6701
edits
Changes
Նոր էջ «{{Person | name-am = Գարեգին Ա Սարգիսյան | name-am-aliases = Նշան Սարգիսյան | name-ru = Гарегин А Саргисян | name-ru...»:
{{Person
| name-am = Գարեգին Ա Սարգիսյան
| name-am-aliases = Նշան Սարգիսյան
| name-ru = Гарегин А Саргисян
| name-ru-aliases = Ншан Саргисян
| name-lat =
| name-en = Garegin A Sargisyan
| name-fr =
| image = Garegin A Sargisyan.jpg
| birth-date = 27.08.1932
| birth-place = Քեսաբ, Սիրիա
| death-date = 29.06.1999
| death-place = Էջմիածին, Հայաստանի Հանրապետություն
| description = Ամենայն հայոց կաթողիկոս::
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1932թ. օգոստոսի 27-ին Սիրիայի Քեսաբ քաղաքում:
Մահացել է 1999թ. հունիսի 29-ին Հայաստանի Հանրապետության Էջմիածին քաղաքում:
==Կրթություն==
*1946-1952թթ. ուսանել է Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսության Դպրեվանքում (Անթիլիաս, Լիբանան)
*1957-1959թթ. ուսանել է Օքսֆորդի համալսարանում (Անգլիա):
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1952թ. ձեռնադրվել է քահանա (ի հիշատակ Գ. Հովեփյանի՝ վերկոչվել է Գարեգին աբեղա):
*1964թ. ձեռնադրվել է եպիսկոպոս:
*1971-1973թթ.՝ Կիլիկիո կաթողիկոսության Սպահանի (Նոր Ջուղա)թեմի առաջնորդ:
*1973-1977թթ.՝ Ամերիկայի Արևելյան նահանգների և Կանադայի թեմի առաջնորդ:
*1975թ. ԵՀԽ Նայրոբիի (Քենիա) համաժողովում ընտրվել է խորհրդի փոխատենապետ:
*1977-1983թթ.՝ Մեծի Տանն Կիլիկիո աթոռակից կաթողիկոս:
*1983թ.-ից՝ Մեծի Տանն Կիլիկիո Գարեգին Բ կաթողիկոս:
*1995-1999թթ.՝ Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
===Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Ամենայն հայոց կաթողիկոս===
*1995թ. սեպտեմբերին Էջմիածնի Ս. Գայանե վանքում ստեղծել է Քրիստոնեական դաստիարակության և քարոզչության կենտրոն:
*1996թ. հայաստանյան նախկին 4 թեմերը վերակազմավորվել են 8 թեմերի, հիմնվել են Ուկրաինայի և Հարավային Ռուսաստանի թեմերը:
*1997թ. սեպտեմբերին, 80-ամյա ընդմիջումից հետո, վերաբացվել է Գևորգյան հոգևոր ճեմարանը:
*Կենսագործել է Վազգեն Ա-ի ծրագիրը. Օշականի Ս. Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցու հարևանությամբ վերակառուցված շենքում հաստատվել է Ս. Մեսրոպ Մաշտոցի անվան դպրատունը:
*Հայրապետը նոր թափ է հաղորդել Մայր աթոռ Ս. Էջմիածնի էկումենյան գործունեությանը, Մայր աթոռում ընդունել մի շարք եկեղեցական և էկումենիկ պատվիրակությունների:
*1997թ. ապրիլի 7-ին կատարել է Երևանի Ս. Գրիգոր Լուսավորիչ մայր եկեղեցու հիմներկանքը:
==Ձեռքբերումներ==
*1973թ.՝ արքության տիտղոս:
*ՀՀ ԳԱԱ պատվավոր անդամ:
*Աշխարհի մի շարք կրոնական և գիտական հաստատությունների և համալսարանների պատվավոր դոկտոր:
==Այլ==
*Հաջորդել է [http://am.hayazg.info/%D5%8E%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A5%D5%B6_%D4%B1 Վազգեն Ա Պալճյանին]:
*Գարեգին Ա-ի՝ Օքսֆորդի համալսարան ներկայացրած ավարտաճառը («Քաղկեդոնի ժողովը և Հայ եկեղեցին») 1965թ. հրատարակվել է անգլերեն, ապա բազմիցս վերահրատարակվել:
*Գործուն մասնակցություն է ունեցել ԵՀԽ միջեկեղեցական համաժողովներին:
*Ընդարձակել ու արդիականացրել է Անթիլիասի Դպրեվանքը (1977թ.-ից Անթիլիասից փոխադրվել է Բիկֆայա), խմբագրել է «Հասկ» գիտաաստվածաբանական տարեգիրքը, նախաձեռնել թանգարան մատենադարան շենքի շինարարությունը:
*1988թ. դեկտեմբերի 7-ի Սպիտակի երկրաշարժից հետո մասնակցել է աղետի գոտու բնակավայրերի վերականգնմանը, կազմակերպել սփյուռքից օգնություն:
*1992թ.-ից՝ «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի հոգեբարձության խորհրդի անդամ:
*Հեղինակ է աստվածաբանական, հայագիտական, փիլիսոփայական, բարոյագիտական և գրական բազում ուսումնասիրությունների և հոդվածների:
*Հաջորդել է [http://am.hayazg.info/%D5%8E%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A5%D5%B6_%D4%B1 Վազգեն Ա Պալճյանին]:
*Նրան հաջորդել է Գարեգին Բ Ներսիսյանը:
=Նկարներ=
<gallery>
Garegin A Sargisyan 03.jpg
Garegin A Sargisyan 04.jpg
Garegin A Sargisyan 05.jpg
Garegin A Sargisyan 06.jpg
Garegin A Sargisyan 07.jpg
Garegin A Sargisyan 08.jpg
Garegin A Sargisyan 01.jpg|Գարեգին Ա և Վազգեն Ա
Garegin A Sargisyan 02.jpg|Գարեգին Ա և Վազգեն Ա
Garegin A Sargisyan 09.jpg|Գարեգին Ա և Հրաչուհի Տատուրյան
</gallery>
=Տեսանյութեր=
*[https://www.youtube.com/watch?v=NsKWT0u68Gw Կիլիկիայի Հայկական Թագավորությունը (1993, Ֆրանսիա), մաս 1:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=Mn7dzBWShtw Կիլիկիայի Հայկական Թագավորությունը (1993, Ֆրանսիա), մաս 2:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=diBHiApa7Qo Գարեգին Ա կաթողիկոսի մասին պատմող տեսաֆիլմ:]
=Մատենագիտություն=
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Քաղկեդոնի ժողովը և Հայ եկեղեցին, Օքսֆորդ, 1965 (անգլերեն):
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Արեւելյան ուղղափառ եկեղեցիների վկայութիւնը, Անթիլիաս, 1968:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հայ եկեղեցին այժմ, Նյու Յորք, 1970:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Իրանը և հայերը, Թեհրան, 1971:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հայկական քրիստոնեական աւանդոյթը Իրանում, Նոր Ջուղա, 1974:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Անցյալը անցած չէ, Անթիլիաս, 1985:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հայ մարդը հայ գրքի դիմաց, 1990:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հոգեւոր կեանքի փնտրտուքի մէջ, Անթիլիաս, 1991:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Յարութիւն և հայութիւն, Անթիլիաս, 1993:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ հովուական աստուածաբանութեան, Ս. Էջմիածին, 1995:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Զրուձներ Ջիովաննի Գուայտայի հետ, Ս. Էջմիածին, 2001:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ վարդապետական աստուածաբանութեան:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ ընդհանուր եկեղեցու պատմութեան:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ քրիստոնեական բարոյագիտութեան:
*Karekin Sarkissian։ The Council of Chalcedon and the Armenian Church. Armenian Prelacy, New York, 1975.
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*[http://web.archive.org/web/20110531152734/http://araratian-tem.am/media/Qrist.%20Hayast..pdf Քրիստոնյա Հայաստան հանրագիտարան, Ե., 2002:]
*[http://nt.am/am/dates/632/ Գարեգին Ա կաթողիկոս, Նոյյան տապան:]
*[http://nakhshkaryan.blogspot.com/2013/10/1995-1999.html#.VAblD_k0XTo Գարեգին Ա Սարգիսյան, Արա Նախշքարյան:]
*[http://nakhshkaryan.blogspot.com/2013/10/1995-1999.html#.VAblD_k0XTo Գարեգին Ա կաթողիկոս` բացառիկ հոգևորական և մեծ մտավորական, որին ժողովուրդը չհասցրեց ճանաչել ու ընկալել, Անկախ նորություն:]
*[http://www.sci.am/members.php?mid=302&langid=2 Գարեգին Ա, ՀՀ ԳԱԱ պաշտոնական կայք]
*[http://horizonweekly.ca/news/details/42213/print Գարեգին Ա. Վեհափառ Հայրապետի Վախճանման 15-րդ Տարելիցին Առիթով:]
[[Category:Կաթողիկոսներ]] [[Category:Եկեղեցական գործիչներ]]
| name-am = Գարեգին Ա Սարգիսյան
| name-am-aliases = Նշան Սարգիսյան
| name-ru = Гарегин А Саргисян
| name-ru-aliases = Ншан Саргисян
| name-lat =
| name-en = Garegin A Sargisyan
| name-fr =
| image = Garegin A Sargisyan.jpg
| birth-date = 27.08.1932
| birth-place = Քեսաբ, Սիրիա
| death-date = 29.06.1999
| death-place = Էջմիածին, Հայաստանի Հանրապետություն
| description = Ամենայն հայոց կաթողիկոս::
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1932թ. օգոստոսի 27-ին Սիրիայի Քեսաբ քաղաքում:
Մահացել է 1999թ. հունիսի 29-ին Հայաստանի Հանրապետության Էջմիածին քաղաքում:
==Կրթություն==
*1946-1952թթ. ուսանել է Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսության Դպրեվանքում (Անթիլիաս, Լիբանան)
*1957-1959թթ. ուսանել է Օքսֆորդի համալսարանում (Անգլիա):
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1952թ. ձեռնադրվել է քահանա (ի հիշատակ Գ. Հովեփյանի՝ վերկոչվել է Գարեգին աբեղա):
*1964թ. ձեռնադրվել է եպիսկոպոս:
*1971-1973թթ.՝ Կիլիկիո կաթողիկոսության Սպահանի (Նոր Ջուղա)թեմի առաջնորդ:
*1973-1977թթ.՝ Ամերիկայի Արևելյան նահանգների և Կանադայի թեմի առաջնորդ:
*1975թ. ԵՀԽ Նայրոբիի (Քենիա) համաժողովում ընտրվել է խորհրդի փոխատենապետ:
*1977-1983թթ.՝ Մեծի Տանն Կիլիկիո աթոռակից կաթողիկոս:
*1983թ.-ից՝ Մեծի Տանն Կիլիկիո Գարեգին Բ կաթողիկոս:
*1995-1999թթ.՝ Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
===Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Ամենայն հայոց կաթողիկոս===
*1995թ. սեպտեմբերին Էջմիածնի Ս. Գայանե վանքում ստեղծել է Քրիստոնեական դաստիարակության և քարոզչության կենտրոն:
*1996թ. հայաստանյան նախկին 4 թեմերը վերակազմավորվել են 8 թեմերի, հիմնվել են Ուկրաինայի և Հարավային Ռուսաստանի թեմերը:
*1997թ. սեպտեմբերին, 80-ամյա ընդմիջումից հետո, վերաբացվել է Գևորգյան հոգևոր ճեմարանը:
*Կենսագործել է Վազգեն Ա-ի ծրագիրը. Օշականի Ս. Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցու հարևանությամբ վերակառուցված շենքում հաստատվել է Ս. Մեսրոպ Մաշտոցի անվան դպրատունը:
*Հայրապետը նոր թափ է հաղորդել Մայր աթոռ Ս. Էջմիածնի էկումենյան գործունեությանը, Մայր աթոռում ընդունել մի շարք եկեղեցական և էկումենիկ պատվիրակությունների:
*1997թ. ապրիլի 7-ին կատարել է Երևանի Ս. Գրիգոր Լուսավորիչ մայր եկեղեցու հիմներկանքը:
==Ձեռքբերումներ==
*1973թ.՝ արքության տիտղոս:
*ՀՀ ԳԱԱ պատվավոր անդամ:
*Աշխարհի մի շարք կրոնական և գիտական հաստատությունների և համալսարանների պատվավոր դոկտոր:
==Այլ==
*Հաջորդել է [http://am.hayazg.info/%D5%8E%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A5%D5%B6_%D4%B1 Վազգեն Ա Պալճյանին]:
*Գարեգին Ա-ի՝ Օքսֆորդի համալսարան ներկայացրած ավարտաճառը («Քաղկեդոնի ժողովը և Հայ եկեղեցին») 1965թ. հրատարակվել է անգլերեն, ապա բազմիցս վերահրատարակվել:
*Գործուն մասնակցություն է ունեցել ԵՀԽ միջեկեղեցական համաժողովներին:
*Ընդարձակել ու արդիականացրել է Անթիլիասի Դպրեվանքը (1977թ.-ից Անթիլիասից փոխադրվել է Բիկֆայա), խմբագրել է «Հասկ» գիտաաստվածաբանական տարեգիրքը, նախաձեռնել թանգարան մատենադարան շենքի շինարարությունը:
*1988թ. դեկտեմբերի 7-ի Սպիտակի երկրաշարժից հետո մասնակցել է աղետի գոտու բնակավայրերի վերականգնմանը, կազմակերպել սփյուռքից օգնություն:
*1992թ.-ից՝ «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի հոգեբարձության խորհրդի անդամ:
*Հեղինակ է աստվածաբանական, հայագիտական, փիլիսոփայական, բարոյագիտական և գրական բազում ուսումնասիրությունների և հոդվածների:
*Հաջորդել է [http://am.hayazg.info/%D5%8E%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A5%D5%B6_%D4%B1 Վազգեն Ա Պալճյանին]:
*Նրան հաջորդել է Գարեգին Բ Ներսիսյանը:
=Նկարներ=
<gallery>
Garegin A Sargisyan 03.jpg
Garegin A Sargisyan 04.jpg
Garegin A Sargisyan 05.jpg
Garegin A Sargisyan 06.jpg
Garegin A Sargisyan 07.jpg
Garegin A Sargisyan 08.jpg
Garegin A Sargisyan 01.jpg|Գարեգին Ա և Վազգեն Ա
Garegin A Sargisyan 02.jpg|Գարեգին Ա և Վազգեն Ա
Garegin A Sargisyan 09.jpg|Գարեգին Ա և Հրաչուհի Տատուրյան
</gallery>
=Տեսանյութեր=
*[https://www.youtube.com/watch?v=NsKWT0u68Gw Կիլիկիայի Հայկական Թագավորությունը (1993, Ֆրանսիա), մաս 1:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=Mn7dzBWShtw Կիլիկիայի Հայկական Թագավորությունը (1993, Ֆրանսիա), մաս 2:]
*[https://www.youtube.com/watch?v=diBHiApa7Qo Գարեգին Ա կաթողիկոսի մասին պատմող տեսաֆիլմ:]
=Մատենագիտություն=
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Քաղկեդոնի ժողովը և Հայ եկեղեցին, Օքսֆորդ, 1965 (անգլերեն):
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Արեւելյան ուղղափառ եկեղեցիների վկայութիւնը, Անթիլիաս, 1968:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հայ եկեղեցին այժմ, Նյու Յորք, 1970:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Իրանը և հայերը, Թեհրան, 1971:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հայկական քրիստոնեական աւանդոյթը Իրանում, Նոր Ջուղա, 1974:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Անցյալը անցած չէ, Անթիլիաս, 1985:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հայ մարդը հայ գրքի դիմաց, 1990:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Հոգեւոր կեանքի փնտրտուքի մէջ, Անթիլիաս, 1991:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Յարութիւն և հայութիւն, Անթիլիաս, 1993:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ հովուական աստուածաբանութեան, Ս. Էջմիածին, 1995:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Զրուձներ Ջիովաննի Գուայտայի հետ, Ս. Էջմիածին, 2001:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ վարդապետական աստուածաբանութեան:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ ընդհանուր եկեղեցու պատմութեան:
*Գարեգին Ա Սարգիսյան, Ձեռնարկ քրիստոնեական բարոյագիտութեան:
*Karekin Sarkissian։ The Council of Chalcedon and the Armenian Church. Armenian Prelacy, New York, 1975.
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*[http://web.archive.org/web/20110531152734/http://araratian-tem.am/media/Qrist.%20Hayast..pdf Քրիստոնյա Հայաստան հանրագիտարան, Ե., 2002:]
*[http://nt.am/am/dates/632/ Գարեգին Ա կաթողիկոս, Նոյյան տապան:]
*[http://nakhshkaryan.blogspot.com/2013/10/1995-1999.html#.VAblD_k0XTo Գարեգին Ա Սարգիսյան, Արա Նախշքարյան:]
*[http://nakhshkaryan.blogspot.com/2013/10/1995-1999.html#.VAblD_k0XTo Գարեգին Ա կաթողիկոս` բացառիկ հոգևորական և մեծ մտավորական, որին ժողովուրդը չհասցրեց ճանաչել ու ընկալել, Անկախ նորություն:]
*[http://www.sci.am/members.php?mid=302&langid=2 Գարեգին Ա, ՀՀ ԳԱԱ պաշտոնական կայք]
*[http://horizonweekly.ca/news/details/42213/print Գարեգին Ա. Վեհափառ Հայրապետի Վախճանման 15-րդ Տարելիցին Առիթով:]
[[Category:Կաթողիկոսներ]] [[Category:Եկեղեցական գործիչներ]]