6481
edits
Changes
Նոր էջ «{{Person | name-am = Շահազիզ Սմբատ Տեր-Սիմոնի | name-am-aliases = Շահազիզյանց, Շահազիզյան | name-ru = Фамилия И...»:
{{Person
| name-am = Շահազիզ Սմբատ Տեր-Սիմոնի
| name-am-aliases = Շահազիզյանց, Շահազիզյան
| name-ru = Фамилия Имя Отчество
| name-ru-aliases = Фамилия Имя Отчество2
| name-lat =
| name-en = Surname Name
| name-fr =
| image = Boy.jpg
| birth-date = 05.09.1840
| birth-place = Աշտարակ, Հայաստան
| death-date = 00.00.0000
| death-place = Մոսկվա, Ռուսաստան
| description = Բանաստեղծ, մանկավարժ, հրապարակախոս:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 0000թ. ամիս -ին Երկրի անվանում, քաղաքի կամ գյուղի անվանում:
Մահացել է 0000թ. ամիս -ին Երկրի անվանում, քաղաքի կամ գյուղի անվանում:
==Կրթություն==
*1860թ. ավարտել է Մոսկվայի Լազարյան ճեմարանը:
*Ավարտել է Լազարյան ճեմարանին կից լիցեյը:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1873-1897թթ.՝ Լազարյան ճեմարանի ուսուցիչ:
*1861թ.-ից աշխատակցել է «Հյուսիսափայլ» ամսագրին:
==Ձեռքբերումներ==
*1867թ.՝ արևելյան լեզուների գիտությունների թեկնածու:
==Այլ==
*Ե. Հ. Շահազիզի հորեղբայրը:
*1860թ. Մոսկվայում լույս է տեսել Շահազիզի «Ազատութեան ժամեր» գրաբար և աշխարհաբար բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուն:
*«Լևոնի վիշտը» ժողովածուն ամփոփում է համանուն պոեմը (հեղինակն անվանել է «ժամանակակից վէպք») և բանաստեղծություններ, որոնցում բողոքում է սոցիալական ճնշման («Ազգային վիճակ»), բռնակալության դեմ («Բռնավոր սուլթան»), ձոներգում Զեյթունի հերոսամարտը («Եզվիտներ և Զեյթուն»), գովերգում հայրենի բնաշխարհը, հայրենիքը («Գիշեր»):
*Շահազիզի բանաստեղծություններից առավել հայտնին «Երազն» է, որը վերածվել է երգի: Շահազիզի գրական-մանկավարժական գործունեության 30-ամյակի (1892) առթիվ արտասանած ճառերը, հոդվածներն ու նրա յոթ բանաստեղծությունը հրատարակվել են «Յոբելեանի տարեդարձ» (1893) ժողովածուում, որից ստացած գումարով Շահազիզը ստեղծել է «Աբովյան-Նազարյան» հիմնադրամը: 1898-99-ին Մոսկվայում կազմակերպել և գլխավորել է համիդյան կոտորածներից որբացած հայ երեխաների խնամքի ու կրթության գործը: Շահազիզի գրական ժառանգության մեջ նշանակալի տեղ ունի հրապարակախոսությունը: Շահազիզը կարևորել է աշխարհաբարը («Հրապարակախօս ձայն», 1881), քննադատել ուսուցման և դաստիարակության հին համակարգը («Ամառնային նամակներ», 1897), դատապարտել ռուս, իշխանությունների հայահալած քաղաքականությունը, բռնակալությունը («Յիշողութիւններ Վարդանանց տօնի առիթով», 1901), եվրոպական և թուրքական քաղաքականությունը («Մի քանի խօսք իմ ընթերցողներին», 1903):
*Թաղված է հայոց գերեզմանատանը:
=Նկարներ=
<gallery>
Պատկեր: HAYAZG ENCI.jpg|նկարի նկարագրության տեքստ
</gallery>
=Տեսանյութեր=
*[http://www.example.org Տեսանյութի նկարագրության տեքստ:]
=Հրապարակումներ մամուլում=
*[http://www.armin.am Մամուլի նյութի նկարագրության տեքստ:]
=Մատենագիտություն=
*Շահազիզ Ս., Ազատութեան ժամեր, բանաստեղծությունների ժողովածու, Մոսկվա, 1860:
*Շահազիզ Ս., Լևոնի վիշտը, ժողովածու, 1865:
*Շահազիզ Ս., Բանաստեղծություններ, Երևան, 1980:
*Շահազիզ Ս., Չափածո երկեր (Լիակտ. ժողովախու), Երևան, 1993:
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
*Շահազիզ Ե., Սմբատ Շահազիզի կենսագրությունը, Երևան, 1944:
*Մանուկյան Ա., Սմբատ Շահազիզ, Երևան, 1959:
*Հովասափյան Հ., Սմբատ Շահազիզ, Երևան, 1960:
*[http://www.armenianlanguage.am/am/Encyclopedia_shahaziz_smbat ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Շահազիզ Սմբատ:]
*[http://www.example.org Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:]
[[Category:թեգ1]] [[Category:թեգ2]]
| name-am = Շահազիզ Սմբատ Տեր-Սիմոնի
| name-am-aliases = Շահազիզյանց, Շահազիզյան
| name-ru = Фамилия Имя Отчество
| name-ru-aliases = Фамилия Имя Отчество2
| name-lat =
| name-en = Surname Name
| name-fr =
| image = Boy.jpg
| birth-date = 05.09.1840
| birth-place = Աշտարակ, Հայաստան
| death-date = 00.00.0000
| death-place = Մոսկվա, Ռուսաստան
| description = Բանաստեղծ, մանկավարժ, հրապարակախոս:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 0000թ. ամիս -ին Երկրի անվանում, քաղաքի կամ գյուղի անվանում:
Մահացել է 0000թ. ամիս -ին Երկրի անվանում, քաղաքի կամ գյուղի անվանում:
==Կրթություն==
*1860թ. ավարտել է Մոսկվայի Լազարյան ճեմարանը:
*Ավարտել է Լազարյան ճեմարանին կից լիցեյը:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1873-1897թթ.՝ Լազարյան ճեմարանի ուսուցիչ:
*1861թ.-ից աշխատակցել է «Հյուսիսափայլ» ամսագրին:
==Ձեռքբերումներ==
*1867թ.՝ արևելյան լեզուների գիտությունների թեկնածու:
==Այլ==
*Ե. Հ. Շահազիզի հորեղբայրը:
*1860թ. Մոսկվայում լույս է տեսել Շահազիզի «Ազատութեան ժամեր» գրաբար և աշխարհաբար բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուն:
*«Լևոնի վիշտը» ժողովածուն ամփոփում է համանուն պոեմը (հեղինակն անվանել է «ժամանակակից վէպք») և բանաստեղծություններ, որոնցում բողոքում է սոցիալական ճնշման («Ազգային վիճակ»), բռնակալության դեմ («Բռնավոր սուլթան»), ձոներգում Զեյթունի հերոսամարտը («Եզվիտներ և Զեյթուն»), գովերգում հայրենի բնաշխարհը, հայրենիքը («Գիշեր»):
*Շահազիզի բանաստեղծություններից առավել հայտնին «Երազն» է, որը վերածվել է երգի: Շահազիզի գրական-մանկավարժական գործունեության 30-ամյակի (1892) առթիվ արտասանած ճառերը, հոդվածներն ու նրա յոթ բանաստեղծությունը հրատարակվել են «Յոբելեանի տարեդարձ» (1893) ժողովածուում, որից ստացած գումարով Շահազիզը ստեղծել է «Աբովյան-Նազարյան» հիմնադրամը: 1898-99-ին Մոսկվայում կազմակերպել և գլխավորել է համիդյան կոտորածներից որբացած հայ երեխաների խնամքի ու կրթության գործը: Շահազիզի գրական ժառանգության մեջ նշանակալի տեղ ունի հրապարակախոսությունը: Շահազիզը կարևորել է աշխարհաբարը («Հրապարակախօս ձայն», 1881), քննադատել ուսուցման և դաստիարակության հին համակարգը («Ամառնային նամակներ», 1897), դատապարտել ռուս, իշխանությունների հայահալած քաղաքականությունը, բռնակալությունը («Յիշողութիւններ Վարդանանց տօնի առիթով», 1901), եվրոպական և թուրքական քաղաքականությունը («Մի քանի խօսք իմ ընթերցողներին», 1903):
*Թաղված է հայոց գերեզմանատանը:
=Նկարներ=
<gallery>
Պատկեր: HAYAZG ENCI.jpg|նկարի նկարագրության տեքստ
</gallery>
=Տեսանյութեր=
*[http://www.example.org Տեսանյութի նկարագրության տեքստ:]
=Հրապարակումներ մամուլում=
*[http://www.armin.am Մամուլի նյութի նկարագրության տեքստ:]
=Մատենագիտություն=
*Շահազիզ Ս., Ազատութեան ժամեր, բանաստեղծությունների ժողովածու, Մոսկվա, 1860:
*Շահազիզ Ս., Լևոնի վիշտը, ժողովածու, 1865:
*Շահազիզ Ս., Բանաստեղծություններ, Երևան, 1980:
*Շահազիզ Ս., Չափածո երկեր (Լիակտ. ժողովախու), Երևան, 1993:
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
*Շահազիզ Ե., Սմբատ Շահազիզի կենսագրությունը, Երևան, 1944:
*Մանուկյան Ա., Սմբատ Շահազիզ, Երևան, 1959:
*Հովասափյան Հ., Սմբատ Շահազիզ, Երևան, 1960:
*[http://www.armenianlanguage.am/am/Encyclopedia_shahaziz_smbat ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Շահազիզ Սմբատ:]
*[http://www.example.org Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:]
[[Category:թեգ1]] [[Category:թեգ2]]