Ադալյան Նորայր Մարտիրոսի

Ադալյան Նորայր Մարտիրոսի
Адалян Норайр Мартиросович
Անգլերեն:	Adalyan Norayr
Հայերեն:	Ադալյան Նորայր Մարտիրոսի
Ծննդյան տարեթիվը:	30.07.1936
Ծննդավայրը:	Սիմֆերոպոլ, Ուկրաինա
Համառոտ տվյալներ: Գրող, գրականագետ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1936թ. հուլիսի 30-ին Ուկրաինայի Սիմֆերոպոլ քաղաքում:

Կրթություն

• 1960թ. ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի հայոց լեզվի և գրականության բաժինը:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1961-1962թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԱ Մ. Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող:
• 1982-1986թթ. և 2004թ.-ից՝ «Գրական թերթի» գլխավոր խմբագիր:
• 1986-1988թթ.՝ Հայաստանի գրողների միության վարչության քարտուղար:
• 1989-1994թթ.՝ ՀՀ ԳԱԱ Գրականության ինստիտուտի առաջատար գիտաշխատող:
• 1994թ.-ից՝ Երևանի դրամատիկական թատրոնի գրականության բաժնի վարիչ:

Ձեռքբերումներ

• 1966թ.-ից՝ ՀԳՄ անդամ:
• 1981թ.` Հայաստանի գրողների միության Կարեն Դեմիրճյանի անվան մրցանակ:
• 1994թ.` բանասիրական գիտությունների դոկտոր:
• 2000թ.` «Վահագն» համահայկական մրցանակ:
• 2006թ.` ՀՀ Մշակույթի նախարարության Ոսկե մեդալ:
• 2009թ.՝ ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ:
• 2009թ.՝ ՀՀ նախագահի մրցանակ («Սև քառակուսի կարմիր անապատում» վեպի համար):
• 2011թ.` ՀԳՄ «Գրական վաստակի համար» մեդալ:

Այլ

• Ադալյան Ռաֆֆի և Ադալյան Ռուբենի եղբայրը:
• Ադալյանի պիեսները բեմադրվել են Երևանի դրամատիկական թատրոնում:
• Ադալյանի պատմվածքների հիման վրա նկարահանվել է «Վերջին կիրակին» (1984) գեղարվեստական կինոնկարը:
• «Գարուն» ամսագիրը 1994թ. մարտյան համարում ընթերցողին ներկայացրել է գրողի «Սև և սպիտակ ստեղներ» դրաման:
• Նրա պատմվածքները թարգմանվել են նաև վրացերեն, բելոռուսերեն, լատվիերեն, բուլղարերեն, սլովակերեն, անգլերեն, գերմաներեն:

Նկարներ

• 
• 
• 

  Ռուբեն Հովսեփյանի հետ

• 

  Ձախից` Լևոն Մութաֆյան, Բեյրութ, 2012

• 

  Նրա "Լոմբարդ" ներկայացումից հետո, Երևանի Պարոնյանի անվան թատրոն, 2013

• 

  Մկրտիչ Սարգսյանի և Պերճ Զեյթունցյանի հետ

• 

Տեսանյութեր

• Գրողն ու իր իրականությունը. Նորայր Ադալյան:
• Հարցազրույց Նորայր Ադալյանի հոտ:
• Նորայր Ադալյան - 80. «Հայից հայ»:

Հրապարակումներ մամուլում

• «Սափորը և դիմակը» Նորայր Ադալյան, Գրական թերթ:
• ՆՈՐԱՅՐ ԱԴԱԼՅԱՆ. Սև քառակուսի կարմիր անապատում:
• Անհատականության ժամանակը. Նորայր Ադալյան:
• Նորայր Ադալյան media-inform.com:
• Նորայր Ադալյանի «Տեսիլք» նովելը հրատարակվել է գերմաներեն:

Մատենագիտություն

• Ադալյան Ն.Մ., Ետ մի նայիր (պատմվածքներ), Ե., Հայպետհրատ, 1963, 168 էջ:
• Ադալյան Ն.Մ., Կարկանդակները (պատմվածքներ), Ե., Հայպետհրատ, 1964, 12 էջ:
• Ադալյան Ն.Մ., Շոգ ամառ (վիպակ), Ե., «Հայաստան», 1965, 152 էջ:
• Ադալյան Ն.Մ., Արագածի ձյուները (պատմվածքներ), Ե., «Հայաստան», 1967, 116 էջ:
• Ադալյան Ն.Մ., Սովետահայ պատմվածք (մենագրություն), Ե., ՀՍՍՀ ԳԱ հրատարակչություն, 1968, 233 էջ:
• Ադալյան Ն.Մ., Խաղաղ զորանոցներ (վեպ), Ե., «Հայաստան», 1973, 292 էջ:
• Ադալյան Ն.Մ., Քննադատության ժամանակը (հոդվածների ժողովածու), Ե., «Սովետական գրող», 1977, 352 էջ:
• Ադալյան Ն.Մ., Մենախոսության ժամեր (պատմվածքներ), Ե., «Սովետական գրող», 1981, 304 էջ:
• Ադալյան Ն.Մ., Կապույտ Երզնկա (պատմվածքներ), Ե., «Սովետական գրող», 1985, 183 էջ:
• Ադալյան Ն.Մ., Ընտիր երկեր, 1986:
• Ադալյան Ն.Մ., Ճամփաներ և ճամփորդներ (գրականագիտական հոդվածներ), Ե., «Սովետական գրող», 1988, 256 էջ:
• Ադալյան Ն.Մ., Եփրատ, 1990:
• Ադալյան Ն.Մ., Վահան Թոթովենց. կենսապատում, 1992:
• Ադալյան Ն.Մ., Սփյուռքի բարեկամիս, 1995:
• Ադալյան Ն.Մ., Դավայաթաղ, 1997:
• Ադալյան Ն.Մ., Ապոկալիպսիս, Լոս Անճելես-Գալիֆորնիա, Արաքս տպարան, 1999:
• Ադալյան Ն.Մ., Թաղման թափոր (պատմվածքներ), Ե., «Վան Արյան», 2000, 136 էջ:
• Ադալյան Ն.Մ., Բեմական փորձ (պիեսների ժողովածու), Ե., 2003:
• Ադալյան Ն.Մ., Համաճարակ, 2003:
• Ադալյան Ն.Մ., Տեսիլք (վիպակ), Ե., ՀԳՄ հրատարակչություն, 2004, 90 էջ:
• Ադալյան Ն.Մ., Մրջնանոց (վեպ), 2006:
• Ադալյան Ն.Մ.,Սև քառակուսի կարմիր անապատում, (վեպ), Ե., 2008:
• Ադալյան Ն.Մ., Միայնակը պատմվածք:
• Ադալյան Ն.Մ., Ծաղրածուն մեծ քաղաքում, Ե., 2010:
• Ադալյան Ն.Մ., Պարականոն վիպակներ և պատմվածքներ, Ե., 2012:
• Ադալյան Ն.Մ., Ազատության ստրկություն, Ե., 2014:

Թարգմանություններ

• Ակուտագավա, Թավուտում (պատմվածքներ), Ե., Հայպետհրատ, 1964, 61 էջ:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Խաչատրյան Հ., Գրական տեղեկատու, Երևան, «Սովետական գրող», 1986, էջ 21-22:
• Նորայր Ադալյան, Ապոկալիպսիս. Լոս Անճելես-Գալիֆորնիա, 1999, Արաքս տպարան, շապիկի 4-րդ էջ:
• Ստեփանյան Գ., Կենսագրական բառարան, հատոր Ա, Ե., «Հայաստան», 1973, էջ 25:
• Խոսք Նորայր Ադալյանի մասին, Ե., 2005:
• ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Ադալյան Նորայր:
• Գրականություն:
• Մեծանուն Հայեր:
• AV Production - Նորայր Ադալյան: