Բյուզանդացի Նորայր

Բյուզանդացի Նորայր
Бузандаци Норайр
Այլ անուններ:	Ստեփան Գազեզյան, Ճիզմեճյան, Հարություն Թերզյան
Անգլերեն:	Byuzandaci Norayr
Հայերեն:	Բյուզանդացի Նորայր
Ծննդյան տարեթիվը:	04.03. 1844
Ծննդավայրը:	Կոստանդնուպոլիս, Թուրքիա
Մահվան տարեթիվը:	1916
Մահվան վայրը:	Կոստանդնուպոլիս, Թուրքիա
Համառոտ տվյալներ: Լեզվաբան, հայագետ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1844թ. մարտի 4-ին Թուրքիայի Կոստանդնուպոլիս(Ստամբուլ)քաղաքում:

Մահացել է 1916թ. Թուրքիայի Կոստանդնուպոլիս քաղաքում: 1924թ. աճյունը տեղափոխվել է Ստոկհոլմ:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1866թ. Վենետիկի Սխիթարյան միաբանության անդամ, քահանա:
• 1866-1868թթ.՝ Վենետիկի Ռափայելյան, ապա՝ Քաղկեդոնի (Գադը Քյոյ) Մխիթարյան վարժարանների ուսուցիչ:
• 1867թ. վարել է «Բազմավեպի տեսչությունը:
• 1868-1869թթ.՝ մատենադարանապետ:

Այլ

• 1870թ. հրաժարվել է հոգևոր կոչումից, մեկնել Փարիզ, ապա՝ Կ. Պոլիս, որտեղ լույս է տեսել նրա «Հայկական բառաքննութիւն...» (1880) աշխատությունը:
• 1882թ. մեկնել է Շվեդիայի թագավորություն `Ստոկհոլմ:

Մատենագիտություն

• «Բառգիրք ի գաղղիերէն լեզուէ ի հայերէն» (1884) բառարանում օգտագործել է հայ մատենագրության մեջ եղած լեզվաբանական փաստերը, կատարել ստուգաբանություններ:
• «Կորիւն վարդապետ եւ նորին թարգմանութիւնք» (1900) աշխատությունը վերաբերում է Կորյունի «Վարք Մաշտոցի» գրքի լեզվաբանական և բանասիրական քննությանը:
• Անդրադարձել է Ագաթանգեղոսի, Փավստոս Բուզանդի, Մովսես Խորենացու և այլոց երկերին:
• 1921-ին «Հանդես ամսօրյայումե, 1925-ին առանձին գրքով լույս է տեսել Բյուզանդացու «Քննադատուիւն Հայբուսակի» աշխատությունը, որում արժևորել և քննադատել է Ղ. Ալիշանի երկը:
• Բյուզանդացի Նորայրի շատ բառարաններ և ուսումնասիրություններ անտիպ են:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
• Սուրեն Շտիկյան, Հայ նոր գրականության ժամանակագրություն (1801-1850), Ե., ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1973, էջ 270:
• Գառնիկ Ստեփանյան, Կենսագրական բառարան, հատոր Ա, Ե., «Հայաստան», 1973, էջ 199-200:
• Նորայր Բյուզանդացու նամականուց
• Бжикян Фердинанд Павлович
• Նորայր Բյուզանդացի
• Նորայր Բյուզանդացի