործարանի տնօրեն էր, կապված էր ռուսական ներքին հետախուզության հետ և հատուկ հանձնարարությամբ է մեկնում Իրան։ Հոր անմիջական ներգործությամբ որդին անցնում է հետախուզական աշխատանքի։
• 1986թ. Վարդանյան ամուսինները վերադարձել են ԽՍՀՄ: 1992թ. եղել են պահեստազորում: Զբաղվել են ապագա անլեգալների պատրաստմամբ: Վարդանյանի անունը բացվել է միայն 2000թ. դեկտեմբերի 20-ին: Ապրել է Մոսկվայում:
• Խոսել է ութ լեզուներով: Մտնում է աշխարհի 100 մեծագույն հետախույզների թվի մեջ:
• Մոսկվայի Տրոեկուրովսկի գերեզմանատանը Գևորգ Վարդանյանին հուշարձան է կանգնեցվել, որի հեղինակն է Անդրեյ Կովալչուկը:

Տեսանյութեր

• Gevorg Gohar Vardanyanner 2012
• ПОД КОДОВЫМ ИМЕНЕМ "АНИТА".
• В Москве открыли памятник легендарному разведчику Геворку Вартаняну.
• Разведчик Геворк Вартанян // YouTube.
• Геворк Варданян: последнее интервью Героя Советского союза.
• Герой советской разведки Геворк Вартанян.
• Путин простился с агентом Амиром.
• Вартанян Геворк и Гоар. Жизнь по грифом "Секретно".

Հրապարակումներ մամուլում

• «Գևորգ Վարդանյան» մեդալը հանձնվեց Գոհար Վարդանյանին:
• Հայ հետախույզներին նվիրված նամականիշեր են մարվել:
• «Գևորգ Վարդանյան» մեդալը հանձնվեց Գոհար Վարդանյանին:
• Պուտինը մասնակցել է Գևորգ Վարդանյանի հուղարկավորությանը:
• Մեդվեդևը Վարդանյանի մահն անդառնալի կորուստ է անվանել:
• Այսօր լեգենդար հետախույզ Գևորգ Վարդանյանի՝ «Ամիրի» ծննդյան օրն է:
• Նույնիսկ ծպտյալ գործունեության տարիներին Գևորգ Վարդանյանն ...
• Влюбленный в разведку.
• Николай Долгополов: Вартаняны – величайшее явление в жизни России и Армении.

Մատենագիտություն

• Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:
• Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
• Армяне-народ созидатель чужих цивилизаций: 1000 известных армян в мировой истории/С.Ширинян.-Ер.: Авт. изд., 2014, стр.58, ISBN 978-9939-0-1120-2
• Саркисян А.Е., Разведка и контрразведка: армянский след (Биографические очерки о разведчиках и контрразведчиках). - Е., "Амарас", 2005, с.138-140.
• Амирханян М.Д., Армяне - Герои Советского Союза. Ер., 2005. - 202 с.:
• Кузнецов Ю., «Тегеран-43». Москва, 2003.
• Долгополов Н., «Вартанян». Изд. «Молодая гвардия» (серия «Жизнь замечательных людей»). М. 2014.
• ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ ԳԵՎՈՐԳ ԱՆԴՐԵՅԻ:
• Գևորգ Վարդանյան [Gevorg Vardanyan:]
• Антонов В. Геворк Вартанян – командир «легкой кавалерии».
• Легендарному разведчику Геворгу Вартаняну – 85.
• Герой Советского Союза Вартанян Геворг Андреевич.
• Люди.
• Служба внешней разведки Российской Федерации.
• Из жизни "Амира" - легенды советской ракзведки » Armenian Art Hall.
• Памяти легендарного разведчика, великого сына армянского народа Геворка Андреевича Вартаняна.