6481
edits
Changes
Նոր էջ «{{Person | name-am = Էմին Մկրտիչ | name-am-aliases = Կարապետյան Մկրտիչ Հովսեփի | name-ru = Фамилия Имя Отчество...»:
{{Person
| name-am = Էմին Մկրտիչ
| name-am-aliases = Կարապետյան Մկրտիչ Հովսեփի
| name-ru = Фамилия Имя Отчество
| name-ru-aliases = Фамилия Имя Отчество2
| name-lat =
| name-en = Surname Name
| name-fr =
| image = Emin Mkrtich.jpg
| birth-date = 25.11.1815
| birth-place = Նոր Ջուղա,
| death-date = 25.12.1890
| death-place = Մոսկվա, Ռուսաստան
| description = Բանասեր, պատմաբան, մանկավարժ, թարգմանիչ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1815թ. նոյեմբերի 25-ին Երկրի անվանում, քաղաքի կամ գյուղի անվանում:
Մահացել է 1890թ. դեկտեմբերի 25-ին Ռուսաստանի Մոսկվա քաղաքում:
==Կրթություն==
*Սովորել է Կալկաթայի Հայոց մարդասիրական ճեմարանում:
*1834թ. ավարտել Է Մոսկվայի Լազարյան ճեմարանը:
1838թ. ավարտել է Մոսկվայի համալսարանի փիլիսոփայության ֆակուլտետի բանասիրական բաժինը:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1838թ.-ից՝ Լազարյան ճեմարանի հայոց լեզվի ուսուցիչ:
*1840թ.-ից՝ նաև տեսուչ:
*1848-1855թթ.՝ ճեմարանի լիցեյական բաժանմունքի հայոց լեզվի և գրականության պրոֆեսոր:
*1866-1869թթ.՝ Վլադիմիրյան նահանգի դպրոցների վերատեսուչ:
*1870թ.՝ Մոսկվայի 5-րդ գիմնազիայի տնօրեն:
*1871-1882թթ.՝ Լազարյան ճեմարանի պրոֆեսոր:
*1883-1890թթ.՝ Հայագիտական ամբիոնի վարիչ:
==Ձեռքբերումներ==
*2008թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու:
*2009թ.՝ Ակադեմիայի իսկական անդամ:
*2012թ.՝ շքանշան «Վիլյամ Սարոյան»:
==Այլ==
*«Վեպք հնոյն Հայաստանի» ուսումնասիրությունը պատմաքննական գրականության առաջին փորձերից է՝ նվիրված ագգային վիպասանությանն ու վիպական երկերին:
*Էմինի մի շարք ուսումնասիրություններով հիմք դրվեց Հայաստանում օտար գաղութների և գաղթականության վերաբերյալ պատմությանը:
*Էմինը հիմնադրել է Լազարյան ճեմարանի մատենադարանը, առաջին անգամ հրատարակել է Ղազար Փարպեցու «Թուղթը», Մովսես Կաղանկատվացու «Պատմություն Աղվանից աշխարհի», Մխիթար Այրիվանեցու «Պատմություն Հայոց», Վարդան Արևելցու «Պատմություն տիեզերական» աշխատությունների քննական բնագրերը:
=Նկարներ=
<gallery>
Պատկեր: HAYAZG ENCI.jpg|նկարի նկարագրության տեքստ
</gallery>
=Տեսանյութեր=
*[http://www.example.org Տեսանյութի նկարագրության տեքստ:]
=Հրապարակումներ մամուլում=
*[http://www.armin.am Մամուլի նյութի նկարագրության տեքստ:]
=Մատենագիտություն=
*Էմին Մկրտիչ, Քերականույթն հայկական լեզու, դասագիրք, 1846:
*Էմին Մկրտիչ, Ընտիր հատուածք քաղեալք ի գրոց նախնի եւ արդի մատենագրաց հայոց…, դասագիրք, 1849:
*Էմին Մկրտիչ, Վեպք հնոյն Հայաստանի, 1850:
*Էմին Մկրտիչ, Մովսես Խորենացի և հայոց հին վեպերը (ռուսերեն՝ 1881), 1886:
*Էմին Մկրտիչ, Մովսես Խորենացի եւ հին հայկական վեպ, 1887:
*Էմին Մկրտիչ, Ընդհանուր տեսություն հայոց հեթանոսական կրոնի, ռուսերեն, 1864 (թարգմանվել է ֆրանսերեն, որից էլ հայերեն՝ Հնախօսութիւնք ի վերայ հայկական հեթանոսութեանն, 1875):
*Էմին Մկրտիչ, Հետազոտութիւնք ի վերայ հայկական հեթանոսական, 1877:
*Էմին Մկրտիչ, Արա Գեղեցիկի մասին, ռուսերեն, 1858:
*Էմին Մկրտիչ, Վահագն վիշապաքաղը հայ դիցաբանության մեջ Ռիգ Վեդայի Ինդրա Vritrahan-ն է, ռուսերեն, 1873:
*Էմին Մկրտիչ, Հայկազանց տոհմական ցուցակ ըստ Հայոց պատմության Մովսիսի Խորենացվո ժամանակագրական աղյուսակ Մ. Չամչյանի, ռուսերեն, 1884:
*Էմին Մկրտիչ, Հրեա գաղթականությունը հին հայոց մեջ, 1880:
*Էմին Մկրտիչ, Մեդացիները հին Հայաստանում, ռուսերեն:
*Էմին Մկրտիչ, Ժյուլի Օպերտի՝ Աժդահակ բառի նոր բացատրությունը, ռուսերեն, 1880:
*Էմին Մկրտիչ, Արմավիր, ռուսերեն, 1882:
*Էմին Մկրտիչ, Թուղթը, 1853:
*Էմին Մկրտիչ, Պատմություն Աղվանից աշխարհի, 1860:
*Էմին Մկրտիչ, Պատմություն Հայոց, 1860:
*Էմին Մկրտիչ, Պատմություն տիեզերական, 1861:
*Էմին Մկրտիչ, երկերի ամբողջական հավաքածու, Մոսկվա, 1-3, 1893-1897:
*Էմին Մկրտիչ, Էմինյան ազգագրական ժողովածուն, 9 հատոր:
*Էմին Մկրտիչ, Երկասիրութիւններ հայոց լեզուի, գրականութեան եւ պատմութեան մասին (1840-1855), Մ., 1898:
===Թարգմանություններ ռուսերենից===
*Մովսես Խորենացի, Պատմություն Հայոց, 1858:
*Վարդան Արևելցի Պատմություն, 1861:
*Ստեփանոս Տարոնեցի Պատմություն, 1864:
===Թարգմանություններ ֆրանսերենից===
*Փավստոս Բուզանդի, Պատմություն Հայոց, 1867:
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Շահազիզ Ե., Մ. Հ. Էմին, Թ., 1900:
*Բատիկյան Լ., Մկրտիչ էմինը հայոց հին հեթանոսական կրոնի մասին, ԲԵՀ № 1, 1974:
*Beселовский Ю. А, Очерки армянской лигературы. истории и культуры, Е., 1972.
*[http://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=2895 ՄԿՐՏԻՉ ԷՄԻՆ:]
*[http://www.example.org Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:]
[[Category:Բանասերներ]] [[Category:Պատմաբաններ]] [[Category:Մանկավարժներ]] [[Category:Թարգմանիչներ]]
| name-am = Էմին Մկրտիչ
| name-am-aliases = Կարապետյան Մկրտիչ Հովսեփի
| name-ru = Фамилия Имя Отчество
| name-ru-aliases = Фамилия Имя Отчество2
| name-lat =
| name-en = Surname Name
| name-fr =
| image = Emin Mkrtich.jpg
| birth-date = 25.11.1815
| birth-place = Նոր Ջուղա,
| death-date = 25.12.1890
| death-place = Մոսկվա, Ռուսաստան
| description = Բանասեր, պատմաբան, մանկավարժ, թարգմանիչ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1815թ. նոյեմբերի 25-ին Երկրի անվանում, քաղաքի կամ գյուղի անվանում:
Մահացել է 1890թ. դեկտեմբերի 25-ին Ռուսաստանի Մոսկվա քաղաքում:
==Կրթություն==
*Սովորել է Կալկաթայի Հայոց մարդասիրական ճեմարանում:
*1834թ. ավարտել Է Մոսկվայի Լազարյան ճեմարանը:
1838թ. ավարտել է Մոսկվայի համալսարանի փիլիսոփայության ֆակուլտետի բանասիրական բաժինը:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1838թ.-ից՝ Լազարյան ճեմարանի հայոց լեզվի ուսուցիչ:
*1840թ.-ից՝ նաև տեսուչ:
*1848-1855թթ.՝ ճեմարանի լիցեյական բաժանմունքի հայոց լեզվի և գրականության պրոֆեսոր:
*1866-1869թթ.՝ Վլադիմիրյան նահանգի դպրոցների վերատեսուչ:
*1870թ.՝ Մոսկվայի 5-րդ գիմնազիայի տնօրեն:
*1871-1882թթ.՝ Լազարյան ճեմարանի պրոֆեսոր:
*1883-1890թթ.՝ Հայագիտական ամբիոնի վարիչ:
==Ձեռքբերումներ==
*2008թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու:
*2009թ.՝ Ակադեմիայի իսկական անդամ:
*2012թ.՝ շքանշան «Վիլյամ Սարոյան»:
==Այլ==
*«Վեպք հնոյն Հայաստանի» ուսումնասիրությունը պատմաքննական գրականության առաջին փորձերից է՝ նվիրված ագգային վիպասանությանն ու վիպական երկերին:
*Էմինի մի շարք ուսումնասիրություններով հիմք դրվեց Հայաստանում օտար գաղութների և գաղթականության վերաբերյալ պատմությանը:
*Էմինը հիմնադրել է Լազարյան ճեմարանի մատենադարանը, առաջին անգամ հրատարակել է Ղազար Փարպեցու «Թուղթը», Մովսես Կաղանկատվացու «Պատմություն Աղվանից աշխարհի», Մխիթար Այրիվանեցու «Պատմություն Հայոց», Վարդան Արևելցու «Պատմություն տիեզերական» աշխատությունների քննական բնագրերը:
=Նկարներ=
<gallery>
Պատկեր: HAYAZG ENCI.jpg|նկարի նկարագրության տեքստ
</gallery>
=Տեսանյութեր=
*[http://www.example.org Տեսանյութի նկարագրության տեքստ:]
=Հրապարակումներ մամուլում=
*[http://www.armin.am Մամուլի նյութի նկարագրության տեքստ:]
=Մատենագիտություն=
*Էմին Մկրտիչ, Քերականույթն հայկական լեզու, դասագիրք, 1846:
*Էմին Մկրտիչ, Ընտիր հատուածք քաղեալք ի գրոց նախնի եւ արդի մատենագրաց հայոց…, դասագիրք, 1849:
*Էմին Մկրտիչ, Վեպք հնոյն Հայաստանի, 1850:
*Էմին Մկրտիչ, Մովսես Խորենացի և հայոց հին վեպերը (ռուսերեն՝ 1881), 1886:
*Էմին Մկրտիչ, Մովսես Խորենացի եւ հին հայկական վեպ, 1887:
*Էմին Մկրտիչ, Ընդհանուր տեսություն հայոց հեթանոսական կրոնի, ռուսերեն, 1864 (թարգմանվել է ֆրանսերեն, որից էլ հայերեն՝ Հնախօսութիւնք ի վերայ հայկական հեթանոսութեանն, 1875):
*Էմին Մկրտիչ, Հետազոտութիւնք ի վերայ հայկական հեթանոսական, 1877:
*Էմին Մկրտիչ, Արա Գեղեցիկի մասին, ռուսերեն, 1858:
*Էմին Մկրտիչ, Վահագն վիշապաքաղը հայ դիցաբանության մեջ Ռիգ Վեդայի Ինդրա Vritrahan-ն է, ռուսերեն, 1873:
*Էմին Մկրտիչ, Հայկազանց տոհմական ցուցակ ըստ Հայոց պատմության Մովսիսի Խորենացվո ժամանակագրական աղյուսակ Մ. Չամչյանի, ռուսերեն, 1884:
*Էմին Մկրտիչ, Հրեա գաղթականությունը հին հայոց մեջ, 1880:
*Էմին Մկրտիչ, Մեդացիները հին Հայաստանում, ռուսերեն:
*Էմին Մկրտիչ, Ժյուլի Օպերտի՝ Աժդահակ բառի նոր բացատրությունը, ռուսերեն, 1880:
*Էմին Մկրտիչ, Արմավիր, ռուսերեն, 1882:
*Էմին Մկրտիչ, Թուղթը, 1853:
*Էմին Մկրտիչ, Պատմություն Աղվանից աշխարհի, 1860:
*Էմին Մկրտիչ, Պատմություն Հայոց, 1860:
*Էմին Մկրտիչ, Պատմություն տիեզերական, 1861:
*Էմին Մկրտիչ, երկերի ամբողջական հավաքածու, Մոսկվա, 1-3, 1893-1897:
*Էմին Մկրտիչ, Էմինյան ազգագրական ժողովածուն, 9 հատոր:
*Էմին Մկրտիչ, Երկասիրութիւններ հայոց լեզուի, գրականութեան եւ պատմութեան մասին (1840-1855), Մ., 1898:
===Թարգմանություններ ռուսերենից===
*Մովսես Խորենացի, Պատմություն Հայոց, 1858:
*Վարդան Արևելցի Պատմություն, 1861:
*Ստեփանոս Տարոնեցի Պատմություն, 1864:
===Թարգմանություններ ֆրանսերենից===
*Փավստոս Բուզանդի, Պատմություն Հայոց, 1867:
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Շահազիզ Ե., Մ. Հ. Էմին, Թ., 1900:
*Բատիկյան Լ., Մկրտիչ էմինը հայոց հին հեթանոսական կրոնի մասին, ԲԵՀ № 1, 1974:
*Beселовский Ю. А, Очерки армянской лигературы. истории и культуры, Е., 1972.
*[http://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=2895 ՄԿՐՏԻՉ ԷՄԻՆ:]
*[http://www.example.org Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:]
[[Category:Բանասերներ]] [[Category:Պատմաբաններ]] [[Category:Մանկավարժներ]] [[Category:Թարգմանիչներ]]