6701
edits
Changes
Նոր էջ «{{Person | name-am = Գյուրջյան Հակոբ Մարգարի | name-am-aliases = | name-ru = Гюрджян Акоп Маргарович | name-ru-aliases ...»:
{{Person
| name-am = Գյուրջյան Հակոբ Մարգարի
| name-am-aliases =
| name-ru = Гюрджян Акоп Маргарович
| name-ru-aliases =
| name-lat =
| name-en = Gyurjyan Hakob
| name-fr =
| image = Gyurjyan Hakob.jpg
| birth-date = 5(17).12.1881
| birth-place = Շուշի, Արցախ
| death-date = 28.12.1948
| death-place = Փարիզ, Ֆրանսիա
| description = Քանդակագործ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1881թ. դեկտեմբերի 5(17)-ին Արցախի Շուշի քաղաքում:
Մահացել է 1948թ. դեկտեմբերի 28-ին Ֆրանսիայի մայրաքաղաք Փարիզում:
==Կրթություն==
*Սովորել է Շուշիի և Մոսկվայի ռեալական ուսումնարաններում:
*1907-1910թթ. սովորել է Փարիզի Ժյուլիեն ակադեմիայում:
*Հաճախել է Օ. Ռոդենի արվեստանոցը:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1908թ.-ից մասնակցել է ցուցահանդեսների՝ Մոսկվայում, Ս. Պետերբուրգում, Փարիզում:
===Աշխատանքներ===
*«Վար», բարձրաքանդակ, բրոնզ, 1910:
*«Հայ գեղջկուհիներ», բարձրաքանդակ, գիպս, 1910:
*Ա. Չոպանյանի դիմաքանդակը, գիպս, 1911:
*Մ Գորկու դիմաքանդակը, բրոնզ, 1912, 1914:
*«Գաղթ», կոմպոզիցիա, գիպս, 1912:
*«Քնած դևը», գիպս, 1912:
*Լ. Տոլստոյի կիսանդրին, մարմար, Փարիզ, 1913-1914 (տեղադրվել է 1955թ.):
*«Մահացող Քրիստոսը», կրաքար, 1914:
*Անդրանիկի դիմաքանդակը, գիպս, 1916 (չի պահպանվել):
*Ա. Շիրվանզադեի դիմաքանդակը, բրոնզ, 1916, 1945:
*Վ. Տերյանի կիսանդրին, գիպս, ՀՀ ԳԱԹ, 1920:
*Ա. Լունաչարսկու կիսանդրին, գիպս, Լունաչարսկու տուն-թանգարան, 1920:
*«Լեդա», գիպս, 1922:
*«Հաղթանակ», բրոնզ, 1923:
*«Կլեոպատրա», թրծակավ, 1924:
*«Սալոմե», բրոնզ, 1925-1926:
*«Պատանեկություն» («Զարթոնք»), գրանիտ, 1934:
*«Կարիաիդ», կրաքար, 1935:
*«Երիտասարդություն» («Մարմին»), գրանիտ, 1939:
==Ձեռքբերումներ==
*1919թ.՝ Մոսկվայի նկարիչ-քանդակագործների պրոֆեսիոնալ միության նոր արվեստի քանդակագործների խմբի անդամ:
*1926թ.՝ Փարիզյան «Ոսկե գեղմ» լոժայի անդամ:
*1929թ.՝ Փարիզյան Յուպիտեր լոժայի անդամ:
*1933թ.՝ Ֆրանսիայի ռուսական արվեստի գործիչների գեղարվեստական սեկցիայի անդամ:
==Այլ==
*Եղել է աղքատ ընտանիքի 6-րդ զավակը: Փոքր տարիքից կավից մարդ և կենդանի է քանդակել, ավելի ուշ սկսել է աշխատել քարի հետ:
*1900թ. ծանոթացել է Ստեփան Աղաջանյանի հետ, ով էլ նրան խորհուրդ է տվել շարունակել աշխատել քանդակագործության բնագավառում:
*Առաջին աշխարհամարտի տարիներին անցել է Մոսկվա, ու ստեղծել է Շալյապինի և Ռոխմանինովի դիմաքանդակները, իսկ ավելի ուշ Թիֆլիսում ստեղծել է Շիրվանզադեի և Անդրանիկի դիմաքանդակները:
*Ստեղծել է ռեալիստական դիմաքանդակներ և պատմական, կրոնական, դիզաբանական կերպարներ:
*Հատկապես դիմաքանդակների մեջ կարևորել է նյութի մշակման բազմազանությունը, ընդլայներ պլաստիկ արտահայտչականության սահմանները, հասել կերպարի բազմակողմանի բացահայտման:
*Վարպետորեն է արտահայտել մոդելի պլաստիկ և տիպիկ գծերը՝ ինքնատիպորեն միահյուսելով Արևելքի հնագույն և եվրոպական նոր արվեստի լավագույն ավանդույթները
*Հակոբ Գյունջյանի գործերը ցուցադրվել են Տոկիոյում, Օսլոյում, Անտվերպենում, Բրյուսելում և այլուր:
*Ունեցել է անհատական ցուցահանդեսներ Նյուր Յորքում (1924), Փարիզում (1926, հետմահու՝ 1952):
*1958թ. Հակոբ Գյունջյանի այրին Հայաստանին է նվիրել քանդակագործի 400 ստեղծագործություն, 1963թ. Ա. Առաքելյանը (Փարիզ)՝ 42 քանդակ:
*Թաղված է Բուլոնի Նոր գերեզմանատանը:
=Նկարներ=
<gallery>
|
</gallery>
=Տեսանյութեր=
*[https://www.youtube.com/watch?v=KDeAhzbrM9M Հակոբ Գյուրջյան, Հանրայաին հեռուստաընկերություն:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=bDtz5KeoGVA Հակոբ Գյուրջյանի անվան արվեստի դպրոցի հաշվետու համերգ:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=YCfcWidU6ww Հակոբ Գյուրջյանի անվան քանդակի միջազգային սիմպոզիում:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=JGU8pJqI868 Հակոբ Գյուրջյանի անունը կրող քանդակի միջազգային սիմպոզիում:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=D-KXaMArreE On the Roads of Armenia | First Hakob Gyurdjian International Sculpture Symposium of Shushi.]
*[http://www.example.org Տեսանյութի նկարագրության տեքստ:]
=Հրապարակումներ մամուլում=
*[http://hetq.am/arm/news/55649/shushium-meknarkel-e-hakob-gyurjyan-qandakagortsutyan-errord-mijazgayin-simpoziumy.html Շուշիում մեկնարկել է «Հակոբ Գյուրջյան» քանդակագործության երրորդ միջազգային սիմպոզիումը, Հետք:]
*[http://news.am/arm/news/69859.html Ավարտվել է Շուշիի «Հակոբ Գյուրջյան» քանդակի 1-ին միջազգային սիմպոզիումը, News.am:]
*[http://shamshyan.com/hy/article/2014/07/29/22037/ Բակո Սահակյանն ընդունել է «Հակոբ Գյուրջյան» քանդակագործության միջազգային 3-րդ սիմպոզիումի մասնակիցներին::]
*[http://www.armeniatv.am/hy/news/27155 «Հակոբ Գյուրջյան» քանդակի միջազգային սիմպոզիումը մեկնարկել է, Արմենիա:]
*[http://armenpress.am/arm/news/658652/hakob-gyurjyan-qandaki-mijazgayin-simpoziumy-shushium.html «Հակոբ Գյուրջյան» քանդակի միջազգային սիմպոիումը Շուշիում, Արմենպրես:]
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Հակոբ Գյուրջյան, ալբոմ, Ե., 1966:
*Дрампян Р., Акоп Гюрджян (скульптор), Е., 1973.
*Большая советская энциклопедия. 3-е издание. М., 1970-1977.
*Ерканян В.С. Армянская культура в 1800-1917 гг. / Пер. с арм. К.С. Худавердяна. Ер., 1985.
*Мамулов С.С. Удивительный народ из страны чудес. Книга 4. М., 2005.
*Саркисян С.Т. Энциклопедия Арцах-Карабаха. Спб., 2005. - 312 с.
*Gautier М. A. Gurdjan. P., 1954.
*Р. Г. Дрампян. Акоп Гюрджян. Издательство АН Армянской ССР. 1973.
*[http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=2&hId=1081 Հակոբ Գյուրջյան, Հայկական հանրագիտարան:]
*[http://www.avproduction.am/?ln=am&page=person&id=198 Հակոբ Գյուրջյան, AV Production:]
*[http://www.haymard.am/index.php/persons/p1388064954#sthash.UwmUB4Sf.dpbs Հակոբ Գյուրջյան, Մեծանուն հայեր:]
*[http://hpj.asj-oa.am/3564/1/1982-1(3).pdf Հակոբ Գյուրջյան, ծննդյան 100-ամյակի առթիվ:]
[[Category:Քանդակագործներ]] [[Category:Արվեստագետներ]]
| name-am = Գյուրջյան Հակոբ Մարգարի
| name-am-aliases =
| name-ru = Гюрджян Акоп Маргарович
| name-ru-aliases =
| name-lat =
| name-en = Gyurjyan Hakob
| name-fr =
| image = Gyurjyan Hakob.jpg
| birth-date = 5(17).12.1881
| birth-place = Շուշի, Արցախ
| death-date = 28.12.1948
| death-place = Փարիզ, Ֆրանսիա
| description = Քանդակագործ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1881թ. դեկտեմբերի 5(17)-ին Արցախի Շուշի քաղաքում:
Մահացել է 1948թ. դեկտեմբերի 28-ին Ֆրանսիայի մայրաքաղաք Փարիզում:
==Կրթություն==
*Սովորել է Շուշիի և Մոսկվայի ռեալական ուսումնարաններում:
*1907-1910թթ. սովորել է Փարիզի Ժյուլիեն ակադեմիայում:
*Հաճախել է Օ. Ռոդենի արվեստանոցը:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1908թ.-ից մասնակցել է ցուցահանդեսների՝ Մոսկվայում, Ս. Պետերբուրգում, Փարիզում:
===Աշխատանքներ===
*«Վար», բարձրաքանդակ, բրոնզ, 1910:
*«Հայ գեղջկուհիներ», բարձրաքանդակ, գիպս, 1910:
*Ա. Չոպանյանի դիմաքանդակը, գիպս, 1911:
*Մ Գորկու դիմաքանդակը, բրոնզ, 1912, 1914:
*«Գաղթ», կոմպոզիցիա, գիպս, 1912:
*«Քնած դևը», գիպս, 1912:
*Լ. Տոլստոյի կիսանդրին, մարմար, Փարիզ, 1913-1914 (տեղադրվել է 1955թ.):
*«Մահացող Քրիստոսը», կրաքար, 1914:
*Անդրանիկի դիմաքանդակը, գիպս, 1916 (չի պահպանվել):
*Ա. Շիրվանզադեի դիմաքանդակը, բրոնզ, 1916, 1945:
*Վ. Տերյանի կիսանդրին, գիպս, ՀՀ ԳԱԹ, 1920:
*Ա. Լունաչարսկու կիսանդրին, գիպս, Լունաչարսկու տուն-թանգարան, 1920:
*«Լեդա», գիպս, 1922:
*«Հաղթանակ», բրոնզ, 1923:
*«Կլեոպատրա», թրծակավ, 1924:
*«Սալոմե», բրոնզ, 1925-1926:
*«Պատանեկություն» («Զարթոնք»), գրանիտ, 1934:
*«Կարիաիդ», կրաքար, 1935:
*«Երիտասարդություն» («Մարմին»), գրանիտ, 1939:
==Ձեռքբերումներ==
*1919թ.՝ Մոսկվայի նկարիչ-քանդակագործների պրոֆեսիոնալ միության նոր արվեստի քանդակագործների խմբի անդամ:
*1926թ.՝ Փարիզյան «Ոսկե գեղմ» լոժայի անդամ:
*1929թ.՝ Փարիզյան Յուպիտեր լոժայի անդամ:
*1933թ.՝ Ֆրանսիայի ռուսական արվեստի գործիչների գեղարվեստական սեկցիայի անդամ:
==Այլ==
*Եղել է աղքատ ընտանիքի 6-րդ զավակը: Փոքր տարիքից կավից մարդ և կենդանի է քանդակել, ավելի ուշ սկսել է աշխատել քարի հետ:
*1900թ. ծանոթացել է Ստեփան Աղաջանյանի հետ, ով էլ նրան խորհուրդ է տվել շարունակել աշխատել քանդակագործության բնագավառում:
*Առաջին աշխարհամարտի տարիներին անցել է Մոսկվա, ու ստեղծել է Շալյապինի և Ռոխմանինովի դիմաքանդակները, իսկ ավելի ուշ Թիֆլիսում ստեղծել է Շիրվանզադեի և Անդրանիկի դիմաքանդակները:
*Ստեղծել է ռեալիստական դիմաքանդակներ և պատմական, կրոնական, դիզաբանական կերպարներ:
*Հատկապես դիմաքանդակների մեջ կարևորել է նյութի մշակման բազմազանությունը, ընդլայներ պլաստիկ արտահայտչականության սահմանները, հասել կերպարի բազմակողմանի բացահայտման:
*Վարպետորեն է արտահայտել մոդելի պլաստիկ և տիպիկ գծերը՝ ինքնատիպորեն միահյուսելով Արևելքի հնագույն և եվրոպական նոր արվեստի լավագույն ավանդույթները
*Հակոբ Գյունջյանի գործերը ցուցադրվել են Տոկիոյում, Օսլոյում, Անտվերպենում, Բրյուսելում և այլուր:
*Ունեցել է անհատական ցուցահանդեսներ Նյուր Յորքում (1924), Փարիզում (1926, հետմահու՝ 1952):
*1958թ. Հակոբ Գյունջյանի այրին Հայաստանին է նվիրել քանդակագործի 400 ստեղծագործություն, 1963թ. Ա. Առաքելյանը (Փարիզ)՝ 42 քանդակ:
*Թաղված է Բուլոնի Նոր գերեզմանատանը:
=Նկարներ=
<gallery>
|
</gallery>
=Տեսանյութեր=
*[https://www.youtube.com/watch?v=KDeAhzbrM9M Հակոբ Գյուրջյան, Հանրայաին հեռուստաընկերություն:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=bDtz5KeoGVA Հակոբ Գյուրջյանի անվան արվեստի դպրոցի հաշվետու համերգ:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=YCfcWidU6ww Հակոբ Գյուրջյանի անվան քանդակի միջազգային սիմպոզիում:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=JGU8pJqI868 Հակոբ Գյուրջյանի անունը կրող քանդակի միջազգային սիմպոզիում:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=D-KXaMArreE On the Roads of Armenia | First Hakob Gyurdjian International Sculpture Symposium of Shushi.]
*[http://www.example.org Տեսանյութի նկարագրության տեքստ:]
=Հրապարակումներ մամուլում=
*[http://hetq.am/arm/news/55649/shushium-meknarkel-e-hakob-gyurjyan-qandakagortsutyan-errord-mijazgayin-simpoziumy.html Շուշիում մեկնարկել է «Հակոբ Գյուրջյան» քանդակագործության երրորդ միջազգային սիմպոզիումը, Հետք:]
*[http://news.am/arm/news/69859.html Ավարտվել է Շուշիի «Հակոբ Գյուրջյան» քանդակի 1-ին միջազգային սիմպոզիումը, News.am:]
*[http://shamshyan.com/hy/article/2014/07/29/22037/ Բակո Սահակյանն ընդունել է «Հակոբ Գյուրջյան» քանդակագործության միջազգային 3-րդ սիմպոզիումի մասնակիցներին::]
*[http://www.armeniatv.am/hy/news/27155 «Հակոբ Գյուրջյան» քանդակի միջազգային սիմպոզիումը մեկնարկել է, Արմենիա:]
*[http://armenpress.am/arm/news/658652/hakob-gyurjyan-qandaki-mijazgayin-simpoziumy-shushium.html «Հակոբ Գյուրջյան» քանդակի միջազգային սիմպոիումը Շուշիում, Արմենպրես:]
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Հակոբ Գյուրջյան, ալբոմ, Ե., 1966:
*Дрампян Р., Акоп Гюрджян (скульптор), Е., 1973.
*Большая советская энциклопедия. 3-е издание. М., 1970-1977.
*Ерканян В.С. Армянская культура в 1800-1917 гг. / Пер. с арм. К.С. Худавердяна. Ер., 1985.
*Мамулов С.С. Удивительный народ из страны чудес. Книга 4. М., 2005.
*Саркисян С.Т. Энциклопедия Арцах-Карабаха. Спб., 2005. - 312 с.
*Gautier М. A. Gurdjan. P., 1954.
*Р. Г. Дрампян. Акоп Гюрджян. Издательство АН Армянской ССР. 1973.
*[http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=2&hId=1081 Հակոբ Գյուրջյան, Հայկական հանրագիտարան:]
*[http://www.avproduction.am/?ln=am&page=person&id=198 Հակոբ Գյուրջյան, AV Production:]
*[http://www.haymard.am/index.php/persons/p1388064954#sthash.UwmUB4Sf.dpbs Հակոբ Գյուրջյան, Մեծանուն հայեր:]
*[http://hpj.asj-oa.am/3564/1/1982-1(3).pdf Հակոբ Գյուրջյան, ծննդյան 100-ամյակի առթիվ:]
[[Category:Քանդակագործներ]] [[Category:Արվեստագետներ]]