6701
edits
Changes
Նոր էջ «{{Person | name-am = Գևորգ Զ Չորեքչյան | name-am-aliases = | name-ru = Геворг VI Чорекчян | name-ru-aliases = | name-lat = ...»:
{{Person
| name-am = Գևորգ Զ Չորեքչյան
| name-am-aliases =
| name-ru = Геворг VI Чорекчян
| name-ru-aliases =
| name-lat =
| name-en = Gevorg VI
| name-fr =
| image = Gevorg Z.jpg
| birth-date = 02.12.1868
| birth-place = Նոր Նախիջևան, Ռուսաստան
| death-date = 09.05.1954
| death-place = Էջմիածին, Հայաստանի Հանրապետություն
| description = Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1868թ. դեկտեմբերի 2-ին Ռուսաստանի Նոր Նախիջևան քաղաքում (այժմ՝ Դոնի Ռոստով քաղաքի շրջագծում):
Մահացել է 1954թ. մայիսի 9-ին Հայաստանի Խորհրդային Հանրապետության Էջմիածին քաղաքում:
==Կրթություն==
*Սովորել է Նոր Նախիջևանի ծխական դպրոցում, այնուհետև սեմինարիայում:
*1879-1989թթ. ուսանել է Գևորգյան ճեմարանում:
*1889-1994թթ. ուսանել է Լայպցիգի համալսարանում (աստվածաբանական և փիլիսոփայական բաժիններում) և կոնսերվատորիայում:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1913թ. ձեռնադրվել է վարդապետ:
*1913թ. նշանակվել է Նոր Նախիջևանի առաջնորդական փոխանորդ:
*1916թ.՝ հայկական կոտորածներից փրկված գաղթականների Եղբայրական օգնության կոմիտեի նախագահ:
*1917թ. ձեռնադրվել է եպիսկոպոս:
*1922-1927թթ.՝ Վրաստանի թեմի առաջնորդ:
*1938-1941թթ. Խորեն Ա Մուրադբեկյան եղերական մահից հետո ղեկավարել է Հայ եկեղեցու գործերը:
*1941-1945թթ.՝ կաթողիկոսական տեղապահ:
*1945թ.-ից՝ Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
===Ամենայն հայոց կաթողիկոս===
*Գևորգ Զ-ի օրոք վերածնունդ են ապրել ԽՍՀՄ-ում գտնվող հայոց թեմերը, հարատարակվել է «Էջմիածին» կաթողիկոսության պաշտոնական ամսագիրը, վերացվել է Էջմիածնի հոգևոր ճեմարանը, տպարանը, վերադարձվել է ճեմարանի գրադարանը, վանքապատկան շենքերի մի մասը, ինչպես նաև Ս. Գեղարդավանքը, Ս. Հռիփսիմե և Խոր Վիրապի վանքերը:
*1945թ. ապրիլի Ի. Ստալինի հետ հանդիպման ժամանակ բարձրացրել է Արևմտյան Հայաստանի խնդիրը:
*1945թ. հոկտեմբերի 25-ին կոնդակով դիմել է ԽՍՀՄ, ԱՄՆ և Մեծ Բրիտանիայի կառավարություններին՝ հայկական հողերը Թուրքիայից հետ ստանալու խնդրանքով:
*Կարևոր խնդիր է համարել Հայաստանի և սփյուռքահայության կապերի ամրապնդումը, սփյուռքի եկեղեցական և ազգային միասնության ապահովումը:
*Մեծ ավանդ ունի 1946-1948թթ. հայրենադարձության կազմակերպման գործում:
*1947թ. ապրիլի 20-ին հրապարակել է ընդարձակ մի կոնդակ «Հայկական հարցի լուծման մասին»:
*1947թ. ապրիլին ողջունել է Նյու Յորքում գումարված Հայկական համաշխարհային կոնգրեսը, որի նպատակն էր վերստին արծարծել Թուրքիայի բռնագաված հայկական տարածքների վերադարձման հարցը:
==Ձեռքբերումներ==
*1927թ.՝ ԳՀԽ անդամ:
==Այլ==
*Հաջորդել է Խորեն Ա Մուրադբեկյանին:
*1941-1945թթ. Հայրենական պատերազմի ժամանակ սփյուռքահայության շրջանում կազմակերպել է հանգանակություն «Սասունցի Դավիթ» և «Գեներալ Բաղրամյան» տանկային շարասյուների ստեղծման համար:
*Գևորգ Չորեքչյանը մեծ ուշադրություն էր դարձնում Նոր Նախիջևանի հայկական համանքի ազգային-մշակութային, եկեղեցական և հասարակիական կյանքի, մեծ ջանքեր է թափել դպրոցների քանակի շատացման համար, հատկապես ուշադրություն էր դարձնում հայոց լեզվի դասավանդմանը և հայրենասիրական դաստիարակությանը:
*Գևորգ Չորեքչյանը ժառանգություն է թողել բազմաթիվ քարոզներ, հոգևոր երգեր:
*Նրան հջորդել է [http://am.hayazg.info/%D5%8E%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A5%D5%B6_%D4%B1 Վազգեն Ա Պալճյանը]:
*Աճյունն ամփոփված է Էջմիածնի Մայր տաճարի բակում:
=Նկարներ=
<gallery>
Gevorg Z 01.jpg
Gevorg Z 02.png
Gevorg Z 03.jpg
Gevorg Z 04.JPG|Գևորգ Զ կաթողիկոսի շիրմաքարը Մայր տաճարի բակում
</gallery>
==Հոդվածներ Գևորգ Զ կաթողիկոսի մասին==
===«Էջմիածին» ամսագրի 1954թ. մարտյան համարը===
<gallery>
Gevorg Z 05.jpg
Gevorg Z 06.JPG
Gevorg Z 07.JPG
Gevorg Z 08.JPG
</gallery>
===«Էջմիածին» ամսագրի 1954թ. հունիսյան համարը===
<gallery>
Gevorg Z 10.jpg
Gevorg Z 11.JPG
Gevorg Z 12.JPG
Gevorg Z 13.JPG
Gevorg Z 14.JPG
Gevorg Z 15.JPG
Gevorg Z 16.JPG
Gevorg Z 17.JPG
Gevorg Z 18.JPG
Gevorg Z 19.jpg
Gevorg Z 20.jpg
Gevorg Z 21.jpg
Gevorg Z 22.jpg
Gevorg Z 23.jpg
</gallery>
=Տեսանյութեր=
*[https://www.youtube.com/watch?v=hfWDPjdoTqs Գեվորգ Զ Չորեքչյան:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=5UgG6b4waus Գևորգ Չորեքչյան. քարոզներ և ելույթներ:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=lQ4JoPo5Bag Opening of the Catholicos Gevork VI Inter-Church Relations Center.]
=Հրապարակումներ մամուլում=
*[http://armenpress.am/arm/news/759946/mayr-atorum-gevorg-z-katoxikosi-anvan-mijekexecakan-kentron.html Մայր աթոռում Գևորգ Զ կաթողիկոսի անվան միջեկեղեցական կենտրոն է բացվել:]
=Մատենագիտություն=
*Գևորգ Զ Չորեքչյան, Քարոզգիրք, Էջմիածին, 1918:
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Ստեփանյանց Ս., Հայ առաքելական եկեղեցին ստալինյան բռնապետության օրոք, Ե., 1994:
*Վավերագրեր Հայ եկեղեցու պատմության պատմության (1938-1955թթ.), գիրք 6, Գևորգ Զ Չորեքչյան կաթողիկոս Ամենայն հայոց, Ե., 1999:
*Նշանավոր Ճեմարանականներ, Պրակ Ա, Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածին, 2005:
Архиепископ Магакия Орманян. Армянская Церковь (прим. О.Г. Маиляна) Ер., 2005.
Вартанян В.Г., Казаров С.С. История Армянской Апостольской церкви на Дону (ХVIII-ХХ в.в.). Ростов н/Д. 2004.
Католикос всех армян Геворк VI Чорекчян (1938-1955). Ер., Воскан Ереванци, 1999 // Серия книг: Документальные материалы из истории Армянской Церкви. Составитель С.Бейбутян (1-15) Книга 6.
Ноев Ковчег. Информационно-аналитическая газета армянской диаспоры стран СНГ. N 5 (39) Май 2001 года.
Чистов Э. Геворк V1 – судьба великая и трагическая // Приазовский край, 1994, № 43.
*[http://kevorkian.mattash.com/hy/nshanvor-jemaranakan/%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%B6-%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%81-%D5%AF%D5%A1%D5%A9%D5%B8%D5%B2%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%BD-%D5%BF-%D5%BF-%D5%A3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3-%D5%A6-%D5%B9%D5%B8%D6%80%D5%A5%D6%84%D5%B9%D5%B5%D5%A1%D5%B6 Գևորգ Զ, Գևորգյան ճեմարան:]
*[http://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/4014 Գևորգ Զ, Dasaran.am:]
*[http://nakhshkaryan.blogspot.com/2012/12/blog-post_2.html#.VA29Q_mSzTo Պատմության այս օրը, Արա Նախշքարյան:]
*[http://nakhshkaryan.blogspot.com/2013/10/1945-1954.html#.VA29Q_mSzTo Հայոց հայրապետը, Արա Նախշքարյան:]
[[Category:Կաթողիկոսներ]] [[Category:Եկեղեցական գործիչներ]]
| name-am = Գևորգ Զ Չորեքչյան
| name-am-aliases =
| name-ru = Геворг VI Чорекчян
| name-ru-aliases =
| name-lat =
| name-en = Gevorg VI
| name-fr =
| image = Gevorg Z.jpg
| birth-date = 02.12.1868
| birth-place = Նոր Նախիջևան, Ռուսաստան
| death-date = 09.05.1954
| death-place = Էջմիածին, Հայաստանի Հանրապետություն
| description = Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1868թ. դեկտեմբերի 2-ին Ռուսաստանի Նոր Նախիջևան քաղաքում (այժմ՝ Դոնի Ռոստով քաղաքի շրջագծում):
Մահացել է 1954թ. մայիսի 9-ին Հայաստանի Խորհրդային Հանրապետության Էջմիածին քաղաքում:
==Կրթություն==
*Սովորել է Նոր Նախիջևանի ծխական դպրոցում, այնուհետև սեմինարիայում:
*1879-1989թթ. ուսանել է Գևորգյան ճեմարանում:
*1889-1994թթ. ուսանել է Լայպցիգի համալսարանում (աստվածաբանական և փիլիսոփայական բաժիններում) և կոնսերվատորիայում:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1913թ. ձեռնադրվել է վարդապետ:
*1913թ. նշանակվել է Նոր Նախիջևանի առաջնորդական փոխանորդ:
*1916թ.՝ հայկական կոտորածներից փրկված գաղթականների Եղբայրական օգնության կոմիտեի նախագահ:
*1917թ. ձեռնադրվել է եպիսկոպոս:
*1922-1927թթ.՝ Վրաստանի թեմի առաջնորդ:
*1938-1941թթ. Խորեն Ա Մուրադբեկյան եղերական մահից հետո ղեկավարել է Հայ եկեղեցու գործերը:
*1941-1945թթ.՝ կաթողիկոսական տեղապահ:
*1945թ.-ից՝ Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
===Ամենայն հայոց կաթողիկոս===
*Գևորգ Զ-ի օրոք վերածնունդ են ապրել ԽՍՀՄ-ում գտնվող հայոց թեմերը, հարատարակվել է «Էջմիածին» կաթողիկոսության պաշտոնական ամսագիրը, վերացվել է Էջմիածնի հոգևոր ճեմարանը, տպարանը, վերադարձվել է ճեմարանի գրադարանը, վանքապատկան շենքերի մի մասը, ինչպես նաև Ս. Գեղարդավանքը, Ս. Հռիփսիմե և Խոր Վիրապի վանքերը:
*1945թ. ապրիլի Ի. Ստալինի հետ հանդիպման ժամանակ բարձրացրել է Արևմտյան Հայաստանի խնդիրը:
*1945թ. հոկտեմբերի 25-ին կոնդակով դիմել է ԽՍՀՄ, ԱՄՆ և Մեծ Բրիտանիայի կառավարություններին՝ հայկական հողերը Թուրքիայից հետ ստանալու խնդրանքով:
*Կարևոր խնդիր է համարել Հայաստանի և սփյուռքահայության կապերի ամրապնդումը, սփյուռքի եկեղեցական և ազգային միասնության ապահովումը:
*Մեծ ավանդ ունի 1946-1948թթ. հայրենադարձության կազմակերպման գործում:
*1947թ. ապրիլի 20-ին հրապարակել է ընդարձակ մի կոնդակ «Հայկական հարցի լուծման մասին»:
*1947թ. ապրիլին ողջունել է Նյու Յորքում գումարված Հայկական համաշխարհային կոնգրեսը, որի նպատակն էր վերստին արծարծել Թուրքիայի բռնագաված հայկական տարածքների վերադարձման հարցը:
==Ձեռքբերումներ==
*1927թ.՝ ԳՀԽ անդամ:
==Այլ==
*Հաջորդել է Խորեն Ա Մուրադբեկյանին:
*1941-1945թթ. Հայրենական պատերազմի ժամանակ սփյուռքահայության շրջանում կազմակերպել է հանգանակություն «Սասունցի Դավիթ» և «Գեներալ Բաղրամյան» տանկային շարասյուների ստեղծման համար:
*Գևորգ Չորեքչյանը մեծ ուշադրություն էր դարձնում Նոր Նախիջևանի հայկական համանքի ազգային-մշակութային, եկեղեցական և հասարակիական կյանքի, մեծ ջանքեր է թափել դպրոցների քանակի շատացման համար, հատկապես ուշադրություն էր դարձնում հայոց լեզվի դասավանդմանը և հայրենասիրական դաստիարակությանը:
*Գևորգ Չորեքչյանը ժառանգություն է թողել բազմաթիվ քարոզներ, հոգևոր երգեր:
*Նրան հջորդել է [http://am.hayazg.info/%D5%8E%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A5%D5%B6_%D4%B1 Վազգեն Ա Պալճյանը]:
*Աճյունն ամփոփված է Էջմիածնի Մայր տաճարի բակում:
=Նկարներ=
<gallery>
Gevorg Z 01.jpg
Gevorg Z 02.png
Gevorg Z 03.jpg
Gevorg Z 04.JPG|Գևորգ Զ կաթողիկոսի շիրմաքարը Մայր տաճարի բակում
</gallery>
==Հոդվածներ Գևորգ Զ կաթողիկոսի մասին==
===«Էջմիածին» ամսագրի 1954թ. մարտյան համարը===
<gallery>
Gevorg Z 05.jpg
Gevorg Z 06.JPG
Gevorg Z 07.JPG
Gevorg Z 08.JPG
</gallery>
===«Էջմիածին» ամսագրի 1954թ. հունիսյան համարը===
<gallery>
Gevorg Z 10.jpg
Gevorg Z 11.JPG
Gevorg Z 12.JPG
Gevorg Z 13.JPG
Gevorg Z 14.JPG
Gevorg Z 15.JPG
Gevorg Z 16.JPG
Gevorg Z 17.JPG
Gevorg Z 18.JPG
Gevorg Z 19.jpg
Gevorg Z 20.jpg
Gevorg Z 21.jpg
Gevorg Z 22.jpg
Gevorg Z 23.jpg
</gallery>
=Տեսանյութեր=
*[https://www.youtube.com/watch?v=hfWDPjdoTqs Գեվորգ Զ Չորեքչյան:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=5UgG6b4waus Գևորգ Չորեքչյան. քարոզներ և ելույթներ:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=lQ4JoPo5Bag Opening of the Catholicos Gevork VI Inter-Church Relations Center.]
=Հրապարակումներ մամուլում=
*[http://armenpress.am/arm/news/759946/mayr-atorum-gevorg-z-katoxikosi-anvan-mijekexecakan-kentron.html Մայր աթոռում Գևորգ Զ կաթողիկոսի անվան միջեկեղեցական կենտրոն է բացվել:]
=Մատենագիտություն=
*Գևորգ Զ Չորեքչյան, Քարոզգիրք, Էջմիածին, 1918:
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Ստեփանյանց Ս., Հայ առաքելական եկեղեցին ստալինյան բռնապետության օրոք, Ե., 1994:
*Վավերագրեր Հայ եկեղեցու պատմության պատմության (1938-1955թթ.), գիրք 6, Գևորգ Զ Չորեքչյան կաթողիկոս Ամենայն հայոց, Ե., 1999:
*Նշանավոր Ճեմարանականներ, Պրակ Ա, Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածին, 2005:
Архиепископ Магакия Орманян. Армянская Церковь (прим. О.Г. Маиляна) Ер., 2005.
Вартанян В.Г., Казаров С.С. История Армянской Апостольской церкви на Дону (ХVIII-ХХ в.в.). Ростов н/Д. 2004.
Католикос всех армян Геворк VI Чорекчян (1938-1955). Ер., Воскан Ереванци, 1999 // Серия книг: Документальные материалы из истории Армянской Церкви. Составитель С.Бейбутян (1-15) Книга 6.
Ноев Ковчег. Информационно-аналитическая газета армянской диаспоры стран СНГ. N 5 (39) Май 2001 года.
Чистов Э. Геворк V1 – судьба великая и трагическая // Приазовский край, 1994, № 43.
*[http://kevorkian.mattash.com/hy/nshanvor-jemaranakan/%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%B6-%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%81-%D5%AF%D5%A1%D5%A9%D5%B8%D5%B2%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%BD-%D5%BF-%D5%BF-%D5%A3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3-%D5%A6-%D5%B9%D5%B8%D6%80%D5%A5%D6%84%D5%B9%D5%B5%D5%A1%D5%B6 Գևորգ Զ, Գևորգյան ճեմարան:]
*[http://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/4014 Գևորգ Զ, Dasaran.am:]
*[http://nakhshkaryan.blogspot.com/2012/12/blog-post_2.html#.VA29Q_mSzTo Պատմության այս օրը, Արա Նախշքարյան:]
*[http://nakhshkaryan.blogspot.com/2013/10/1945-1954.html#.VA29Q_mSzTo Հայոց հայրապետը, Արա Նախշքարյան:]
[[Category:Կաթողիկոսներ]] [[Category:Եկեղեցական գործիչներ]]